Andrea Palladio

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Andrea Palladio
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia 30 listopada 1508
Padwa
Data i miejsce śmierci 19 sierpnia 1580
Maser
Narodowość włoska
Praca
Styl renesans
Multimedia w Wikimedia Commons

Andrea Palladio (ur. 30 listopada 1508 w Padwie, zm. 19 sierpnia 1580 w Maser) – włoski architekt i teoretyk architektury.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w skromnej rodzinie rzemieślniczej, pod nazwiskiem Andrea di Pietro della Gondola, a zmienił je na Andrea Palladio pod wpływem swego mecenasa i poety, Gian Giorgio Trissino. Studiował architekturę, zabytki starożytnego Rzymu, dzieła architektów, takich jak Giulio Romano, Donato Bramante i Baldassare Peruzzi, a także dzieło Witruwiusza.

Pierwszym poważnym zadaniem powierzonym mu do realizacji była renowacja fasady Basilica a Vicenza (nowy wystrój XV-wiecznego Palazzo della Ragione poprzez jego nową obudowę z krużgankami i przekrycie hali Palazzo ogromną drewnianą kolebką o konstrukcji zbliżonej do odwróconego kadłuba fregaty) w 1549 (tzw. Basilica Palladiana). W latach 1558 do 1566 zajmował się odbudową i dokończeniem budowy XV-wiecznej katedry w Vicenzie. Następne prace powstawały w tej samej okolicy. Były to rezydencje i budynki użyteczności publicznej, w tym pałace miejskie: Barbaran da Porto, Chiericati, Thiene, Porto, Valmarana, wille [pałace, rezydencje podmiejskie]: Villa Capra zwana Villa Rotonda w Vicenzie czy willa Foscari (la Malcontenta) w Mira koło Wenecji.

W okresie od 1560 do 1580 Palladio zbudował kilka kościołów w Wenecji, w tym: San Francesco della Vigna, San Giorgio Maggiore i Il Redentore. W 1567 zbudował drewniany (z galerią krytą dachem) most w Bassano nad rzeką Brentą (odbudowany po zniszczeniach II wojny światowej). Ponadto zbudował murowany ceramiczny most wsparty na kamiennych kolebkach nad rzeką Tesiną w Torri di Quartesolo w 11 lat od pierwszych szkiców w 1569 (most wzorowany na antycznych rzymskich).

Jego ostatnim dziełem był Teatro Olimpico w Vicenzie, ukończony w pięć lat po śmierci architekta, w 1585[1].

Jako wczesny nowożytny architekt zawarł w formie traktatu i stosował systemowe zasady organizacji i projektowania przestrzeni rezydencjonalnych. Był pod wpływem architektury i starożytnej sztuki rzymskiej, wykorzystywał rozwiązania stosowane w budowlach antycznych.

Jest autorem traktatów o architekturze. Jego Cztery księgi o architekturze (wł. I quattro libri dell'architettura) stały się inspiracją dla twórców epoki klasycyzmu.

Silne oddziaływanie miały poglądy artysty w Anglii, gdzie jego dzieło wydano w 1709[2], a jego kontynuatorzy, Inigo Jones, Christopher Wren i inni, stworzyli styl zwany palladianizmem.

  • Andrea Palladio

  • Jedna ze stron I Quattro Libri dell'Architettura

  • Rycina przedstawiająca Villa Rotonda

  • Basilica Palladiana

  • Palazzo del Capitanio

  • Palazzo Chiericati

  • Teatro Olimpico

  • San Giorgio Maggiore

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Pierre Chaunu: Cywilizacja wieku Oświecenia. Warszawa: PIW, 1993, s. 300. ISBN 83-06-02339-0.
  2. ↑ Pierre Chaunu: Cywilizacja wieku Oświecenia. Warszawa: PIW, 1993, s. 301. ISBN 83-06-02339-0.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Andrea_Palladio&oldid=61575813”