Albin Belina Węsierski
Węsierski (Belina odm.) | |
Rodzina |
Węsierski |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
12 kwietnia 1812 |
Data śmierci |
21 września 1875 |
Ojciec |
Wincenty Węsierski |
Matka |
Józefa Bnińska |
Żona |
Ludwika Kwilecka |
Dzieci |
Zbigniew Węsierski |
Odznaczenia | |
Albin Węsierski herbu Węsierski (Belina odm.), hrabia (ur. 12 kwietnia 1812 w Zakrzewie, zm. 21 września 1875) – właściciel ziemski, polski patriota, żołnierz powstania listopadowego, miłośnik archeologii, badacz i opiekun Ostrowa Lednickiego[1].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodzony z rodziców – Wincentego Węsierskiego pana na Zakrzewie oraz hrabianki Józefy Bnińskiej. Rodzina wielkopolska pochodząca z miejscowości Węsiory na Kaszubach, od której to miejscowości przybrali nazwisko Węsierskich. Ożenił się z Ludwiką hrabiną Kwilecką, córką hrabiego Józefa Kwileckiego na Wróblewie i Lucyny z Czarneckich. Miał syna i pięć córek: Zbigniew (na mocy praw Ordynacji ustanowionej przez hrabiego Józefa Kwileckiego dzieci jego tracą nazwisko i herb Węsierskich, a noszą tylko herb i nazwisko Kwileckich), Laura, Emilia, Wanda, Celina, Józefa. Dyplomem z dnia 30 października 1854 r. został mianowany hrabią pruskim. Królewski pruski szambelan, dożywotni członek pruskiej Izby Panów. Członek Koła Polskiego w pruskim parlamencie.
W majątku w Zakrzewie wybudował okazały pałac w stylu francuskim w miejsce starego dworu, a także zabudowania folwarczne, obory, owczarnię, gorzelnię, oficynę mieszkalną oraz stajnię. Dzięki dobrej ręce do prowadzenia gospodarstwa, obrotności i umiejętności wykorzystywania podpatrywanych m.in. we Francji sposobów rozwoju rolnictwa, stworzył znakomicie prosperujące gospodarstwo rolno-hodowlane. Uczestniczył jako podporucznik Wojska Polskiego w powstaniu listopadowym w 1831 r., za co został odznaczony Złotym Krzyżem Virtuti Militari. Był deputowanym ze stanu rycerskiego z powiatu gnieźnieńskiego na sejm prowincjonalny Wielkiego Księstwa Poznańskiego w 1845 roku[2]. W 1856 r. wykupił od rządu pruskiego Ostrów Lednicki (kolebkę polskiej państwowości z czasów Mieszka I i Bolesława Chrobrego), aby zachować go dla narodu i uchronić przed zniszczeniem[3]. Dzięki jego staraniom Ostrów Lednicki zaczęli badać pracownicy Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk i krakowskiej Akademii Umiejętności, co zaowocowało ukazaniem się licznych artykułów prasowych dotyczących jednego z ważniejszych miejsc polskiego dziedzictwa narodowego[4]. W swoim pałacu w Zakrzewie zgromadził kolekcję zabytków archeologicznych, pochodzących głównie z Ostrowa Lednickiego i najbliższej okolicy, na bazie której chciał utworzyć swoiste "Muzeum Lednickie". Do jego kolekcji zabytków archeologicznych trafiły także monety ze średniowiecznego skarbu odkrytego w 1872 roku we wsi Głębokie (obecnie gmina Kiszkowo), z których Węsierski przekazał 11 brakteatów do zbiorów British Museum w Londynie[5].
Albin Węsierski, jako patron i darczyńca sławieńskiego kościoła, został pochowany w wybudowanej przez siebie kaplicy grobowej Węsierskich w Sławnie, co ostatecznie potwierdził historyk Artur Marcyniuk w monografii naukowej Sławno i parafia sławieńska na przestrzeni wieków[6].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Jakub Linetty , Albin hrabia Węsierski (1812-1875) - pierwszy opiekun Ostrowa Lednickiego, "Museion Poloniae Maioris", t. 8, s. 217-316 [online], 2021 [dostęp 2022-06-06] .
- ↑ Stanisław Karwowski, Historya Wielkiego Księstwa Poznańskiego t. I 1815-1852, Poznań 1918 s.236.
- ↑ A.M. Wyrwa , Ad futuram rei memoriam on the fiftieth anniversary of the Museum of the First Piasts at Lednica foundation. The Historic Monument of the Nation’s Culture, Studia Lednickie, Dziekanowice, 2019 .
- ↑ J. Fogel Pompeja Polska, Poznań 1991; B. Ciciora, A.M. Wyrwa, Zaprowadzenie chrześcijaństwa w Polsce. Krótkie studium obrazu Jana Matejki „Zaprowadzenie chrześcijaństwa R.P. 965”, Dziekanowice – Lednica 2013, s. 79-83 i nn; Andrzej M. Wyrwa, Albinowi hrabiemu Węsierskiemu w hołdzie, „Studia Lednickie”, t. 15, 2016, s. 147-150
- ↑ J. Linetty , Średniowieczne brakteaty z daru Albina hrabiego Węsierskiego w zbiorach British Museum w Londynie, „Studia Lednickie, t. XVIII”, 2019 .
- ↑ Artur Marcyniuk , Sławno i parafia sławieńska na przestrzeni wieków, Dawid Jung, Krzysztof Rzepa (red.), Gniezno: Zeszyty Poetyckie, seria: STUDIA HISTORICA, 2014, ISBN 978-83-62947-38-6 .
- Deputowani na sejm prowincjonalny Wielkiego Księstwa Poznańskiego (stan rycerski)
- Deputowani na sejm prowincjonalny Wielkiego Księstwa Poznańskiego 1845
- Odznaczeni Krzyżem Złotym Orderu Virtuti Militari (powstanie listopadowe)
- Członkowie pruskiej Izby Panów
- Oficerowie powstania listopadowego
- Szambelanowie Królestwa Prus
- Urodzeni w 1812
- Węsierscy herbu własnego
- Zmarli w 1875