Antoni Kenigsman
| Data i miejsce śmierci | |
|---|---|
| Przyczyna śmierci |
zastrzelenie |
| Miejsce spoczynku | |
| Zawód, zajęcie | |
| Narodowość | |
| Małżeństwo |
Czesława Kenigsman |
| Dzieci |
Genowefa Kenigsman |
Antoni Kenigsman (ur. 1902[1], zm. 1942 w Mikołajkach) – polski rolnik zamordowany za pomoc okazaną trzem Żydom podczas okupacji niemieckiej. Uhonorowany przez wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego Magdalenę Gawin w ramach projektu Instytutu Pileckiego Zawołani po imieniu.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Antoni Kenigsman mieszkał z żoną Czesławą Kenigsman i córką Genowefą we wsi Mikołajki w okolicach Łomży. Utrzymywał się z prowadzenia gospodarstwa rolnego. W pierwszej połowie 1942 r. Kenigsman udzielił schronienia trzem Żydom. Zapewniał im bezpieczną kryjówkę i prowiant. W maju 1942 r. gospodarstwo Kenigsmana zostało przeszukane przez żandarmów z posterunku w Miastkowie oraz oficerów Gestapo. Znalezieni ukrywani Żydzi zostali zamordowani: 60-letni Całka, kupiec z Łomży został zabity na miejscu, natomiast dwójka młodszych Żydów została przed rozstrzelaniem poddana przesłuchaniu. Trójka zamordowanych ofiar została zakopana w lesie. Kenigsman nie był obecny w gospodarstwie od początku przeszukiwań; zjawił się w trakcie. Obecne Czesława Kenigsman i Genowefa uciekły przez okno domu. Kenigsman został pobity i wsadzony do samochodu, który skierował się w stronę wsi Chojny. Jego ciało zostało znalezione w okolicznym lesie, później pochowane na cmentarzu w Łomży[2][3].
Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]
2 lipca 2021 r. w Mikołajkach w ramach zainicjowanego przez Magdalenę Gawin wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego a prowadzonego przez Instytut Pileckiego projektu Zawołani po imieniu miało miejsce odsłonięcie tablicy pamiątkowej poświęconej Antoniemu Keningsmanowi[2][3].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
- Historia Żydów w Polsce
- Polska pomoc Żydom w czasie II wojny światowej
- Niemieckie represje wobec Polaków pomagających Żydom
- Zagłada Żydów na ziemiach polskich podczas okupacji niemieckiej
- Zbrodnie niemieckie w Polsce (1939–1945)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Upamiętnienie Antoniego Kenigsmana - Instytut Pileckiego [online], instytutpileckiego.pl [dostęp 2024-03-12] (pol.).
- ↑ a b Instytut Pileckiego upamiętni Antoniego Kenigsmana ze wsi Mikołajki zamordowanego za ratowanie Żydów [online], dzieje.pl [dostęp 2021-10-17] (pol.).
- ↑ a b Antoni Kenigsman z Mikołajek upamiętniony. Za pomoc Żydom zapłacił najwyższą cenę [VIDEO i FOTO] [online], myLomza.pl, 2 lipca 2021 [dostęp 2021-10-17].