Alfred Antoni Potocki

Alfred Antoni Potocki
	; Pilawa
	Hrabia
Rodzina	Potoccy herbu Pilawa
Data i miejsce urodzenia	14 czerwca 1886 ; Łańcut
Data i miejsce śmierci	30 marca 1958 ; La Roche-sur-Foron
Ojciec	Roman Potocki
Matka	Elżbieta Matylda Radziwiłł
Żona	Izabela Narkiewicz-Jodko
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Alfred Antoni Wilhelm Roman Potocki h. Pilawa (ur. 14 czerwca 1886 w Łańcucie, zm. 30 marca 1958 w La Roche-sur-Foron^[1]) – IV i ostatni ordynat łańcucki.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Syn Romana, ordynata Łańcuta i Elżbiety Matyldy Radziwiłł, oraz starszy brat Jerzego. Alfred Antoni Potocki uczył się w domu i Wiedniu, potem studiował w Magdalen College w Oksfordzie i Lwowie. W 1922 roku posiadał majątki ziemskie o powierzchni 50 650 ha^[2]. W 1921 roku wzbogacił się o bogatą kolekcję dzieł sztuki odziedziczoną wraz z gigantyczną fortuną po Mikołaju Potockim z Paryża – z tulczyńskiej linii rodziny, wnuku osławionego przywódcy Targowicy, Stanisława Szczęsnego. Były to m.in. portrety rodzinne malowane przez Fragonarda, Lampiego i Scheffera, dwa cenne gobeliny z manufaktury w Aubusson z herbem Potockich, część zbiorów z dawnej biblioteki z Tulczyna, kilka bezcennych powozów, rokokowe saneczki Marii Antoniny oraz akcesoria końskie, a także bezpowrotnie wywiezione w czasie wojny obrazy Goi, Fragonarda, Bouchera, rzeźby Canovy^[3]. Od maja do lipca 1944 r. Alfred zdołał bowiem wywieźć z Łańcuta do Wiednia specjalnymi pociągami około 700 skrzyń majątku ruchomego. Większość tych ruchomości stopniowo wyprzedawał dla sfinansowania wystawnego trybu życia^[4].

Był przyjmowany na audiencjach przez papieża Piusa X i cesarza Franciszka Józefa, tańczył na balach w pałacach książąt Schwarzenbergów i Fürstenbergów w Wiedniu oraz w pałacu Buckingham w Londynie. Gościł w Łańcucie arcyksięcia Ferdynanda, grał w tenisa z Glorią Swanson, bywał na obiadach u króla Rumunii Karola, Douglasa Fairbanksa i Mary Pickford, odwiedzał prezydenta Roosevelta i gen. Pershinga, polował z Clemenceau, Pétainem i z Hermannem Göringiem^[5].

Należał do ścisłego establishmentu II Rzeczypospolitej i często świadczył na jego rzecz usługi recepcyjne. Był wiceprezesem Związku Jeździeckiego Małopolski Środkowej w Łańcucie^[6]. To w jego zamku w Łańcucie organizowano bale dla korpusu dyplomatycznego, tenisowe turnieje i polowania. Podejmował też gości zagranicznych, m.in. króla rumuńskiego Ferdynanda I i królową Marię oraz Jerzego księcia Kentu, a tuż przed wybuchem wojny gościem jego pałacu był Joachim von Ribbentrop^[5].

Według mjr. Adam Winogrodzkiego ps. „Korwin” Alfred Antoni Potocki podczas II wojny światowej i trwającej okupacji niemieckiej często gościł u siebie Hermanna Göringa i odmówił współpracy z Armią Krajową^[7]. 24 marca 1956 zawarł związek małżeński w Monte Carlo z Izabelą (Izadorą) Narkiewicz-Jodko^[8], która w 1959 w Londynie wydała tom wspomnień Alfreda zatytułowanych Master of Lancut. Pochowany został w Lozannie, prochy zostały sprowadzone do Łańcuta do krypty grobowej Potockich przy kościele parafialnym w 2001.

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
Złoty Krzyż Zasługi (19 marca 1937)^[6]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Barbara Chmura. „Kultura śmierci. Z kolekcjonerskich zbiorów Marka Czarnoty. „Nasz Dom Rzeszów”. 11/49, s. 18–19, 2009. ISSN 1895-2046. (pol.).
↑ Wojciech Roszkowski, Lista największych właścicieli ziemskich w Polsce w 1922 r., [w:] „Przegląd Historyczny”, 1983, Tom 74 , Nr 2, s. 283.
↑ Łojek J. (1980, wyd. I), Potomkowie Szczęsnego. Dzieje fortuny Potockich z Tulczyna 1799–1921 s. 265, Lublin, Wydawnictwo Lubelskie, ISBN 83-222-0119-2.
↑ Tamże, s. 264–274.
↑ ^a ^b Piotr Zychowicz: Opcja niemiecka. Czyli jak polscy antykomuniści próbowali porozumieć się z III Rzeszą. Poznań: REBIS, 2014, s. 65. ISBN 978-83-7818-620-5.
↑ ^a ^b M.P. z 1937 r. nr 64, poz. 96 „za zasługi na polu organizacji i rozwoju hodowli koni w Polsce”.
↑ AdamA. Korwin AdamA., Droga Żołnierza do Wolności i Demokracji (1939–1945), [w:] AndrzejA. Brygidyn, MagdalenaM. Brygidyn-Paszkiewicz, Wspomnienia i relacje żołnierzy Sanockiego Obwodu Związku Walki Zbrojnej – Armii Krajowej 1939–1944, Sanok 2012, s. 536, ISBN 978-83-903080-5-0 .
↑ Dane biograficzne na stronie Genealogii dynastycznej. [dostęp 2016-10-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-10-19)].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Biografia w Internetowym PSB

[Potocki-1] Barbara Chmura. „Kultura śmierci. Z kolekcjonerskich zbiorów Marka Czarnoty. „Nasz Dom Rzeszów”. 11/49, s. 18–19, 2009. ISSN 1895-2046. (pol.).

[2] Wojciech Roszkowski, Lista największych właścicieli ziemskich w Polsce w 1922 r., [w:] „Przegląd Historyczny”, 1983, Tom 74 , Nr 2, s. 283.

[łojek1-3] Łojek J. (1980, wyd. I), Potomkowie Szczęsnego. Dzieje fortuny Potockich z Tulczyna 1799–1921 s. 265, Lublin, Wydawnictwo Lubelskie, ISBN 83-222-0119-2.

[łojek2-4] Tamże, s. 264–274.

[ReferenceA-5] Piotr Zychowicz: Opcja niemiecka. Czyli jak polscy antykomuniści próbowali porozumieć się z III Rzeszą. Poznań: REBIS, 2014, s. 65. ISBN 978-83-7818-620-5.

[:0-6] M.P. z 1937 r. nr 64, poz. 96 „za zasługi na polu organizacji i rozwoju hodowli koni w Polsce”.

[7] AdamA. Korwin AdamA., Droga Żołnierza do Wolności i Demokracji (1939–1945), [w:] AndrzejA. Brygidyn, MagdalenaM. Brygidyn-Paszkiewicz, Wspomnienia i relacje żołnierzy Sanockiego Obwodu Związku Walki Zbrojnej – Armii Krajowej 1939–1944, Sanok 2012, s. 536, ISBN 978-83-903080-5-0 .

[8] Dane biograficzne na stronie Genealogii dynastycznej. [dostęp 2016-10-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-10-19)].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]