Antoni Urbanowski

Antoni Urbanowski (ur. 1853 w Bolesławcu koło Wielunia, zm. 28 sierpnia 1908 w Łodzi) – założyciel największego zakładu kamieniarskiego w Łodzi, wykonawca najbardziej prestiżowych i interesujących nagrobków, przede wszystkim na cmentarzach przy ul. Ogrodowej.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Syn byłego właściciela ziemskiego. Uczęszczał do gimnazjum w Kaliszu i Warszawie. W 1872 zamieszkał w Łodzi^[1].

Od roku 1874 firma Urbanowskiego mieściła się przy ul. Cmentarnej. Działalność przedsiębiorstwa związana była głównie z wykonywaniem pomników, nagrobków i monumentalnych budowli, mauzoleów, na cmentarzu przy ul. Ogrodowej. Był wykonawcą między innymi grobowca Ludwika Geyera, pomnika doktora Karola Jonschera, mauzoleum Juliusza Kunitzera i mauzoleum Heinzlów.

Firma Antoniego Urbanowskiego wykonała także kamienne filary i podstawowe elementy kościoła pw. św. Stanisława Kostki oraz elementy kamieniarskie kościoła pw. Podwyższenia Świętego Krzyża na rogu Tuwima i Sienkiewicza. Realizował projekty wybitnych łódzkich artystów-rzeźbiarzy: Wacława Konopki i Anastazego Lepli^[2].

Antoni Urbanowski wspierał finansowo wiele łódzkich stowarzyszeń, między innymi Towarzystwo Śpiewacze „Lutnia”, Polskie Towarzystwo Teatralne i Łódzkie Chrześcijańskie Towarzystwo Dobroczynności.

Był ojcem Józefa, który przejął firmę i prowadził ją do 1938 roku^[3].

Rodzina Urbanowskich jest pochowana w części rzymskokatolickiej Starego Cmentarza w Łodzi^[4].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Firma Urbanowskich przy ulicy Cmentarnej. Baedeker Łódzki (blog), 2013-03-05. [dostęp 2019-08-28]. (pol.).
↑ Dominikowski Jan: Nekropolia Łodzi wielkoprzemysłowej.
↑ C. Pawlak, M. Szymański, K. Kuropatwa-Pik: Przedsiębiorstwo Antoniego i Józefa Urbanowskich. Rodzina, dzieło, twórcy. Muzeum Miasta Łodzi miejsce = Łódź, 2013.
↑ AnnaA. Gronczewska AnnaA., Urbanowscy z ulicy Cmentarnej. Tu powstały najpiękniejsze nagrobki cmentarza na Ogrodowej [online], Dziennik Łódzki, 10 listopada 2013 [dostęp 2022-06-06] (pol.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

JanJ. Dominikowski JanJ., Nekropolia Łodzi wielkoprzemysłowej: Cmentarz Stary przy ulicy Ogrodowej: dzieje i sztuka 1854–1945, Łódź: Wydawnictwo Konserwatorów Dzieł Sztuki, 2004, ISBN 83-904224-5-X, OCLC 69607011 .
Anna Gronczewska, Urbanowscy z ulicy Cmentarnej; [w:] „Kocham Łódź” (dod. do „Polska. Dziennik Łódzki”), 8 listopada 2013, nr 259, s. 8.

[1] Firma Urbanowskich przy ulicy Cmentarnej. Baedeker Łódzki (blog), 2013-03-05. [dostęp 2019-08-28]. (pol.).

[Dominikowski_Jan_Nekropolia-2] Dominikowski Jan: Nekropolia Łodzi wielkoprzemysłowej.

[Przedsiębiorstwo_Antoniego-3] C. Pawlak, M. Szymański, K. Kuropatwa-Pik: Przedsiębiorstwo Antoniego i Józefa Urbanowskich. Rodzina, dzieło, twórcy. Muzeum Miasta Łodzi miejsce = Łódź, 2013.

[4] AnnaA. Gronczewska AnnaA., Urbanowscy z ulicy Cmentarnej. Tu powstały najpiękniejsze nagrobki cmentarza na Ogrodowej [online], Dziennik Łódzki, 10 listopada 2013 [dostęp 2022-06-06] (pol.).

[1]

[2]

[3]

[4]