Przywrotnik prawie nagi

Przywrotnik prawie nagi
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	różopodobne
Rząd	różowce
Rodzina	różowate
Rodzaj	przywrotnik
Gatunek	przywrotnik prawie nagi
	Nazwa systematyczna
	Alchemilla glabra Neygenf.; Enchirid. Bot. Siles. 67 (1821)
Synonimy
	Alchemilla alpestris F.W. Schmidt; Alchemilla suecica Frohner;
	Alchemilla alpestris F.W. Schmidt; Alchemilla suecica Frohner;
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Przywrotnik prawie nagi (Alchemilla glabra Neygenf.) – gatunek rośliny wieloletniej z rodziny różowatych. Roślina dość powszechna w Europie. Obszar występowania rozciąga się od 70 równoleżnika na południe do Hiszpanii, Włoch i Bałkanów, na wschód do Łotwy i Litwy^[4]. W Niemczech, Austrii i Szwajcarii jest jednym z najczęstszych przedstawicieli rodzaju. Gatunek introdukowany do USA i Kanady.

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Pokrój: Niska roślina, cała żółtawo lub niebieskawozielona.
Łodyga: O wysokości (5)15-60 cm. Jej pierwsze międzywęźle jest owłosione, drugie jest nagie lub (czasami) rzadko owłosione^[5].
Liście: Nerkowate lub okrągławonerkowate,z szeroko otwartą zatoką przy nasadzie. Zazwyczaj są 9-klapowe i sfałdowane. Klapy ząbkowane są od samej nasady, wcięte na 1/3-1/4 blaszki. Brak całobrzegich wycięć między klapami. Na zewnętrznych liściach klapy są zaokrąglone, na wewnętrznych zazwyczaj trójkątne. Liście na górnej stronie nagie, na dolnej owłosione tylko na nerwach. U niektórych okazów wszystkie ogonki liściowe są owłosione, u niektórych tylko wewnętrzne^[5].
Kwiaty: Małe, zielonożółte, o średnicy 3-4,5 mm. Kielich dzwonkowaty, długości ok. 1,5 mm. Kwitnie od maja do sierpnia^[5].
Gatunki podobne: Alchemilla xanthochlora, Alchemilla vestita.

Biologia i ekologia[edytuj | edytuj kod]

Bylina. W Polsce jest pospolita w Karpatach, Sudetach i w południowo-zachodniej części kraju, poza tym jest rzadka. Rośnie na łąkach, pastwiskach, brzegach potoków, w zaroślach^[5]. Gatunek charakterystyczny dla związku Rumicion alpini^[6].

Zagrożenia[edytuj | edytuj kod]

Gatunek umieszczony został na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski (2006)^[7] i na obszarze Polski uznany za narażony na izolowanych stanowiskach, poza głównym obszarem występowania (kategoria zagrożenia [V]).

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-29] (ang.).
↑ ^a ^b The Plant List. [dostęp 2012-05-06].
↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2011-01-17].
↑ ^a ^b ^c ^d Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
↑ Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-29] (ang.).

[TPL-3] The Plant List. [dostęp 2012-05-06].

[grin-4] Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2011-01-17].

[Szafer-5] Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.

[6] Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.

[7] Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]