Akronim wtórny
Akronim wtórny, backronim (ang. backronym) – akronim (skrótowiec) utworzony z już istniejącego wyrazu poprzez przypisanie słów kolejnym jego literom. Akronimy wtórne tworzy się w celach poważnych lub humorystycznych, mogą one być także rodzajem fałszywej lub ludowej etymologii. Angielska nazwa backronym to zbitka słów back i akronim[1].
Przykłady
[edytuj | edytuj kod]Przykładem wtórnego akronimu mnemotechnicznego jest APGAR. Skala Apgar, stosowana do oceny stanu zdrowia noworodków, została zaproponowana przez Virginię Apgar i nazwana na jej cześć. Dziesięć lat po pierwszej publikacji w USA wymyślono skrótowiec APGAR jako sposób mnemotechniczny ułatwiający zapamiętanie komponentów skali: appearance (wygląd), pulse (puls), grimace (grymas, reakcja na bodźce), activity (aktywność, napięcie mięśni) i respiration (oddychanie)[2].
Wiele ustaw Kongresu Stanów Zjednoczonych ma w swoich nazwach akronimy wtórne. Na przykład oficjalne rozwinięcie nazwy USA PATRIOT Act z 2001 r. to Uniting and Strengthening America by Providing Appropriate Tools Required to Intercept and Obstruct Terrorism, skrótowiec CHIPS w nazwie CHIPS and Science Act to Creating Helpful Incentives to Produce Semiconductors, zaś ustawa DREAM Act to Development, Relief, and Education for Alien Minors Act[3].
Przykładem akronimu wtórnego tworzonego w celach humorystycznych może być „Poczekaj, kiedyś przyjedzie” jako rzekome rozwinięcie skrótowca PKP[4].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Backronym – Definition of backronym in English by Oxford Dictionaries. Oxford Dictionaries – English. [zarchiwizowane z tego adresu (March 1, 2019)].
- ↑ The Virginia Apgar Papers - Obstetric Anesthesia and a Scorecard for Newborns, 1949-1958. [dostęp 2008-11-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-01-13)].
- ↑ The art of the 'backronym'. Roll Call, July 28, 2020. [dostęp January 24, 2022]. [zarchiwizowane z tego adresu (January 24, 2022)].
- ↑ PKP: Poczekaj, Kiedyś Przyjedzie [online], Onet Wiadomości, 17 grudnia 2010 [dostęp 2025-05-29].