Anna pomorska (1590–1660)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
(Przekierowano z Anna pomorska (1590-1660))
Anna pomorska (Gryfitka)
Ilustracja
Portret Anny de Croy
obraz olejny z epitafium księżniczki w kościele zamkowym w Słupsku.
księżniczka pomorska,
księżna Croy
Jako żona

Ernesta de Croÿa

Dane biograficzne
Dynastia

Gryfici

Data i miejsce urodzenia

3 października 1590
Barth

Data i miejsce śmierci

7 lipca 1660
Słupsk

Miejsce spoczynku

w kościele św. Jacka w Słupsku

Ojciec

Bogusław XIII

Matka

Klara

Mąż

Ernest de Croÿ

Dzieci

Ernest Bogusław de Croÿ

Anna pomorska, Anna von Croy und Aerschot, Anna de Croÿ, Anna Gryfitka (ur. 3 października 1590 w Bardzie, zm. 7 lipca 1660 w Słupsku[1]) – księżniczka pomorska, księżna Croy, córka Bogusława XIII, księcia pomorskiego. Ostatnia przedstawicielka dynastii Gryfitów.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Najmłodsze (jedenaste) dziecko, a zarazem piąta córka (i druga, która dożyła wieku dojrzałego) ówczesnego księcia na Bardzie i Nowopolu (Neuencamp), Bogusława XIII i jego pierwszej żony Klary, księżniczki brunszwickiej. Została wydana za mąż za Ernesta, księcia Croy i Aerschot, hrabiego Fontenoy i Bayon[2]. Ślub odbył się na zamku w Szczecinie dnia 4 sierpnia 1619. Po niewiele ponad roku, Anna owdowiała – książę Ernest zmarł w trakcie jednej z francuskich wypraw wojennych 7 października 1620[3].

Wobec skonfliktowania się z katolicką rodziną zmarłego męża opuściła wkrótce wraz ze swoim jedynym dzieckiem – synem Ernestem Bogusławem, późniejszym ostatnim luterańskim biskupem kamieńskim, posiadłość Vinstingen i osiadła na rodzinnym Pomorzu Zachodnim, gdzie zaopiekował się nimi starszy brat Anny, książę szczeciński Bogusław XIV. Najpierw nadał on jej w 1622 majątek w Smołdzinie koło Słupska, w roku następnym zaś posiadłość w samym Słupsku, a posiadłość (pałacyk) w Smołdzinie stał się letnią rezydencją[4]. W 1627 Bogusław XIV nadał jej także zamek Ludwigsburg, który sprzedała w 1650[5][6]. Po śmierci ostatniego z książąt pomorskich w 1637 została wraz z synem jego spadkobierczynią[4].

Portret Anny de Croy dłuta gdańskiego rzeźbiarza Hansa Caspara Gockhellera.

Rodzina[edytuj | edytuj kod]

Ze związku małżeńskiego z Ernestem, księciem Croy i Aerschot, hrabiego Fontenoy i Bayon miała jedynego syna, tj.

Genealogia[edytuj | edytuj kod]

Filip I wołogoski
ur. 14/15 VII 1515
zm. 14 II 1560
Maria saska
ur. 15 XII 1516
zm. w okr. 5–7 I 1583
Franciszek
ur. ?
zm. ?
Klara
ur. ?
zm. ?
         
     
  Bogusław XIII
ur. 9 VIII 1544
zm. 7 III 1606
Klara
ur. 1 I 1550
zm. 26 I 1598
     
   
Ernest de Croÿ
ur. ok. 1583
zm. 7 X 1620
OO   4 VIII 1619
Anna pomorska
(ur. 3 X 1590, zm. 7 VII 1660)
                   
                   
   
Ernest Bogusław de Croÿ
 ur. 26 VIII 1620
 zm. 7 II 1684
 

Śmierć[edytuj | edytuj kod]

Epitafium Anny de Croÿ w kościele św. Jacka w Słupsku

Do swojej śmierci, która nastąpiła po krótkiej chorobie (na którą zapadła 26 czerwca) 7 lipca 1660, mieszkała w Słupsku[2]. Pochowana została w kościele św. Jacka przy Zamku Książąt Pomorskich przed wielkim ołtarzem dopiero jednak 21 października 1663 po uroczystościach trwających cztery dni. W 1682 Ernest Bogusław ufundował dodatkowo epitafium istniejące do dziś, a w dwa lata później sam został zgodnie ze swoją wolą pochowany obok matki. Skarby z jej otwartego w latach siedemdziesiątych XX w. sarkofagu znajdują się w Muzeum Pomorza Środkowego na słupskim zamku[4].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. E. Rymar, Rodowód książąt pomorskich, ss. 474-476.
  2. a b U. Madsen: Anna. Prinzessin von Pommern-Stettin. Herzogin von Croy-Havré. [dostęp 2012-08-14]. (niem.).
  3. E. Rymar, Rodowód książąt pomorskich, s. 474.
  4. a b c E. Rymar, Rodowód książąt pomorskich, s. 475.
  5. I. Kwasniak: Zamek Ludwigsburg. [dostęp 2012-08-13]. (pol.).
  6. T. Pyl: Müller von der Lühne, Burchard. [dostęp 2012-08-13]. (niem.).
  7. E. Rymar, Rodowód książąt pomorskich, ss. 480-486.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Opracowania[edytuj | edytuj kod]

Opracowania online[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]