Agencja Unii Europejskiej ds. Azylu

Agencja Unii Europejskiej ds. Azylu, (European Union Agency for Asylum, EUAA), wcześniej Europejski Urząd Wsparcia w dziedzinie Azylu (EASO) – agencja Unii Europejskiej, która została powołana w celu wdrażania wspólnego europejskiego systemu azylowego. Jej zadaniem jest zapewnienie, aby poszczególne sprawy azylowe były traktowane w sposób spójny przez wszystkie państwa członkowskie.

Cel działalności

EASO utworzono w 2011 r. W celu zwiększenia praktycznej współpracy między państwami członkowskimi w kwestiach związanych z azylem oraz w celu wspierania państw członkowskich w realizacji ich zobowiązań wynikających ze wspólnego europejskiego systemu azylowego.

Urząd został ustanowiony na mocy rozporządzenia (UE) 439/2010, jako niezależny w sprawach technicznych urząd, posiadający autonomię prawną, administracyjną i finansową.

EASO działa jako centrum wiedzy specjalistycznej w dziedzinie azylu, zapewniając państwom członkowskim wsparcie naukowe i techniczne, w szczególności tym, których systemy azylowe i systemy przyjmowania znajdują się pod szczególną presją. Poprzez swoją funkcję wsparcia EASO pomaga państwom UE w wypełnianiu ich europejskich i międzynarodowych zobowiązań w dziedzinie azylu.

Historia EASO

• Rada Europejska w Tampere w 1999 r. Uzgodniła ustanowienie wspólnego europejskiego systemu azylowego (CEAS).
• W programie haskim UE 2004 zaproponowano utworzenie Europejskiego Urzędu Wsparcia w dziedzinie Azylu. Urząd miał odegrać kluczową rolę w zapewnieniu praktycznej współpracy między państwami członkowskimi w kwestiach związanych z azylem.
• Komisja Europejska zaproponowała utworzenie EASO w dniu 18 lutego 2009 r.
• W pierwszym kwartale 2010 r. Parlament Europejski i Rada uzgodniły utworzenie EASO. Rozporządzenie EASO weszło w życie w dniu 19 czerwca 2010 r.
• 1 lutego 2011 r. EASO zaczął działać jako agencja UE.
• 1 kwietnia 2011 r. Podpisano pierwszy plan operacyjny EASO w celu wsparcia odbudowy greckiego systemu azylowego.
• 24 maja 2011 r. Podpisano „umowę ramową” między rządem Malty i EASO. Porozumienie reguluje stosunki między przyjmującym państwem członkowskim a EASO.
• 19 czerwca 2011 r. Oficjalnie zainaugurowano EASO na Malcie.
• 7 września 2012 r. EASO przeniósł się do nowej siedziby znajdującej się w Grand Harbour w Valletcie na Malcie.
• 2012 r. Luksemburg i Szwecja złożyły wniosek o wsparcie EASO i uzyskały jego wsparcie.
• 2013 r. Bułgaria i Włochy złożyły wniosek o wsparcie EASO i uzyskały jego wsparcie.
• 2014 r. Cypr zwrócił się o pomoc do EASO i uzyskał ją.
• 2015 r. EASO odegrał kluczową rolę we wdrażaniu agendy UE w zakresie migracji i nowego punktu aktywnego.
• 2016 r. Jose 'Carreira został nowym dyrektorem wykonawczym EASO.

Dyrektor Wykonawczy

Dyrektor wykonawczy jest niezależny w wykonywaniu zadań i jest prawnym przedstawicielem EASO. Wykonawczy Dyrektor jest odpowiedzialny za wykonanie pracy, program i decyzje zarządu. Dyrektor wykonawczy jest wspierany przez 3 działy:

• Departament wsparcia azylowego,
• Departament operacji,
• Departament administracyjny.

Od 16 czerwca 2019 Nina Gregori jest dyrektorem wykonawczym Europejskiego Urzędu Wsparcia w dziedzinie Azylu (EASO) z siedzibą na Malcie. Jej poprzednik, powołany na urząd w kwietniu 2016 r. José Carreira został odwołany 6 czerwca 2018 roku oskarżony o zastraszanie pracowników i wykorzystywanie „przemocy psychicznej” jako narzędzia zarządzania. Przez rok, czyli od odwołania Carreiry do powołania na urząd Gregori, funkcję dyrektora wykonawczego pełnił Jamil Addou, ówczesny kierownik Biura do Wsparcia Azylu.

Zarząd

Zarząd planuje i monitoruje działania agencji. Składa się z przedstawicieli państw członkowskich UE – po jednym z każdego (oprócz Danii), dwóch przedstawicieli Komisji Europejskiej oraz dyrektora wykonawczego EASO. Na prawach obserwatora w pracach Zarządu uczestniczy przedstawiciel UNHCR oraz przedstawiciele Danii, Norwegii, Islandii, Liechtensteinu oraz Szwajcarii.

Forum Konsultacyjne

Zostało założone w 2011 roku w celu wzmocnienia dialog i łączenie wiedzy między EASO a społeczeństwem obywatelskim. Jest otwarte dla właściwych organizacji społeczeństwa obywatelskiego i kompetentnych organów (takie jak organizacje międzynarodowe, środowiska akademickie i sądownictwa) działających w dziedzinie polityki azylowej na szczeblu lokalnym, regionalnym, na poziomie krajowym, europejskim lub międzynarodowym.

Praktyczna współpraca EASO

Praktyczna współpraca EASO jest pojęciem stosowanym do spotkań i konferencji organizowanych przez EASO. Praktyczne działania EASO w ramach współpracy są zgodne ze wspólną metodologią i mają na celu poprawę i maksymalizację zbieżności podejść i ocena potrzeb w zakresie ochrony osób ubiegających się o azyl, jak oraz inne praktyczne aspekty CEAS.

Siedziba EASO

Siedziba EASO mieści się w Wielkim Porcie w Valletcie (Malta).

Rodzaje wsparcia EASO

• stałe wsparcie: wspieranie i stymulowanie wspólnej jakości procesu azylowego poprzez wspólne szkolenie, wspólne materiały szkoleniowe z zakresu azylu, wspólną jakość i wspólne informacje o kraju pochodzenia;

• specjalne wsparcie: pomoc dostosowana do potrzeb, budowanie zdolności, relokacja, specjalne wsparcie i specjalne narzędzia kontroli jakości;

• wsparcie w sytuacjach nadzwyczajnych: organizowanie solidarności dla państw członkowskich podlegających szczególnym naciskom poprzez tymczasowe wsparcie i pomoc w naprawie lub odbudowie systemów azylowych i systemów przyjmowania;

• wsparcie w zakresie informacji i analiz: udostępnianie i łączenie informacji i danych, analiz i ocen na poziomie UE, w tym ogólnounijnych analiz i ocen tendencji;

• wsparcie z kraju trzeciego (tj. z państwa trzeciego): wspieranie zewnętrznego wymiaru wspólnego europejskiego systemu azylowego, wspieranie partnerstw z państwami trzecimi w celu wypracowania wspólnych rozwiązań, w tym poprzez budowanie zdolności i regionalnych programów ochrony, oraz koordynację działań państw członkowskich w zakresie przesiedleń.

Zadania EASO

Główne zadania do spełnienia przez EASO to:

• organizowanie wsparcia i pomocy w zakresie ogólnych lub szczególnych potrzeb systemów azylowych państw członkowskich;
• koordynowanie i stymulowanie współpracy operacyjnej między państwami członkowskimi i podnoszenie jakości;
• działanie jako niezależny ośrodek wiedzy specjalistycznej na temat azylu;
• organizowanie ogólnoeuropejskich analiz i ocen danych azylowych;
• ułatwianie i stymulowanie wspólnych działań i zapewnienie spójności w dziedzinie azylu;
• praca na rzecz pełnego zaangażowania państw członkowskich;
• respektowanie odpowiedzialności państw członkowskich i ich decyzji azylowych;
• współpraca z Komisją Europejską, Parlamentem Europejskim i Radą Unii Europejskiej, a także z innymi instytucjami, agencjami i organami UE oraz z organizacjami międzynarodowymi i społeczeństwem obywatelskim;
• wykonywanie swoich obowiązków jako zorientowanej na usługi, bezstronnej i przejrzystej organizacji w ramach prawnych, politycznych i instytucjonalnych UE.

System wczesnego ostrzegania i gotowości (EPS)

EASO utworzyło system wczesnego ostrzegania i gotowości (EPS), mechanizm gromadzenia danych, który ma na celu zbieranie informacji wszystkich kluczowych aspektów CEAS (Wspólny Europejski system azylowy) w możliwie najkrótszym czasie. Obecnie EPS obejmuje wszystkie etapy procesu azylowego (z wyjątkiem odwołania), w tym określenie pierwszej instancji i dostęp do procedur.

Celem tego zbierania danych jest dostarczenie informacji i analiz wszystkim odpowiednim zainteresowanym stronom w regularnych i dostosowanych do potrzeb ad hoc analitycznych w celu zapewnienia aktualnego obrazu sytuacyjnego azylu w UE + i wspierać gotowość państw członkowskich.

Linki zewnętrzne

• European Asylum Support Office. easo.europa.eu. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-05-07)].