Apoloniusz z Tiany
Data i miejsce urodzenia |
15 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
98 |
Zawód, zajęcie |
filozof |
Apoloniusz z Tiany, Apollonios z Tyany (ur. 15 w Tianie w Kapadocji, zm. w 98 w Efezie) – neopitagorejski filozof, mędrzec założyciel szkoły pitagorejskiej w Efezie.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Przez współczesnych uważany za pośrednika między bogami i ludźmi, cudotwórcę, czarownika i proroka. Wiele podróżował (m.in. Azja Mniejsza, Syria, Grecja, Rzym i Indie[1]), zdobywając rozległą wiedzę o religiach i filozofii wschodniej. Doktrynę braminów usiłował pogodzić z nauką Pitagorasa. W dzisiejszej ocenie uznaje się go za religijnego wyznawcę neopitagoreizmu i teozoficznego gnostyka. Był autorem biografii Pitagorasa oraz księgi zatytułowanej O ofiarach (zachowany fragment). Zachowały się także Listy Apoloniusza, jednak autorstwo ich bywa podważane[2]. Przypisywano mu również odnalezienie i opublikowanie Tablicy szmaragdowej – jednego z doniosłych tekstów alchemicznych i ezoterycznych (jakkolwiek współczesne badania uznają ją za utwór pochodzenia arabskiego, najwcześniej poświadczony u Balinusa (VIII w.), czasem określanego jako „pseudo-Apoloniusz z Tiany”[3]).
Jego działalność wśród społeczeństwa przyczyniła się do jego sławy jako cudotwórcy: miał nauczać, uzdrawiać chorych i reformować kulty. Zdumiewające współczesnych dokonania zyskały mu sławę człowieka obdarzonego boskością (sam podawał się za Syna Bożego). Jego życie i dokonania w Żywocie Apolloniosa z Tyany przedstawił Flawiusz Filostrat na polecenie cesarzowej Julii Domny w III stuleciu n.e. jako idealny obraz greckiego filozofa.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Krzysztof Kubiak. Indusi na morzach. „Polityka pomocnik historyczny - Dzieje Indii”. 3, s. 114, 2017. Warszawa: Polityka sp. z o.o. s.k.a.. ISSN 2391-7717.
- ↑ Giovanni Reale: Historia filozofii starożytnej. T. 4. Lublin: Wydawnictwo KUL, 1999, s. 397. ISBN 88-343-2570-2.
- ↑ Katharine Park , Lorraine Daston , The Cambridge History of Science: Volume 3, Early Modern Science, Cambridge: Cambridge University Press, 2006, s. 502 .
- ISNI: 0000000115034009
- VIAF: 25393339, 305392552, 161148631193330410716, 24619606, 100162937, 604144647685943905755, 170150323647709971054, 84959881, 1044149544567800490007, 6956168049005038410002
- LCCN: n79004116
- GND: 118503685
- NDL: 01205505
- LIBRIS: gdsvvg6044wv4sb
- BnF: 12042094x
- SUDOC: 028622847
- SBN: CFIV015817
- NLA: 35144367
- NKC: ola2002146919
- BNE: XX1146121
- NTA: 068950772
- BIBSYS: 90380467
- CiNii: DA0112142X
- Open Library: OL1044325A
- PLWABN: 9810562675605606
- NUKAT: n99050408
- J9U: 987007257877405171
- CANTIC: a10041151
- CONOR: 101374563
- ΕΒΕ: 151714
- BLBNB: 000316369
- LIH: LNB:Bm5C;=BN