Ambystoma dumerilii
| Ambystoma dumerilii[1] | |||
| Dugès, 1870 | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
Ambystoma dumerilii | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |||
 | |||
Ambystoma dumerilii – gatunek płaza ogoniastego z rodziny ambystomowatych występujący endemicznie w meksykańskim jeziorze Pátzcuaro. Stanowi przykład neotenii, a do przeobrażenia dochodzi jedynie w warunkach laboratoryjnych. Dorasta do 12,8–28,2 cm długości i cechuje się jednorodną brązowawą barwą. Gatunek krytycznie zagrożony (CR) w związku z bardzo niewielkim zasięgiem występowania, malejącą populacją i degradacją jego środowiska naturalnego.
Wygląd[edytuj | edytuj kod]
Gatunek ten stanowi przykład neotenii[3]. Długość ciała wynosi od 12,8 do 28,2 cm[3]. Płaz ten cechuje się płaską, szeroką głową, ma również płetwy grzbietowe[3]. Mocno włókniste skrzela obecne przez całe życie, a palce u stóp spięte są błoną pławną[3]. Ciało ma jednorodną brązowawą barwę[3].
Zasięg i siedlisko[edytuj | edytuj kod]
Endemit, występuje jedynie w jeziorze Pátzcuaro w północno-zachodnim meksykańskim stanie Michoacán na wysokości bezwzględnej 1920 m n.p.m.[4] Obszar występowania wynosi 6 km²[4]. Pojawiają się również niepotwierdzone, mało prawdopodobne doniesienia o występowaniu tego płaza w pobliżu miasta San Juan del Río[3][4].
Odżywianie[edytuj | edytuj kod]
Gatunek odżywia się poprzez zasysanie ofiary[3]. W warunkach laboratoryjnych karmiony jest wątrobą wołową[3]. A. dumerilii jest żywicielem Argulus ambystoma – pasożytniczego skorupiaka należącego do gromady tarczenic[3].
Rozmnażanie i rozwój[edytuj | edytuj kod]
Rozród zaobserwowano zimą i wiosną, a składanie jaj pobudzane jest przez wzrastające temperatury powietrza[3]. Jaja dojrzewają podczas pory deszczowej[3]. W naturze nie zaobserwowano przeobrażenia[3]. W warunkach laboratoryjnych natomiast około 1/3 osobników przeobraża się, zazwyczaj podczas okresu godowego[3]. Należy zauważyć, że żaden z przeobrażonych osobników nie żył dłużej niż 5 miesięcy, co może sugerować, że nie jest to proces obserwowany w naturze[3]. Zaobserwowano również metamorfozę hybryd A. dumerilii i spokrewnionych gatunków takich jak ambystoma meksykańska (Ambystoma mexicanum) i ambystoma tygrysia (A. tigrinum)[3].
Status[edytuj | edytuj kod]
Gatunek krytycznie zagrożony (CR) w związku z bardzo niewielkim zasięgiem występowania, malejącą populacją, a także degradacją jego środowiska naturalnego[4]. Gatunek ten jest również odławiany przez miejscową ludność Purepecha (wśród których znany jest pod nazwą Achoque), jako że jego konsumpcja rzekomo pomaga w leczeniu chorób układu oddechowego[4]. Płaz ten jest chroniony przez rząd Meksyku, znajduje się również w załączniku II Konwencji Waszyngtońskiej (CITES)[3][4]. Prowadzone jest również rozmnażanie w niewoli[3][4]. W 2018 roku poinformowano o znalezieniu zdrowej populacji liczącej 300 osobników przetrzymywanej przez Dominikanki w Bazylice Basílica de Nuestra Señora de la Salud w Pátzcuaro, gdzie osobniki wykorzystywane były do tworzenia syropu na kaszel[3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Ambystoma dumerilii, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Ambystoma dumerilii, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r AmphibiaWeb – Ambystoma dumerilii [online], amphibiaweb.org [dostęp 2021-10-05].
- ↑ a b c d e f g IUCN SSC Amphibian Specialist Group (IUCN Ssc), IUCN Red List of Threatened Species: Ambystoma dumerilii, „IUCN Red List of Threatened Species”, 21 sierpnia 2015 [dostęp 2021-10-05].
