Anna Sztaudynger-Kaliszewicz

Anna Sztaudynger-Kaliszewicz

Anna Sztaudynger

Data i miejsce urodzenia	19 września 1933 Poznań
Data śmierci	30 maja 2023
Narodowość	polska
Tytuł naukowy	doktor
Alma Mater	Politechnika Łódzka, Uniwersytet Łódzki
Rodzice	Jan, Zofia
Małżeństwo	Seweryn Kaliszewicz
Dzieci	Dorota
Odznaczenia

Anna Sztaudynger-Kaliszewiczowa (ur. 19 września 1933 w Poznaniu, zm. 30 maja 2023) – polska socjolog, nauczyciel akademicki, pisarka. Córka Jana Sztaudyngera i Zofii z Jankowskich Sztaudynger.

Życiorys

W 1955 ukończyła studia chemiczne na Politechnice Łódzkiej. W latach 1955–58 pracowała w przemyśle jako inżynier chemii, z której to pracy musiała zrezygnować z powodów zdrowotnych. W 1958 podjęła studia socjologiczne na Uniwersytecie Łódzkim zakończone w 1963. Uzyskała stopień doktora na podstawie rozprawy doktorskiej pt. Wpływ procesu urbanizacji na wielkość i strukturę rodziny napisanej pod kierunkiem prof. Edwarda Rosseta. W latach 1963–1990 pracowała na Uniwersytecie Łódzkim jako nauczyciel akademicki, prowadziła badania demograficzne i gerontologiczne, m.in. na temat domów dziennego pobytu dla ludzi starszych w Łodzi i ogólnopolskiego Ruchu Klubów Seniora w Bydgoszczy.

W 1979 zorganizowała z grupą uczonych, na czele z Heleną Kretz, Uniwersytet Trzeciego Wieku w Łodzi, piąty w Polsce. Do 1996 była prezesem Zarządu ŁUTW. Obecnie jest honorowym prezesem ŁUTW. Po przeniesieniu się do Zakopanego założyła i prowadziła w latach 1992–2007 Podhalański Uniwersytet Trzeciego Wieku. Działalność ta została nagrodzona dyplomem przez Burmistrza Miasta Zakopanego w 2007.

Opublikowała przeszło 50 artykułów literackich, naukowych i popularnonaukowych. Jest współautorką książki autobiograficznej Jana Sztaudyngera Chwalipięta czyli rozmowy z Tatą (1973) oraz książek Fraszki z rękawa... (1987) oraz biografii Życie nie jest fraszką (1994). Od przeszło 40 lat, najpierw z matką, obecnie z córką, zgodnie z tradycją rodzinną, zbiera wspomnienia, listy, pamiątki, fotografie związane ze Sztaudyngerami, Gautierami i Kokowskimi oraz ślady z wieczorów autorskich ojca. Z córką Dorotą przygotowuje do druku rękopisy fraszkopisarza. Kolejne wydania książek zaopatruje wstępem lub posłowiem. Systematycznie kompletuje archiwum, które zawiera także kilkadziesiąt prac magisterskich o życiu i twórczości poety.

Od 2002 współpracuje z Zespołem Szkół Ogólnokształcących i Mistrzostwa Sportowego w Szklarskiej Porębie im. Jana Sztaudyngera i Stowarzyszeniem Puch Ostu, które propaguje twórczość i osobę poety. Także w Szklarskiej Porębie pomaga promować Trasę Turystyczną i Salon Literacki im. Jana Sztaudyngera. Organizuje spotkania na temat życia i twórczości Jana Sztaudyngera oraz jego przyjaciół, a także wykłady na tematy gerontologiczne i demograficzne oraz dotyczące uniwersytetów trzeciego wieku. Uczestniczyła w konferencjach krajowych i międzynarodowych m.in. w Budapeszcie, Charleroi, Uppsali, Bratysławie, Rzymie, Berlinie, Tuluzie, Kopenhadze.

Należy do Polskiego Towarzystwa Socjologicznego, Polskiego Towarzystwa Gerontologicznego, Towarzystwa Przyjaciół Książki (Bibliofile), Związku Autorów i Kompozytorów Scenicznych ZAiKS, Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego. Otrzymała Odznaczenie Uniwersytetu Łódzkiego – W Służbie Narodu i Nauki. Jej biogram ukazał się w siódmej edycji The Word Who’s Who of Women 1984, wydanej przez International Centre Cambridge, England.

Z okazji Międzynarodowego Dnia Zabytków w 2012 została nagrodzona przez Burmistrza Miasta Zakopane i Miejskiego Konserwatora Zabytków dyplomem Towarzystwa Opieki nad Zabytkami za wzorową rewaloryzację rodzinnego domu „Koszysta” w Zakopanem.

26 maja 2015 została odznaczona przez prezydenta RP Bronisława Komorowskiego po raz drugi Złotym Krzyżem Zasługi za zasługi w działalności na rzecz rozwoju ruchu uniwersytetów trzeciego wieku w Polsce.

Życie prywatne

W 1960 zawarła związek małżeński z dr. n. med. Sewerynem Kaliszewiczem (1908-1984), ma córkę Dorotę, mgr filologii angielskiej, która uczy w wyższych szkołach ekonomicznych, zięcia dr. n. med. M. Zaczka, który jest kardiologiem, wnuczkę Annę.

Publikacje redagowane

Książki Jana Sztaudyngera wydane po śmierci autora, przygotowane do druku przez Zofię Sztaudynger, Annę Sztaudynger-Kaliszewicz i Dorotę Sztaudynger-Zaczek:

• Chwalipięta czyli rozmowy z Tatą. Wspomnienia, współautorka: Anna Sztaudynger-Kaliszewicz, Wydawnictwo Łódzkie, wyd. I, 1973, wyd. 1982 zmienione, wyd. III „Kleks” Bielsko Biała 2000, wyd. IV Wydawnictwo Literackie Kraków 2009.
• Szczęście z datą wczorajszą. Wspomnienia, wstęp Wojciecha Natansona, posłowie Anna Sztaudynger-Kaliszewicz, wyd. I Wydawnictwo Literackie 1974, wyd. II 2000, wyd. III 2004, wyd. IV 2009.
• Piórka znalezione. Fraszki, posłowie Anna Sztaudynger-Kaliszewicz, ilustracje Janusz Bruchnalski. Wydawnictwo Literackie wyd. I 1975.
• Piórka. Wybór fraszek, wybór Anna Sztaudynger-Kaliszewicz, Wydawnictwo Literackie 1980, 1985, 1995, 1997, 1998, 1999, 2000, 2001, 2002, 2003, 2004, 2005, 2006, 2007, 2009, 2010.
• Raptularz zakochanych. Fraszki, ilustr. Katarzyna Gintowt, Iskry, wyd.II 1986, wybór i posłowie Anna Sztaudynger-Kaliszewicz.
• Nie tylko „Piórka”. Fraszki, wiersze, bajki, wstęp Jerzy Poradecki, wybór i nota edytorska Anna Sztaudynger-Kaliszewicz, ilustr. Sławomir Zientarski, Wydawnictwo Łódzkie, wyd. I 1986.
• Półsłówka. Fraszki frywolne, KAW Białystok, wstęp i wybór Anna Sztaudynger-Kaliszewicz, ilustr. Janusz Benedyktowicz, 1986, wyd. II 1992.
• Fraszki z rękawa… dedykacje i improwizacje Jana Sztaudyngera, opracowała Anna Sztaudynger-Kaliszewicz, KAW Łódź wyd. I 1987, wyd. II 1988.
• Krople liryczne. Wybór wierszy i fraszek, ilustr. Andrzej Mleczko. Wybór Anny i Doroty Sztaudynger-Kaliszewicz, wstęp Anna Sztaudynger-Kaliszewicz, KAW Kraków 1991.
• Wybrane „Piórka”, wybór Anny i Doroty Sztaudynger-Kaliszewicz, Graf, Gdańsk 1990.
• Supełki, wybór Anny i Doroty Sztaudynger-Kaliszewicz, wstęp Wojciecha Natansona. Wyd. Kleks 1991, 1993, 1998, 1999, 2000.
• Szumowiny, wybór Anny i Doroty Sztaudynger-Kaliszewicz, Wyd. Kleks 1991, 1993, 1998, 1999, 2000.
• Bajki, wybór Anny i Doroty Sztaudynger-Kaliszewicz, Wyd. Kleks 1991, 1993, 1998, 1999, 2000.
• Wojna grzybów, posłowie Anna Sztaudynger-Kaliszewicz, KAW Łódź 1991.
• Raptularz zakochanych, /Nowy wybór/ ilustr. Julian Bohdanowicz, posłowie Anna Sztaudynger-Kaliszewicz, Ludowa Spółdzielnia Wyd. 1993, 1994.
• Fraszki z kufra, wybór i wstęp Anna Sztaudynger-Kaliszewicz, Wyd. Kleks, Bielsko Biała 1998, 1999, 2000.
• Puch ostu. Fraszki o życiu i miłości, wybór Anny Sztaudynger Kaliszewicz i Doroty Sztaudynger-Zaczek. Opracowanie graficzne Dymitr Szewionkow-Kismiełow. Wydawnictwo Literackie, Kraków 2004, 2005, 2006, 2007, 2008, 2009, 2010.
• Piórka prawie wszystkie, wybór Anny Sztaudynger-Kaliszewicz i Doroty Sztaudynger-Zaczek. Posłowie Tadeusz Nyczek. Opracowanie graficzne Dymitr Szewionkow-Kismiełow. Wydawnictwo Literackie, Kraków 2007, 2008, 2009, 2010, 2011, 2012.

Bibliografia

• Uśmiech i poezja Jana Sztaudyngera, Wojciech Natanson, Wydawnictwo Łódzkie, 1974.
• Szczęście z datą wczorajszą, Jan Sztaudynger, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2000, ISBN 83-08-03065-3, Kraków 2009, ISBN 978-83-08-04250-2.
• Chwalipięta czyli rozmowy z Tatą. Wspomnienia, Jan Sztaudynger, Anna Sztaudynger-Kaliszewicz, Wydawnictwo Łódzkie, ISBN 978-83-08-04396-7.
• Fraszki z rękawa...dedykacje i improwizacje Jana Sztaudyngera, Anna Sztaudynger-Kaliszewicz, Wydawnictwo Łódź 1987, ISBN 83-03-02097-8.
• AnnaA. Sztaudynger-Kaliszewicz AnnaA., Życie nie jest fraszką, Bielsko-Biała: Wydawnictwo Kleks, 1994, ISBN 83-85159-84-3, OCLC 834044012 .brak strony (książka)
• The World Who's Who of Woman 1984, International Biographical Centre, Cambridge, England.
• Archiwum rodzinne Sztaudyngerów, udostępnione przez p. dr Annę Sztaudynger-Kaliszewicz po uzgodnieniu terminu.