Antoni Sadowski
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Ojciec |
Marcin Sadowski |
| Żona |
Mary Bordt |
| Dzieci |
Antoni Sadowski (ang. Anthony Sadowski) (ur. 1669 w Ostrowcu Świętokrzyskim, zm. 1736 w Amityville, Pensylwania) – polski szlachcic, pionier, traper i handlarz futer na terenach Kraju Ohio, tłumacz i przyjaciel Indian, założyciel miasta Sandusky w Stanach Zjednoczonych[1].
Rodzina[edytuj | edytuj kod]
Urodził się około roku 1669 w Ostrowcu Świętokrzyskim w rodzinie szlacheckiej. Jego ojciec Marcin Sadowski (ur. 1644 w Poznaniu, zm. 1673) był szambelanem polskich królów na zamku w Gostyniu w Wielkopolsce, posłem na Sejm I Rzeczypospolitej oraz inspektorem dóbr królewskich na Ukrainie[2]. Antoni Sadowski był ojcem Jamesa i Jacoba, uczestników wypraw Daniela Boone’a.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Podczas III wojny północnej w 1701 roku, Sadowski wraz ze swoim bratem został wzięty w Rydze jako zakładnik przez Szwedów. Udało mu się uciec z niewoli i przedostać do Szkocji, Anglii, a następnie, w roku 1704, do Nowego Jorku w Ameryce. Po przeniesieniu się do nowego świata Sadowski poślubił Mary Bordt Amerykankę duńskiego pochodzenia, z którą miał dziewięcioro dzieci[2].
W 1712 roku przybył do kolonii Pensylwania, gdzie starał się nawiązać przyjazne stosunki z rdzennymi Indianami amerykańskimi. Posiadł znajomość wielu języków indiańskich z grupy Delaware oraz języków irokeskich, więc został urzędowym tłumaczem kolonii. Wkrótce zajął się handlem podróżując po niezbadanych jeszcze obszarach Ameryki, docierając do Logstown w pobliżu obecnego miasta Ambridge w Pensylwanii.
Założył kilka faktorii handlowych w Kraju Ohio, służących do handlu z Indianami. W 1729 roku, wraz z dwoma innymi handlarzami, utworzył Kittanning w Pensylwanii, a w 1735 roku założył faktorię, która dała początek miastu Sandusky. W roku 1735 Sadowski otrzymał obywatelstwo Pensylwanii[3]. Zginął w przypadkowym starciu z Indianami w Wirginii.
Anthony Sadowski jest dalekim przodkiem amerykańskiego prezydenta Geralda Forda[4]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Stanisław Grzybowski: Tomahawki i muszkiety: Z dziejów Ameryki Północnej XV–XVIII wieku. Warszawa: 1965, s. 180–181.
- ↑ a b Wojciech Wierzewski: The Turbulent Life of Anthony Sadowski. [w:] Retrieved April 17, 2011 [on-line]. www.poles.org, 2006. [dostęp 2012-10-24]. (pol.).
- ↑ Treść tablicy pamiątkowej w Pensylwanii
- ↑ President Gerald Ford’s connection to the Gardner family. Ancestry.co.uk. [dostęp 2012-10-24]. (ang.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Grzybowski Stanisław: Tomahawki i muszkiety. Z dziejów Ameryki Północnej XV–XVIII w.. Warszawa: 1965.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Zdjęcia nagrobka Antoniego Sadowskiego na stronach findagrave.. findagrave.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-11-08)].
- The First Polish Musician in America, Edward Pinkowski, Polish American Journal, June 1994. polamjournal.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-03-14)].