Andrij Derkacz (polityk)
| |
| Data i miejsce urodzenia |
19 sierpnia 1967 |
|---|---|
| Zawód, zajęcie |
polityk, przedsiębiorca |
| Odznaczenia | |
 
| |
Andrij Łeonidowycz Derkacz, ukr. Андрій Леонідович Деркач (ur. 19 sierpnia 1967 w Dniepropetrowsku[1]) – ukraiński polityk i przedsiębiorca, poseł do Rady Najwyższej.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Syn Łeonida Derkacza, generała KGB i szefa SBU[2]. W 1989 ukończył uczelnię wojskową w Charkowie, służył w wojskach rakietowych, studiował później w akademii ministerstwa bezpieczeństwa Rosji (absolwent z 1993)[1]. W 2007 uzyskał stopień kandydata nauk prawnych w instytucie państwa i prawa Narodowej Akademii Nauk Ukrainy[1][3].
W latach 1993–1994 był oficerem Służby Bezpieczeństwa Ukrainy. Następnie do 1997 pracował w administracji prezydenta Łeonida Kuczmy jako doradca ds. zagranicznych i zastępca szefa służby kontrolnej. Później objął stanowisko pierwszego asystenta ukraińskiego premiera[4].
Działał w założonej przez środowiska weteranów z Afganistanu Ukraińskiej Partii Sprawiedliwości. W 1998 po raz pierwszy został wybrany na posła w jednym z okręgów obwodu sumskiego. W latach 1999–2000 pełnił funkcję wiceprzewodniczącego Partii Pracy Ukrainy, z której przeszedł do partii Trudowa Ukrajina (był m.in. przewodniczącym jej komitetu politycznego w latach 2000–2004). W 2002 uzyskał reelekcję z listy bloku Za Jedyną Ukrainę[1]. Zaangażował się także w działalność biznesową w branży energetycznej i mediowej, stając się m.in. właścicielem kanału telewizyjnego TRK Era. W 2008 wartość kontrolowanych przez niego aktywów szacowano na 162 miliony dolarów (119. miejsce na liście najbogatszych Ukraińców)[3].
W 2004 Andrij Derkacz zaangażował się w kampanię prezydencką Wiktora Juszczenki, wspierał finansowo pomarańczową rewolucję. W 2005 dołączył do Socjalistycznej Partii Ukrainy[5]. W 2006 uzyskał z jej listy mandat deputowanego V kadencji, który złożył jednak po kilku miesiącach[1], przechodząc w tym czasie do Partii Regionów. Stanął na czele monopolistycznych państwowych koncernów atomowych – najpierw Enerhoatomu, następnie po konsolidacji Ukratompromu. Otrzymał wówczas przydomek „króla atomu”[3]. W 2007 powrócił do Rady Najwyższej (z ramienia PR), mandat poselski utrzymał także w 2012[1]. W okresie protestów na Euromajdanie w lutym 2014 opuścił frakcję Partii Regionów, w październiku tego samego roku po raz szósty z rzędu dostał się do parlamentu, startując jako kandydat niezależny[6]. Utrzymał mandat poselski także w 2019[7]. W 2020 z ramienia partii Nasz Kraj wybrany nadto na radnego obwodu sumskiego[8].
W styczniu 2021 został objęty sankcjami nałożonymi przez Departament Skarbu Stanów Zjednoczonych; zarzucono mu bycie agentem rosyjskiego wywiadu i oskarżono o próbę wywarcia wpływu na amerykańskie wybory prezydenckie z 2020[9]. W styczniu 2023 został pozbawiony obywatelstwa ukraińskiego[10] oraz mandatu deputowanego[11].
Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Order „Za zasługi” I klasy[3]
- Order „Za zasługi” III klasy[4]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f Nota biograficzna na stronie dovidka.com.ua. [dostęp 2014-10-30]. (ros.).
- ↑ Деркач Леонид. liga.net. [dostęp 2021-01-23]. (ros.).
- ↑ a b c d Деркач Андрей Леонидович. liga.net. [dostęp 2021-01-23]. (ros.).
- ↑ a b Nota biograficzna na stronie openua.net. [dostęp 2014-10-30]. (ukr.).
- ↑ Андрій Деркач долучився до соціалістів. bbc.co.uk, 15 grudnia 2005. [dostęp 2014-10-30]. (ukr.).
- ↑ Serwis CVK – Wybory 2014. [dostęp 2014-10-30]. (ukr.).
- ↑ Serwis CVK – Wybory 2019. [dostęp 2019-07-23]. (ukr.).
- ↑ Serwis CVK – Wybory 2020. [dostęp 2020-11-09]. (ukr.).
- ↑ U.S. sanctions Ukrainians involved in Russia-linked campaign promoted by Giuliani to smear Biden. „The Washington Post”, 11 stycznia 2021. [dostęp 2021-01-23]. (ang.).
- ↑ Zełenski pozbawił obywatelstwa czterech polityków. Wśród nich przyjaciel Putina. polsatnews.pl, 11 stycznia 2023. [dostęp 2023-01-11].
- ↑ Рада забрала мандати в Медведчука і ще 4 нардепів. pravda.com.ua, 13 stycznia 2023. [dostęp 2023-01-16]. (ukr.).