Andrzej Białynicki-Birula

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Andrzej Białynicki-Birula
Data i miejsce urodzenia

26 grudnia 1935
Nowogródek

Data śmierci

19 kwietnia 2021

Profesor nauk matematycznych
Specjalność: algebra, geometria algebraiczna
Alma Mater

Uniwersytet Warszawski

Doktorat

1960
University of California, Berkeley

Profesura

1970

Polska Akademia Nauk
Status

członek rzeczywisty

Funkcja Jednostka PAN

Przewodniczący (1991-1997)
Komitet Matematyki PAN

Nauczyciel akademicki
Uczelnia

Uniwersytet Warszawski

Dziekan
Wydział

Matematyki Mechaniki i Informatyki UW

Okres spraw.

1977–1981

Prorektor
Uczelnia

Uniwersytet Warszawski

Okres spraw.

1987–1990

Grób Andrzeja Białynickiego-Biruli na cmentarzu Powązkowskim

Andrzej Szczepan Białynicki-Birula (ur. 26 grudnia 1935 w Nowogródku, zm. 19 kwietnia 2021) – polski matematyk specjalizujący się w geometrii algebraicznej[1], jeden z pionierów algebry różniczkowej, profesor zwyczajny, członek rzeczywisty PAN[2], autor podręczników uniwersyteckich do algebry[3].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Studiował na Uniwersytecie Warszawskim, na którym uzyskał tytuł magistra w 1956 roku. Następnie został asystentem w Instytucie Matematycznym PAN i na Wydziale Matematyki UW. W latach 1958–1960 odbył staż naukowy w Uniwersytecie Kalifornijskim w Berkeley, gdzie w 1960 roku otrzymał doktorat (promotorem był Gerhard Hochschild; tytuł rozprawy: On Automorphisms and Derivations of Simple Rings with Minimum Conditions). W latach 1962–1963 wykładał na Uniwersytecie Kalifornijskim. Jego wczesna działalność dotyczyła obszaru na granicy logiki i algebry. Współpracował wówczas z Heleną Rasiową. Opublikował też pracę naukową dotyczącą topologii algebraicznej.

Powrócił do Polski i w latach 1964–1970 pracował jako docent w Instytucie Matematycznym PAN w Warszawie, tam też uzyskał stopień doktora habilitowanego. W 1970 roku uzyskał tytuł profesora nadzwyczajnego i został wykładowcą na Uniwersytecie Warszawskim, a w roku 1978 uzyskał tytuł profesora zwyczajnego. Prowadził 22 doktorantów[4][5]. W latach 1977–1981 był dziekanem Wydziału Matematyki UW, a także prorektorem UW i senatorem UW. Autor artykułów oraz książek naukowych[6][7][8].

Jego bratem był fizyk teoretyk prof. Iwo Białynicki-Birula, a żoną paleontolog prof. Magdalena Borsuk-Białynicka[9], córka matematyka Karola Borsuka[10][11]. Jego siostrą była dr Grażyna Toruńczyk, żona matematyka Adama Henryka Toruńczyka[12]. Pochowany 6 maja 2021 na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kw. 17, rząd 1, grób 22–24).

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ prof. dr hab. Andrzej Białynicki-Birula. mimuw.edu.pl. [dostęp 2018-03-20].
  2. ↑ Prof. zw. dr hab. cz Andrzej Szczepan Białynicki-Birula, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [online] [dostęp 2009-05-09].
  3. ↑ Białynicki-Birula Andrzej Szczepan, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2021-09-28].
  4. ↑ Andrzej Białynicki – Birula na stronach Mathematics Genealogy Project. [dostęp 2011-01-22].
  5. ↑ Autoreferat poświęcony dorobkowi naukowo-dydaktycznemu. [dostęp 2011-01-22].
  6. ↑ Białynicki-Birula, Andrzej (1935- ). Katalog elektroniczny Biblioteki Narodowej. [dostęp 2017-02-02].
  7. ↑ Andrzej Białynicki-Birula (publikacje). mimuw.edu.pl. [dostęp 2017-02-02].
  8. ↑ publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Artykuły popularnonaukowe w miesięczniku „Delta” [dostęp 2021-09-01].
  9. ↑ Nominacje profesorskie w Pałacu Prezydenckim. prezydent.pl. [dostęp 2012-05-14].
  10. ↑ Kresy, góry, Warszawa. [dostęp 2011-01-22].
  11. ↑ O braciach Białynickich i ich rodzinie pisała Magdalena Bajer, Rody uczone. Kreski do szkicu, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Korpenika, Toruń, 2013, s. 37–41; wcześniejsza wersja: https://forumakademickie.pl/fa-archiwum/archiwum/98/7-8/artykuly/33-rody_uczone.htm.
  12. ↑ Nekrolog http://nekrologi.wyborcza.pl/0,11,,512519,Andrzej-Szczepan-Bia%C5%82ynicki-Birula-kondolencje.html
Laureaci Medalu im. Wacława Sierpińskiego
XX wiek
XXI wiek
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Andrzej_Białynicki-Birula&oldid=68733435”