Aleksander Krawczuk
| ||
| ||
| Data i miejsce urodzenia | 7 czerwca 1922 Kraków | |
| Minister kultury i sztuki | ||
| Okres | od 29 września 1986 do 12 września 1989 | |
| Poprzednik | Kazimierz Żygulski | |
| Następca | Izabella Cywińska | |
| Odznaczenia | ||
 
| ||
Aleksander Krawczuk (ur. 7 czerwca 1922 w Krakowie) – polski historyk starożytności i eseista, profesor nauk humanistycznych, nauczyciel akademicki Uniwersytetu Jagiellońskiego, w latach 1986–1989 minister kultury i sztuki, poseł na Sejm I i II kadencji.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Podczas II wojny światowej był żołnierzem Armii Krajowej. Ukończył w 1949 studia na Wydziale Filozoficzno-Historycznym Uniwersytetu Jagiellońskiego i tam podjął pracę naukową w Zakładzie Historii Starożytnej UJ. Od 1957 do momentu objęcia stanowiska ministra w 1986 pracował również w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Krakowie[1]. W 1985 uzyskał tytuł naukowy profesora.
Zajmuje się historią starożytną, popularyzuje zagadnienia związane z antykiem, prowadził m.in. wraz z Arturem Janickim i Jadwigą Klinowską cykl dokumentalny Antyczny świat profesora Krawczuka. Opublikował liczne, tłumaczone na szereg języków, prace naukowe i książki popularnonaukowe, należy do Związku Literatów Polskich.
W latach 1986–1989 był członkiem Ogólnopolskiego Komitetu Grunwaldzkiego. W tym samym okresie pełnił funkcję ministra kultury i sztuki w rządach Zbigniewa Messnera i Mieczysława Rakowskiego. Od 1991 do 1997 sprawował mandat posła na Sejm I i II kadencji z ramienia Sojuszu Lewicy Demokratycznej. W późniejszych latach był zaliczany do grona sympatyków związanego z Jackiem Majchrowskim stowarzyszenia Przyjazny Kraków[2].
Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]
Syn Dymitra i Marii. Ojciec historyka Wojciecha Krawczuka.
Odznaczenia i wyróżnienia[edytuj | edytuj kod]
- Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski, nadany przez prezydenta RP Aleksandra Kwaśniewskiego, w uznaniu wybitnych zasług dla kultury narodowej (1997)[3]
- Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2009)[4]
- Nagroda Miasta Krakowa (1972)[5]
Publikacje[edytuj | edytuj kod]
- Kolonizacja sullańska, Ossolineum, Wrocław 1960
- Gajusz Juliusz Cezar, Ossolineum, Wrocław 1962
- Cesarz August, Ossolineum, Wrocław 1964
- Neron, Czytelnik, Warszawa 1965
- Herod, król Judei, Wiedza Powszechna, Warszawa 1965
- Perykles i Aspazja, Ossolineum, Wrocław 1967
- Siedmiu przeciw Tebom, PIW, Warszawa 1968
- Sprawa Alkibiadesa, Czytelnik, Warszawa 1968
- Kleopatra, Ossolineum, Wrocław 1969
- Wojna trojańska: Mit i historia, Wiedza Powszechna, Warszawa 1969
- Konstantyn Wielki, Wiedza Powszechna, Warszawa 1970
- Pan i jego filozof. Rzecz o Platonie, PIW, Warszawa 1970
- Ród Konstantyna, Wiedza Powszechna, Warszawa 1972
- Sennik Artemidora, Ossolineum, Wrocław 1972
- Tytus i Berenika, Czytelnik, Warszawa 1972
- Julian Apostata, Wiedza Powszechna, Warszawa 1974
- Rzym i Jerozolima, Czytelnik, Warszawa 1974
- Mity, mędrcy, polityka, PIW, Warszawa 1975
- Maraton, Wiedza Powszechna, Warszawa 1976
- Ostatnia olimpiada, Ossolineum, Wrocław 1976
- Upadek Rzymu. Księga wojen, Ossolineum, Wrocław 1978
- Starożytność odległa i bliska, „Pax”, Warszawa 1980
- Mitologia starożytnej Italii, Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, Warszawa 1982
- Ród Argeadów, Wyd. Literackie, Kraków 1982
- Stąd do starożytności, Wydawnictwa Radia i Telewizji, Warszawa 1985
- Poczet cesarzy rzymskich, Iskry, Warszawa 1986
- Opowieści o zmarłych. Cmentarz Rakowicki, KAW, Kraków 1987
- Groby Cheronei, Wyd. Poznańskie, Poznań 1988
- Alfabet Krawczuka mitologiczny, „Cracovia”, Kraków 1991
- Rzymianki, Polczek, Kraków 1992
- Poczet cesarzy bizantyjskich, Iskry, Warszawa 1992
- Kronika starożytnego Rzymu, Iskry, Warszawa 1994
- Kronika Rzymu i Cesarstwa Rzymskiego, Iskry, Warszawa 1997
- Poczet cesarzowych Rzymu, Iskry, Warszawa 1998
- Rzym, Kościół, cesarze, Iskry, Warszawa 2000
- Polska za Nerona, Iskry, Warszawa 2002
- Spotkania z Petroniuszem, Iskry, Warszawa 2005
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Leksykon profesorów Akademii Pedagogicznej im. Komisji Edukacji Narodowej 1946–2006. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej, 2006, s. 265.
- ↑ Nowo powstałe stowarzyszenie „Przyjazny Kraków” zamierza na powrót uczynić z miasta kulturalną stolicę Polski.. wyborcza.pl, 31 stycznia 2002. [dostęp 2019-12-15].
- ↑ M.P. z 1998 r. nr 6, poz. 110
- ↑ Jubileusz profesora Aleksandra Krawczuka. mkidn.gov.pl, 5 czerwca 2012. [dostęp 2014-04-25].
- ↑ Laureaci o swych zamierzeniach. „Dziennik Polski”. Nr 123, s. 3, 25 maja 1972.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Strona sejmowa posła II kadencji. [dostęp 2020-01-05].
- Aleksander Krawczuk. krakow.pl, 5 lipca 2010. [dostęp 2020-01-05].
- Prof. dr hab. Aleksander Krawczuk, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [online] [dostęp 2020-01-05].
- Informacje w BIP IPN. [dostęp 2020-01-05].
| ||||
.svg)
| |||||||||||
- Absolwenci Wydziału Filozoficzno-Historycznego Uniwersytetu Jagiellońskiego
- Laureaci Nagrody Miasta Krakowa
- Polscy historycy starożytności
- Polscy eseiści
- Wykładowcy Uniwersytetu Jagiellońskiego
- Wykładowcy Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie
- Żołnierze Armii Krajowej
- Posłowie na Sejm III Rzeczypospolitej
- Politycy SdRP i SLD
- Członkowie Ogólnopolskiego Komitetu Grunwaldzkiego
- Członkowie Związku Literatów Polskich (Polska Rzeczpospolita Ludowa)
- Ministrowie kultury PRL
- Odznaczeni Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski (III Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”
- Ludzie urodzeni w Krakowie
- Urodzeni w 1922