Albuquerque
35°06′39″N 106°36′36″W/35,110833 -106,610000| City | |||
| |||
| |||
| Przydomek: The Duke City | |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Stan | |||
| Hrabstwo | |||
| Data założenia |
1706 | ||
| Prawa miejskie |
1891 | ||
| Kod statystyczny | |||
| Burmistrz |
Timothy M. Keller | ||
| Powierzchnia |
469,5 km² | ||
| Wysokość |
1619 m n.p.m. | ||
| Populacja (2020) • liczba ludności |
| ||
| Nr kierunkowy |
505 | ||
| Kod pocztowy |
87101–87125, 87131, 87151, 87153, 87154, 87158, 87174, 87176, 87181, 87184, 87185, 87187, 87190–87199 | ||
| Strefa czasowa | |||
Położenie na mapie Nowego Meksyku  | |||
Położenie na mapie Stanów Zjednoczonych  | |||
| 35°06′39″N 106°36′36″W/35,110833 -106,610000
| |||
| Strona internetowa | |||
Albuquerque – miasto w Stanach Zjednoczonych, w stanie Nowy Meksyk, ośrodek administracyjny hrabstwa Bernalillo, położone nad rzeką Rio Grande, u podnóża pasma górskiego Sandia (na wschodzie). Największe miasto w Nowym Meksyku, główny ośrodek gospodarczy oraz węzeł transportowy tego stanu. W 2020 roku miasto zamieszkane było przez 564 559 mieszkańców; obszar metropolitalny – 916 528[1].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Założone w 1706 przez Hiszpanów na szlaku Camino Real. Nazwa pochodzi od jednego z tytułów wicekróla Nowej Hiszpanii, Francisca Fernándeza de la Cueva, księcia Alburquerque.
Obecnie największe miasto i główny ośrodek przemysłowy stanu. Przemysł elektroniczny, odzieżowy, metalowy, chemiczny i drzewny; rzemiosło indiańskie. Węzeł komunikacyjny; 2 uniwersytety; ośrodek turystyczny.
W okresie II wojny światowej w tym mieście była leczona żona Richarda Feynmana (późniejszego laureata Nagrody Nobla), która zmarła w 1945. W tym czasie Feynman uczestniczył w Los Alamos w pracach nad bombą atomową. Od 1972 co roku w październiku rozgrywane są w okolicach miasta międzynarodowe zawody balonowe pod nazwą Albuquerque International Balloon Fiesta. Jest to największy tego typu festiwal na świecie[2].
W tym mieście rozgrywa się akcja seriali Breaking Bad oraz Zadzwoń do Saula.
Gospodarka[edytuj | edytuj kod]
W Albuquerque rozwinął się przemysł elektroniczny, odzieżowy, metalowy, chemiczny, drzewny oraz filmowy[3]. W mieście rozwinęło się rzemiosło indiańskie[3].
Swoją siedzibę ma tutaj wojskowy instytut badawczy Sandia National Laboratories[1].
Transport[edytuj | edytuj kod]
W mieście znajduje się Port lotniczy Albuquerque.
Demografia[edytuj | edytuj kod]
Nauka[edytuj | edytuj kod]
- University of New Mexico
- Trinity Southwest University
- National American University
- University of St.Francis
- University of Phoenix (online)
- TVI Community College
- ITT Technical Institute
Sport[edytuj | edytuj kod]
W mieście rozgrywany jest kobiecy turniej tenisowy, pod nazwą Coleman Vision Tennis Championships, zaliczany do rangi ITF, z pulą nagród 80 000 $[4].
Miasto było wielokrotnie gospodarzem prestiżowych zawodów balonowych o Puchar Gordona Bennetta. Zawody zostały zorganizowane w 1993, 1999, 2005, 2008, 2023.
Miasta partnerskie[edytuj | edytuj kod]
Miasta partnerskie Albuquerque[5]:
Alburquerque, Hiszpania (07.2003)
Aszchabad, Turkmenistan (25.07.1990)
Chihuahua, Meksyk (1970)- Guadalajara, Meksyk (1986)
Helmstedt, Niemcy (29.05.1983)
Hualian, Tajwan (11.1983)
Lanzhou, Chiny (26.04.1996)
Lusaka, Zambia
Rechowot, Izrael (18.09.2008)
Sasebo, Japonia (1966)
Kościoły i związki wyznaniowe[edytuj | edytuj kod]
Spis na 2010 rok, obejmuje aglomeracje miasta[6]:
- Kościół katolicki: 240 940 członków w 93 kościołach
0,9% - Protestantyzm bezdenominacyjny: 37 379 członków w 72 zborach
- Południowa Konwencja Baptystyczna: 24 975 członków w 75 zborach 1,3%
- Kościół Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich: 20 840 członków w 39 świątyniach 7,7%
- Zjednoczony Kościół Metodystyczny: 11 832 członków w 26 zborach 1,0%
- Zbory Boże: 11 062 członków w 32 zborach 6,5%
- Kościoły Chrystusowe: 7089 członków w 38 zborach 1,6%
- Buddyzm: 6560 wyznawców w 20 świątyniach
- Kościół Prezbiteriański USA: 5829 członków w 18 zborach 0,4%
- Kościół Episkopalny: 5021 członków w 11 zborach 0,6%
- Kościół Adwentystów Dnia Siódmego: 4669 członków w 14 zborach 7,2%
- Kościół Nazarejczyka: 3550 członków w 12 zborach 10,3%
- Kościół Ewangelicko-Luterański w Ameryce: 3365 członków w 10 zborach 5,8%
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Albuquerque, [w:] Encyclopædia Britannica [online] [dostęp 2022-04-14] (ang.).
- ↑ Chris Dixon: Up, Up and Gently Away. The New York Times, 20 lipca 2007. [dostęp 2012-04-13]. (ang.).
- ↑ a b Albuquerque, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2021-05-22].
- ↑ Coleman Vision – Albuquerque Lasik Surgery [dostęp 2017-12-11] [zarchiwizowane z adresu 2017-12-06].
- ↑ Albuquerque Sister Cities – City of Albuquerque. cabq.gov. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-11-19)]..
- ↑ thearda.com.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
