Aleksandr Goedicke

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
(Przekierowano z Aleksander Goedicke)
Aleksandr Goedicke
Александр Фёдорович Гедике
ilustracja
Imię i nazwisko

Aleksandr Fiodorowicz Goedicke

Data i miejsce urodzenia

4 marca 1877
Moskwa

Pochodzenie

rosyjskie

Data i miejsce śmierci

9 lipca 1957
Moskwa

Instrumenty

fortepian, organy

Gatunki

muzyka poważna

Zawód

kompozytor, pianista, organista

Odznaczenia
Nagroda Stalinowska Ludowy Artysta RFSRR Zasłużony Działacz Sztuk RFSRR
Order Lenina Order Czerwonego Sztandaru Pracy

Aleksandr Fiodorowicz Goedicke (Gedike) (ros. Александр Фёдорович Гедике, ur. 20 lutego?/4 marca 1877 w Moskwie, zm. 9 lipca 1957 tamże)[1][2]rosyjski kompozytor, organista i pianista.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w rodzinie o niemieckich korzeniach, która wiele lat wcześniej osiedliła się w Rosji. Jego dziadek, Karł Andriejewicz, był organistą w jednym z moskiewskich katolickich kościołów. Później w tym samym kościele pracował ojciec kompozytora – Fiodor Karłowicz Goedike (1839–1916), który w latach 1880–1916 jednocześnie był wykładowcą w Konserwatorium[1][2].

W 1898 Aleksandr ukończył Konserwatorium Moskiewskie, gdzie studiował w klasie fortepianu u A. Galliego, P. Pabsta i W. Safonowa oraz teorię muzyki i kompozycję pod kierunkiem A. Arienskiego, N. Ładuchina i G. Koniusa. Jako początkujący kompozytor w wieku 23 lat otrzymał nagrodę na Międzynarodowym Konkursie im. Antona Rubinsteina w Wiedniu za Konzertstück na fortepian i orkiestrę (we własnym wykonaniu), I Sonatę skrzypcową i utwory fortepianowe[1][2].

Od 1909 wykładał w Konserwatorium Moskiewskim. Początkowo uczył gry fortepianowej, od 1919 kierował katedrą kameralistyki, a od 1923 prowadził klasę organów[1][2]. Koncertował również jako organista. W 1940 otrzymał tytuł doktora z zakresu nauki o sztuce, w 1946 tytuł Ludowego Artysty RFSRR, a w 1947 nagrodę państwową za działalność wykonawczą[1].

Był laureatem Nagrody Stalinowskiej. Został pochowany na Cmentarzu Wwiedieńskim[3].

Twórczość[edytuj | edytuj kod]

Jego dorobek kompozytorski wpisuje się ściśle w tradycyjny rosyjski folklor. W opracowaniach rosyjskich pieśni w oryginalny sposób wykorzystywał polifonię podgłoskową i wariacyjne przetwarzanie melodii[1][2].

W muzyce instrumentalnej widoczne są wyraźne wpływy J.S. Bacha, zwłaszcza klarowna forma i toccatowe finały oraz – podobnie jak w pieśniach – skłonność do techniki polifonicznej i wariacyjnej. Goedicke był zapalonym propagatorem muzyki Bacha w Związku Radzieckim; wykonywał wszystkie jego utwory organowe[4].

Wybrane kompozycje[edytuj | edytuj kod]

  • Konzertstück D-dur na fortepian i orkiestrę op.11 (1900)
  • Koncert na organy i orkiestrę kameralną op. 35 (1927)
  • Koncert na trąbkę b-moll op. 41 (1930)
  • Etiuda koncertowa g-moll na trąbkę op. 49 (1948)

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Alicja Jarzębska: Gedike Aleksandr Fiodorowicz. W: Encyklopedia muzyczna PWM. Elżbieta Dziębowska (red.). Wyd. I. T. 3: EFG część biograficzna. Kraków: PWM, 1987. ISBN 83-224-0344-5. (pol.).
  • Galina Grigor'yeva: Gedike [Goedicke], Aleksandr Fyodorovich. W: The New Grove Dictionary of Music and Musicians, vol. G. Oxford University Press, 2004. ISBN 978-0-19-517067-2. (ang.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]