Amazonka kubańska

Amazonka kubańska
Amazona leucocephala
(Linnaeus, 1758)
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Nadrząd	neognatyczne
Rząd	papugowe
Rodzina	papugowate
Rodzaj	Amazona
Gatunek	amazonka kubańska
Kategoria zagrożenia (CKGZ)
bliski zagrożenia

Amazonka kubańska (Amazona leucocephala) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny papugowatych (Psittacidae), spotykaną w suchych obszarach leśnych Kuby, Bahamów oraz Kajmanów (na Karaibach).

Morfologia

Długość jej ciała wynosi ok. 28-33 cm. Jej upierzenie ma przeważnie barwę zieloną z niewielką ilością niebieskich piór na skrzydłach. Podbródek, szyja oraz spodnia część głowy są barwy różowawej. Czoło oraz obręcze wokół oczu mają kolor biały. W ubarwieniu piór głowy występują różnice pomiędzy podgatunkami oraz populacjami na różnych wyspach. Dziób jest barwy rogu, a pióra ponad uszami posiadają czarny odcień. Brzuch dorosłego osobnika jest ciemnoczerwony. Młode mają niewiele piór w tym kolorze na brzuchu, bądź nie posiadają ich tam wcale. Również szyja i głowa u młodych są jaśniejsze.

Systematyka

A.I. palmarum (opisany w r. 1916), zamieszkujący zachodnią Kubę oraz Isla de la Juventud (pierwotnie znaną jako wyspa Pinos), był uważany za osobny podgatunek amazonki, ze względu na zielone upierzenie występujące u pewnej grupy osobników. Jednak ponowna obserwacja tych samych osobników, przeprowadzona w roku 1928 wykazała, że zaobserwowana wcześniej barwa dotyczyła jedynie upierzenia ochronnego. Poza tym nie znaleziono żadnych odstępstw od zwyczajnej formy amazonki kubańskiej.

Podgatunki

Wyróżniono cztery podgatunki:

• A. l. leucocephala (Linneusz, 1758), występuje na Kubie oraz na Isla de La Juventud (Wyspie Młodości);
• A. l. bahamensis (H. Bryant, 1867), dwie populacje na Bahamach, jedna na Wielkim Abako, druga – na Wielkiej Inagui;
• A. l. caymanensis (Cory, 1886), występuje na Wielkim Kajmanie w archipelagu Kajmanów;
• A. l. hesterna (Bangs, 1916), występuje na wyspach: Cayman Brac oraz Małym Kajmanie.

Rozmieszczenie i środowisko

Amazonka kubańska zamieszkuje różne środowiska na różnych wyspach. Bywa spotykana praktycznie na całej Kubie, chociaż praktycznie zasięg jej występowania jest ograniczony do zalesionych obszarów Kuby i Isla de la Juventud. Na Kubie żyje około 10.000 osobników, a na Isla de la Juventud – ok. 1.100 - 1.320. Na Kajmanach papuga zamieszkuje suche lasy oraz tereny zagospodarowane rolniczo. Populację osiadłą na Kajmanach szacuje się na ok. 3402 osobniki (stan na 2006), a populacja na Cayman Brac liczy ok. 400-500 papug.

Zwyczaje

Zimą amazonka kubańska gromadzi się w stada, a podczas okresu godowego dzieli się w pary.

Zwyczaje żywieniowe

Amazonka kubańska odżywia się różnymi gatunkami owoców i nasion, włącznie z owocami palm i nasionami mahoniu.

Rozmnażanie

Okres godowy trwa od marca do września. Większość podgatunków amazonka kubańskiej zakłada gniazda w dziuplach drzew. Wyjątkiem są papugi żyjące na wyspach Abaco, które gniazdują w naturalnych otworach w wapieniu leżącym na ziemi, co chroni młode przed śmiercią w przypadku pożaru lasów sosnowych. Samica składa od dwóch do czterech jaj, które następnie wysiaduje przez 26-28 dni.

Status

Ze względu na zmniejszanie się naturalnego środowiska amazonki, występujące okazjonalnie kataklizmy oraz polowania, amazonka kubańska jest uważana za gatunek bliski wyginięcia i umieszczona na Czerwonej Liście IUCN Zagrożonych Gatunków. Jest chroniona na mocy załącznika I oraz II Konwencji Waszyngtońskiej (CITES), zgodnie z którą zabronione jest wywożenie papug z naturalnego środowiska oraz handel nimi.