Alfons I Waleczny
Alfons I Waleczny | |
| Król Aragonii | |
| Okres | |
|---|---|
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Król Nawarry | |
| Okres | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Dane biograficzne | |
| Dynastia |
Jimenez |
| Data urodzenia |
ok. 1073 |
| Data śmierci | |
| Ojciec | |
| Matka |
Felicja de Roucy |
| Żona | |
Alfons I Waleczny (ur. ok. 1073, zm. 7 września 1134) – król Aragonii i Nawarry 1104–1134.
Był młodszym synem Sancha V – króla Nawarry i Aragonii (jako Sancho I) i oba królestwa odziedziczył po śmierci swojego starszego brata Piotra I w 1104 r.
Alfons w czasie swojego panowania podbił wiele miast na obszarze doliny Ebro: Egeę, Tudelę (1119[1]), Saragossę (po 7-miesięcznym[2] oblężeniu), Calatayud, Borję, Tarazonę, Darokę oraz Monreal del Campo. Zmarł we wrześniu 1134[3] po nieudanej bitwie z Maurami podczas oblężenia Fragi.
Ten wojownik (brał udział w dwudziestu dziewięciu bitwach przeciwko muzułmańskim Maurom lub chrześcijanom), ożenił się 30 czerwca 1109[4] z Urraką z Kastylii, wdową po Rajmundzie z Burgundii, wyjątkowo rozwiązłą i zapalczywą kobietą. Małżeństwo zostało zaaranżowane w 1106 przez jej ojca, Alfonsa VI z Kastylii, by zjednoczyć dwa chrześcijańskie królestwa w walce przeciw muzułmańskim Almorawidom oraz by dać im zdolnego przywódcę militarnego. Urraca była jednak wyjątkowo upartą kobietą, więc małżonkowie stale spierai się, nieraz uciekając się do przemocy fizycznej, aż w końcu rozpoczęli ze sobą otwartą wojnę. Będąc znacznie lepszym dowódcą od swoich przeciwników, Alfons wygrywał bitwy pod Sepalwedą i Fuente de la Culebra, jednak jego jedynymi godnymi zaufania poplecznikami byli Aragończycy, którzy nie byli dość liczni, by pokonać Kastylię i León. W końcu papież unieważnił jego małżeństwo z Urraką pod pretekstem kuzynostwa trzeciego stopnia.
Król spierał się też z Kościołem – przede wszystkim z cystersami – i to prawie tak gwałtownie jak ze swą żoną. Gdy tylko ją pokonał, wygnał wspierającego ją arcybiskupa Bernarda wraz z mnichami z Sahagun. W końcu został jednak zmuszony do odstąpienia Kastylii i Leonu swojemu pasierbowi Alfonsowi, dziecku Urraki i jej pierwszego męża. Interwencja papieża Kaliksta II pomogła w ustanowieniu porozumienia między imiennikami.
Alfons Waleczny zdobył sławę, bo zwyciężał w wielu bitwach: nad środkową Ebro, gdy wygnał Maurów z Saragossy; podczas wielkiego rajdu w 1125, kiedy to uwolnił spod muzułmańskiego panowanie chrześcijan z Grenady; w południowo-zachodniej Francji, do której miał prawa jako król Nawarry. Trzy lata przed śmiercią ogłosił, że jest jego wolą, by królestwo przypadło templariuszom, joannitom i bożogrobcom; poddani odmówili jej wypełnienia testamentu swego bezpotomnie zmarłego monarchy. Był on gwałtownym, brutalnym człowiekiem, pobożnym jedynie z pozoru, ale odegrał ogromną rolę podczas rekonkwisty.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Praca zbiorowa: Historia powszechna - Od imperium Karola Wielkiego do kryzysu XIV wieku. T. 8. Mediaset Group SA, 2007, s. 168. ISBN 978-84-9819-815-7.
- ↑ Praca zbiorowa: Oxford - Wielka Historia Świata. Średniowiecze. Cesarstwo Niemieckie - Arabowie na półwyspie pirenejskim. T. 17. Poznań: Polskie Media Amer.Com, 2006, s. 268. ISBN 978-83-7425-697-1.
- ↑ Praca zbiorowa pod redakcją naukową Macieja Salamona: Wielka Historia Świata Tom 4 Kształtowanie średniowiecza. T. 4. Oficyna Wydawnicza FOGRA, 2005, s. 386. ISBN 83-85719-85-7.
- ↑ E. Brandenburg, Die Nachkommen Karls des Großen, Leipzig 1935, s. 82.