Aleksandr Imeretyński
 |
Ten artykuł od 2010-09 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. |
.jpg)
| |
| Data i miejsce urodzenia |
24 września 1837 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
17 listopada 1900 |
| Namiestnik Królestwa Polskiego | |
| Okres |
od 1 stycznia?/ 13 stycznia 1897[1] |
| Poprzednik | |
| Następca |
Iwan Podgorodnikow (p.o.) |
| Odznaczenia | |
                     
| |
Aleksander Bagration-Imeretyński, ros. Александр Константинович Багратион-Имеретинский (ur. 24 września 1837 w Moskwie, zm. 17 listopada 1900 w Petersburgu) – rosyjski arystokrata (książę), generał-gubernator warszawski, namiestnik cara w Warszawie.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Aleksander Imeretyński pochodził z rodu Bagrationow – dynastii królewskiej, która kiedyś rządziła Gruzją. W latach 1897–1900 pełnił funkcję generał-gubernatora Warszawy z nadania cara, zastępując w fotelu Pawła Szuwałowa[2][1]. Pozorny zwolennik porozumienia z Polakami i pozyskania ich przychylności dla państwa rosyjskiego.
W rzeczywistości widział zagrożenie we wzrastającym niezadowoleniu Polaków, podgrzewanym podówczas przez coraz liczniejsze wydawnictwa i organizacje nielegalne, jak np. wydawany przez Piłsudskiego Robotnik i PPS.
Rozwijający się pod koniec XIX w. na ziemiach Królestwa Polskiego ruch socjalistyczny docierał do coraz liczniejszych mas – głównie robotników, ale też chłopów i żydów. Ponieważ największy odłam tego ruchu głosił konieczność wyzwolenia się z niewoli cara, Imertyński zdecydował o zmianie dotychczasowej represyjnej polityki wobec Polaków. Pozorne ustępstwa ze strony Rosjan (m.in. przywrócenie prawa do modlitwy w języku ojczystym w szkołach w 1897, zdymisjonowanie znienawidzonego przez Polaków kuratora Aleksandra Apuchtina, polskojęzyczna gazeta czy też zezwolenie na budowę pomnika Adama Mickiewicza) miały zneutralizować wpływ wydawnictw i ruchów nielegalnych.
W 1898 wykradziony został przez działaczy PPS tajny memoriał Imeretyńskiego dotyczący współpracy z caratem, w którym Imeretyński relacjonował carowi założenia swojej polityki pozornych ustępstw, mających doprowadzić de facto do wzrostu tempa rusyfikacji Polaków. Wydany w Londynie wraz ze wstępem autorstwa Józefa Piłsudskiego, zdobył niebywały rozgłos i w znacznej mierze przyczynił się do dymisji Imeretyńskiego, jak też zdecydowanego osłabienia pozycji stronnictw ugodowych[3].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c O.W. Tieriebow, Imierietinskij, Bolszaja rossijskaja encykłopiedija [dostęp 2022-06-13] (ros.).
- ↑ J. Sobczak, Polskie fascynacje młodym cesarzem Mikołajem II. Geneza jego wizyty warszawskiej we wrześniu 1897 roku i próba polsko-rosyjskiej „ugody”, „Mazowieckie Studia Humanistyczne”, 1996, nr 1, s. 14.
- ↑ Tajne dokumenty rządu rosyjskiego w sprawach polskich Londyn 1898
Literatura[edytuj | edytuj kod]
- A. Woźniak, Gruziński wielkorządca w Warszawie. Rządy księcia Aleksandra Imeretyńskiego w Królestwie Polskim (1897-1900), „Pro Georgia”, 2004, nr 11, s. 75–88.
