Ahmet Davutoğlu
_(cropped).jpg)
| |
| Data i miejsce urodzenia |
26 lutego 1959 |
|---|---|
| Premier Turcji | |
| Okres |
od 28 sierpnia 2014[1] |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Minister spraw zagranicznych Turcji | |
| Okres |
od 1 maja 2009 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| |
.jpg)
Ahmet Davutoğlu (wym. [ahˈmet daˈvutoːɫu]; ur. 26 lutego 1959 w m. Taşkent w prowincji Konya[2]) – turecki polityk i politolog, profesor, deputowany, w latach 2009–2014 minister spraw zagranicznych, w latach 2014–2016 premier Turcji i przewodniczący Partii Sprawiedliwości i Rozwoju (AKP).
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Wykształcenie i działalność zawodowa[edytuj | edytuj kod]
Ukończył w 1977 szkołę średnią İstanbul Erkek Lisesi[3]. Ukończył następnie studia z zakresu ekonomii i nauk politycznych na Uniwersytecie Boğaziçi w Stambule. Na tej samej uczelni uzyskał również magisterium z administracji publicznej oraz doktorat w zakresie nauk politycznych i stosunków międzynarodowych[2][3]. Na początku lat 90. pracował na stanowisku profesorskim na Universiti Islam Antarabangsa Malaysia w Malezji. Utworzył i kierował na tym uniwersytecie katedrą nauk politycznych. Po powrocie do Turcji wykładał na Uniwersytecie Marmara w Stambule. Pracował także na prywatnej uczelni Beykent Üniversitesi w tym samym mieście[2][3], na której był również kierownikiem katedry stosunków międzynarodowych[4]. Wykładał ponadto w szkołach wojskowych. Uzyskał w międzyczasie pełną profesurę[2].
Autor publikacji naukowych, w których zajął się m.in. analizami tureckiej polityki zagranicznej oraz kwestiami współistnienia teorii politycznych wywodzących się z kręgów świata zachodniego i islamskiego[3]. W swoich tekstach postulował, by Turcja wykorzystała swoje atuty (w postaci szczególnego położenia geograficznego oraz powiązań historycznych i kulturowych) do wzmacniania swojej pozycji i rozszerzania wpływów w takich regionach jak Bliski Wschód, Azja Środkowa, Kaukaz Południowy i Bałkany[3].
Działalność polityczna[edytuj | edytuj kod]
W styczniu 2003 prezydent Ahmet Necdet Sezer oraz premier Abdullah Gül nadali mu tytuł ambasadora[2]. Był też głównym doradcą tegoż premiera do spraw polityki zagranicznej, pozostając na tej funkcji również za rządów jego następcy Recepa Tayyip Erdoğana[2]. 1 maja 2009 dołączył do gabinetu lidera AKP, obejmując w nim stanowisko ministra spraw zagranicznych[5]. Urząd ten sprawował również w dwóch kolejnych rządach do sierpnia 2014[6]. Jako doradca oraz minister stał się twórcą głównego nurtu tureckiej polityki zagranicznej opartej na tradycji neoosmańskiej[3]. W 2011 z ramienia Partii Sprawiedliwości i Rozwoju po raz pierwszy uzyskał mandat deputowanego do Wielkiego Zgromadzenia Narodowego Turcji. Odnawiał go w wyborach w czerwcu 2015 i listopadzie 2015, zasiadając w parlamencie do 2018[7].
W sierpniu 2014 został nowym przewodniczącym AKP[8], zastępując wybranego na prezydenta Recepa Tayyip Erdoğana. Ten ostatni został zaprzysiężony 28 sierpnia 2014. Ahmet Davutoğlu został wówczas pełniącym obowiązki premiera, a następnego dnia objął stanowisko premiera[9]. W wyborach z czerwca 2015 Partia Sprawiedliwości i Rozwoju utraciła większość w parlamencie; wobec niemożności znalezienia partnera koalicyjnego konieczne stało się powołanie rządu tymczasowego z dotychczasowym premierem[10]. Przedterminowe wybory parlamentarne odbyły się w listopadzie 2015, AKP uzyskała w ich wyniku większość bezwzględną w parlamencie kolejnej kadencji. Ahmet Davutoğlu w tym samym miesiącu po raz trzeci został premierem[11].
W międzyczasie pogorszeniu ulegały jego relacje z Recepem Tayyipem Erdoğanem, który zmierzał do wzmocnienia uprawnień wykonawczych prezydenta[12]. W maju 2016 polityk po spotkaniu z prezydentem ogłosił zwołanie w tym samym miesiącu kongresu AKP, ogłaszając, że sam nie będzie ubiegał się o reelekcję[13]. Nowym liderem partii został wówczas Binali Yıldırım[14], który 24 maja 2016 zastąpił go również na urzędzie premiera[9].
Zrezygnował później z członkostwa w AKP; w grudniu 2019 został przewodniczącym nowego ugrupowania pod nazwą Partia Przyszłości[15].
Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]
Zawarł związek małżeński z Sare Davutoğlu; ojciec czwórki dzieci[3].
Publikacje[edytuj | edytuj kod]
- Alternative Paradigms: The Impact of Islamic and Western Weltanschauungs on Political Theory, University Press of America, 1993
- Civilizational transformation and the Muslim world, Mahir Publications, 1994
- Stratejik derinlik: Türkiye'nin uluslararası konumu, Küre Yayınları, 2001
- Küresel Bunalım, Küre Yayınları, 2002[3][16]
- Osmanlı medeniyeti: siyaset, iktisat, sanat, Klasik Yayınları, 2005
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Do 29 sierpnia 2014 jako p.o.
- ↑ a b c d e f Ahmet Davutoğlu [online], biyografya.com [dostęp 2023-04-27] (ang.).
- ↑ a b c d e f g h Ahmet Davutoğlu [online], cidob.org [dostęp 2023-04-24] (hiszp.).
- ↑ Ahmet Davutoğlu [online], biyografi.net [dostęp 2023-04-24] (tur.).
- ↑ Turkish PM announces cabinet reshuffle, people.com.cn, 2 maja 2009 [zarchiwizowane 2014-08-19] (ang.).
- ↑ Rulers: Turkey: Ministries, etc. [online], rulers.org [dostęp 2023-04-24] (ang.).
- ↑ Ahmet Davutoğlu [online], tbmm.gov.tr [dostęp 2023-04-24] (tur.).
- ↑ Tarihi kongrede Ahmet Davutoğlu Genel Başkan seçildi, aksam.com.tr, 27 sierpnia 2014 [zarchiwizowane] (tur.).
- ↑ a b Rulers: Countries T: Turkey [online], rulers.org [dostęp 2023-04-24] (ang.).
- ↑ Turecki prezydent zaaprobował rząd tymczasowy [online], wnp.pl, 29 sierpnia 2015 [dostęp 2023-04-24].
- ↑ Davutoğlu Yeni Kabineyi Açıkladı! İşte İsim İsim Bakanlar Kurulu [online], haberler.com, 24 listopada 2015 [dostęp 2023-04-24] (tur.).
- ↑ David Barchard, Ahmet Davutoğlu Resigns: Why the Turkish Prime Minister Had to Go [online], newsweek.com, 5 maja 2016 [dostęp 2023-04-24] (ang.).
- ↑ Davutoğlu, Erdoğan'ı yalanlayıp gitti: Tercih değil, zaruret [online], cumhuriyet.com.tr, 5 maja 2016 [dostęp 2023-04-24] (tur.).
- ↑ Leaders of Turkey [online], zarate.eu [dostęp 2023-04-24] (ang.).
- ↑ Ayşe Sayın, Gelecek Partisi: Ahmet Davutoğlu Genel Başkan seçildi, parti yönetiminde kimler var? [online], bbc.com/, 19 grudnia 2019 [dostęp 2023-04-24] (tur.).
- ↑ Prof. Dr. Ahmet Davutoglu, koerber-stiftung.de [zarchiwizowane 2011-07-28] (ang.).
.svg)
