Anton Cajetan Adlgasser
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Pochodzenie |
austriackie |
| Data i miejsce śmierci | |
| Gatunki | |
| Zawód |
Anton Cajetan Adlgasser, także Adelgasser[1] (ur. 1 października 1729 w Inzell, zm. 22 grudnia 1777 w Salzburgu[1][2][3][4]) – austriacki kompozytor i organista.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
W 1744 roku wyjechał do Salzburga[5], gdzie studiował u Johanna Ernsta Eberlina[2][3], którego córkę poślubił[1]. W 1750 roku zastąpił go na stanowisku organisty salzburskiej katedry[3]. Od 1760 roku był również organistą w salzburskim kościele św. Trójcy[4]. Na przełomie 1764 i 1765 roku odbył podróż do Włoch[2], w trakcie której spotkał się z Giovannim Battistą Martinim[5]. Pod wpływem podróży w jego twórczości pojawiły się nawiązania do dorobku szkoły neapolitańskiej[2]. Przyjaźnił się z rodziną Mozartów[5].
Zmarł nagle wskutek ataku apopleksji podczas gry na organach[3][5], co opisał w jednym ze swoich listów Leopold Mozart[3]. Po śmierci został zastąpiony na stanowisku organisty salzburskiej katedry przez Wolfganga Amadeusa Mozarta, który podziwiał Adlgassera jako mistrza kontrapunktu[3].
Twórczość[edytuj | edytuj kod]
Jako kompozytor reprezentuje okres przejściowy między barokiem a wczesnym klasycyzmem[4]. Tworzył cieszące się dużą popularnością utwory religijne[4]: msze, offertoria, litanie, pieśni, oratoria[2], a także dramaty szkolne i utwory instrumentalne (symfonie, koncerty i sonaty fortepianowe)[4]. Skomponował operę La Nitteti (wyk. Salzburg 1766)[2]. Wspólnie z W.A. Mozartem i Michaelem Haydnem napisał oratorium Die Schuldigkeit des ersten Gebots (1767), z którego zachował się tylko skomponowany przez Mozarta I akt[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Musiklexikon. T. 1. A–E. Stuttgart-Weimar: Verlag J.B. Metzler, 2006, s. 15. ISBN 978-3-476-02087-1.
- ↑ a b c d e f Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 1. Część biograficzna ab. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1979, s. 13. ISBN 83-224-0113-2.
- ↑ a b c d e f The Harvard Biographical Dictionary of Music. Cambridge: Harvard University Press, 1996, s. 6. ISBN 0-674-37299-9.
- ↑ a b c d e f Encyklopedia muzyki. red. Andrzej Chodkowski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006, s. 14. ISBN 978-83-01-13410-5.
- ↑ a b c d Bertil van Boer: Historical Dictionary of Music of the Classical Period. Lanham: Scarecrow Press, 2012, s. 23. ISBN 978-0-8108-7183-0.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Anton Cajetan Adlgasser – twórczość tego autora dostępna w bibliotece cyfrowej International Music Score Library Project