Andrej Žarnov
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód, zajęcie |
poeta, pisarz, lekarz |
| Odznaczenia | |
| |
Andrej Žarnov, właśc. František Šubík (ur. 19 listopada 1903 Kuklov, zm. 16 marca 1982 Poughkeepsie) – słowacki poeta, pisarz i profesor medycyny, jeden z dwunastu lekarzy, którzy w kwietniu 1943 r. udali się w składzie Międzynarodowej Komisji do Katynia, aby osobiście dokonać sekcji zwłok zamordowanych polskich oficerów i ustalić czas popełnienia zbrodni.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Andrej Žarnov urodził się jako František Šubík w 1903 r. w Kuklovie. Był tłumaczem i popularyzatorem polskiej poezji. Autor zbiorów poezji: Stráž pri Morave (1925), Štít (1940), Mŕtvy (1941), Preosievač piesku (1978).
Maturę uzyskał w gimnazjum w Trnawie, gdzie podejmował pierwsze próby literackie. Po ukończeniu studiów medycznych pracował w szpitalu w Trnawie. W 1931 r. uzyskał tytuł doktora nauk medycznych na Uniwersytecie w Bratysławie, a w 1939 r. został profesorem anatomii patologicznej. W 1945 r. wraz z rodziną musiał uciekać do Niemiec. Stamtąd został deportowany przez Amerykanów do Czechosłowacji, gdzie został uwięziony. W związku ze swoim udziałem w pracach Komisji Międzynarodowej w Katyniu w 1943 r., był więziony przez komunistów do 31 grudnia 1947 r., ale nie odwołał swojego podpisu pod protokołem katyńskim. W 1952 r., zmuszony do nielegalnego opuszczenia kraju, udał się na emigrację do Austrii, później do Włoch, Niemiec, a stamtąd do USA.
Zmarł w 1982 r. w USA. Jego imieniem została nazwana ulica w Trnawie, przy której znajduje się szpital, w którym niegdyś pracował. Zrehabilitowany w 1999 r. Otrzymał pośmiertnie honorowe obywatelstwo miasta Trnawa.
Film dokumentalny pt. Poświęcając życie prawdzie z 2014 w reżyserii Grażyny Czermińskiej dotyczy losów członków Międzynarodowej Komisji Lekarskiej z 1943, w tym w szczególności Andreja Žarnova[1].
Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Srebrny Wawrzyn Akademicki (7 listopada 1936)[2]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Poświęcając życie prawdzie. telemagazyn.pl. [dostęp 2015-01-10].
- ↑ M.P. z 1936 r. nr 261, poz. 461 „za szerzenie zamiłowania do literatury polskiej zagranicą”.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Žarnov Andrej, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2010-03-24].
- Portal Wiedzy-Andrej Žarnov. portalwiedzy.onet.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-06-06)].
- Pośmiertne honorowe obywatelstwo Trnawy dla dr. Šubíka [1]