Andrea Palladio

Andrea Palladio

Andrea Palladio (ur. 30 listopada 1508 w Padwie, zm. 19 sierpnia 1580 w Maser) – włoski architekt i teoretyk architektury.

Życiorys

Urodził się w skromnej rodzinie rzemieślniczej, pod nazwiskiem Andrea di Pietro della Gondola, a zmienił je na Andrea Palladio pod wpływem swego mecenasa i poety, Gian Giorgio Trissino. Studiował architekturę, zabytki starożytnego Rzymu, dzieła architektów, takich jak Giulio Romano, Donato Bramante i Baldassare Peruzzi, a także dzieło Witruwiusza.

Pierwszym poważnym zadaniem powierzonym mu do realizacji była renowacja fasady Basilica a Vicenza (nowy wystrój XV-wiecznego Palazzo della Ragione poprzez jego nową obudowę z krużgankami i przekrycie hali Palazzo ogromną drewnianą kolebką o konstrukcji zbliżonej do odwróconego kadłuba fregaty) w 1549 (tzw. Basilica Palladiana). W latach 1558 do 1566 zajmował się odbudową i dokończeniem budowy XV-wiecznej katedry w Vicenzie. Następne prace powstawały w tej samej okolicy, były to rezydencje i budynki użyteczności publicznej, w tym pałace miejskie: Barbaran da Porto, Chiericati, Thiene, Porto, Valmarana, wille [pałace, rezydencje podmiejskie]: Villa Capra zwana Villa Rotonda w Vicenzie czy willa Foscari (la Malcontenta) w Mira koło Wenecji.

Rycina przedstawiająca Villa Rotonda

W okresie od 1560 do 1580 Palladio zbudował kilka kościołów w Wenecji, w tym San Francesco della Vigna, San Giorgio Maggiore i Il Redentore. W 1567 zbudował słynny drewniany (z galerią krytą dachem) most w Bassano nad rzeką Brentą (odbudowany po zniszczeniach II wojny światowej). Ponadto zbudował murowany ceramiczny most wsparty na kamiennych kolebkach nad rzeką Tesiną w Torri di Quartesolo w 11 lat od pierwszych szkiców w 1569 (most wzorowany na antycznych rzymskich).

Jego ostatnim dziełem był słynny Teatro Olimpico w Vicenzie, ukończony w pięć lat po śmierci architekta, w 1585.

Był jednym z pierwszych nowożytnych architektów, który zawarł w formie traktatu i następnie stosował systemowe zasady organizacji i projektowania przestrzeni rezydencjonalnych. Był pod silnym wpływem architektury i starożytnej sztuki rzymskiej, wykorzystywał wiele rozwiązań znanych z budowli antycznych.

Jedna ze stron I Quattro Libri dell'Architettura

Jest autorem traktatów o architekturze. Jego dzieło Cztery księgi o architekturze (wł. I quattro libri dell'architettura) stało się źródłem inspiracji dla twórców epoki klasycyzmu.

Szczególnie silne oddziaływanie miały poglądy artysty w Anglii, gdzie jego dzieło wydano w 1709, a jego kontynuatorzy, Inigo Jones, Christopher Wren i inni, stworzyli styl zwany palladianizmem.

Zobacz też

• Serliana
• Sebastiano Serlio

Linki zewnętrzne

• sylwetka Palladio w językach: angielskim, francuskim i niemieckim
• Andrea Palladio – strona w serwisie ArchINFORM (ang. • niem.)