Przejdź do zawartości

Al-Mu’tazz

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Al-Mu’tazz
‏المعتز‎
Ilustracja
kalif
Okres

od 26 stycznia 866
do 13 lipca 869

Poprzednik

Al-Musta’in

Następca

Al-Muhtadi

Dane biograficzne
Dynastia

Abbasydzi

Data i miejsce urodzenia

847
Samarra

Data i miejsce śmierci

lipiec/sierpień 869
Samarra

Przyczyna śmierci

Zabójstwo

Miejsce spoczynku

Samarra

Ojciec

Al-Mutawakkil

Matka

Qabiha

Małżeństwo

Fāṭima bint al-Faṭh ibn Chāqān

Dzieci

Abdallah ibn al-Mu’tazz

Małżeństwo

Hassana al-Badawiyya

Moneta
moneta
Dinar kalifa Al-Mu’tazza

Abū ʿAbd Allāh Muḥammad ibn Jaʿfar ibn Muḥammad ibn Hārūn al-Muʿtazz bi-ʾLlāh (arab. ‏أبو عبد الله محمد بن جعفر‎), znany lepiej pod tytułem królewskim al-Muʿtazz bi-ʾLlāh (arab. ‏المعتز بالله‎, Ten, którego Bóg umacnia) (ur. 847 w Sammarrze, zm. 16 lipca 869 tamże) – trzynasty kalif Abbasydów.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Al-Muʿtazz bi-ʾLlāh został mianowany kalifem przez wojska tureckie w Samarze w 865 roku, kiedy kalif Al-Musta’in (862–866) uciekł do Bagdadu, aby uciec przed wpływami tureckimi[1][2]. Po tym, jak wojska tureckie zmusiły al-Musta’ina do poddania się i abdykacji, al-Muʿtazz został 26 stycznia 866 roku powszechnie uznany za nowego kalifa. Później, pomimo zapewnień bezpieczeństwa, kazał zamordować swojego poprzednika[2][3].

Jednak al-Mu’tazz mógł polegać jedynie na wojskach tureckich w swoich rządach, ponieważ Tahirydzi w Chorassan i Arabowie wspierali al-Musta’ina podczas wojny domowej[2]. Aby zmniejszyć tę silną zależność od Turków, próbował skłócić tureckich dowódców ze sobą. Stracił jednak reputację i autorytet[2].

Odkąd gubernatorzy prowincji uzyskali autonomię, a nawet niepodległość w wyniku walk o władzę w Samarze (patrz: Tulunidzi), sytuacja finansowa al-Muʿtazz pogorszyła się. Kiedy żądania zapłaty wojsk tureckich nie mogły już być spełnione, al-Mu’tazz został obalony i zabity w lipcu lub sierpniu 869 roku. Tureckie wojsko wyznaczyło Al-Muhtadiego (869–870) na jego następcę[4].

Życie prywatne

[edytuj | edytuj kod]

Al Mu’tazz urodził się w 847 roku w mieście Samarra. Jego ojcem był Al-Mutawakkil, dziesiąty kalif z dynastii Abbasydów, a matką ulubiona niewolnica ojca, konkubina Qahiba[5]. Al-Mu’tazz był w dwóch związkach małżeńskich. Jego pierwszą żoną była Fāṭima bint al-Faṭh ibn Chāqān, z którą dorobił się jednego dziecka, Abdallah ibn al-Mu’tazz. Drugą żoną Al-Mu’tazza była Hassana al-Badawiyya.[6]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Kennedy 2004 ↓, s. 172.
  2. a b c d Mutaz. Enzyklopädie des Islams. [dostęp 2024-10-20]. (niem.).
  3. Gordon 2001 ↓, s. 97.
  4. Kennedy 2004 ↓, s. 149-152.
  5. Bosworth 1993 ↓, s. 793.
  6. Shawkat M. Toorawa: Ibn al-Sa'i – Consorts of Caliphs. Nowy Jork: New York University Press, 2017, s. 52. (ang.).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Clifford Edmund Bosworth: al-Muʿtazz bi ’Llāh. W: Clifford Edmund Bosworth, Emeri van Donzel, Wolfhart Heinrichs, Charles Pellat: Encyclopedia of Islam. T. VII. New Edition, 1993, s. 793. DOI: 10.1163/1573-3912_islam_SIM_5668. ISBN 978-90-04-09419-2. (ang.).
  • Matthew Gordon: The Breaking of a Thousand Swords: A History of the Turkish Military of Samarra (A.H. 200–275 / 815–889 C.E.). Albany: 2001, s. 97. ISBN 0-7914-4795-2. (ang.).
  • Hugh N. Kennedy: The Prophet and the Age of the Caliphates. The Islamic Near East from the sixth to the eleventh century. Londyn: Longman, 2004, s. 149-172. ISBN 0-582-40525-4. (ang.).