Ara żółtoskrzydła

	Ara żółtoskrzydła
	Ara żółtoskrzydła
	Ara macao
	(Linnaeus, 1758)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	papugowe
Rodzina	papugowate
Podrodzina	papugi neotropikalne
Plemię	Arini
Rodzaj	Ara
Gatunek	ara żółtoskrzydła
	Synonimy
	Psittacus Macao Linnaeus, 1758;
	Podgatunki
	A. m. cyanopterus Wiedenfeld, 1995; A. m. macao (Linnaeus, 1758);
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Zasięg występowania
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Hasło w Wikisłowniku

Ara macao

Ara żółtoskrzydła^[4], ara czerwona (Ara macao) – gatunek dużego ptaka z rodziny papugowatych (Psittacidae). Występuje w południowo-wschodnim Meksyku, Ameryce Środkowej i Południowej – do Boliwii i środkowej Brazylii. Jednak w większości ptaki te przebywają na terenach lasów Amazonii^[5].

Podgatunki[edytuj | edytuj kod]

Wyróżnia się dwa podgatunki A. macao^[2]^[6]:

A. m. cyanopterus Wiedenfeld, 1995 – południowo-wschodni Meksyk do Nikaragui
A. m. macao (Linnaeus, 1758) – Kostaryka do Boliwii i środkowej Brazylii

Wygląd zewnętrzny[edytuj | edytuj kod]

Obie płci ubarwione jednakowo. Kolorowe upierzenie z przewagą barwy jaskrawoczerwonej; kuper i pokrywy nadogonowe jasnoniebieskie, duże pokrywy skrzydłowe żółte, wierzch lotek i końcówki sterówek ciemnoniebieskie, a spodnia część lotek jest ciemnoczerwona z metalicznym, złotym połyskiem. Warstwowy ogon (środkowe pióra są dłuższe od pozostałych). Mocny, zakrzywiony dziób, w górnej części szarawy, w dolnej – czarny. Oczy jasnożółte. Na części twarzowej, wokół oczu, skóra jest biaława i naga. Łapy o czterech palcach. Młode ptaki różnią się od dorosłych tylko ciemną barwą oczu.

Wymiary[edytuj | edytuj kod]

długość ciała: 84–89 cm, w tym ogon ok. 50 cm^[7]
rozpiętość skrzydeł: około 1 m^[8].

Masa ciała[edytuj | edytuj kod]

Osiąga masę około 1–2 kg^[8].

Głos[edytuj | edytuj kod]

Jest bardzo głośny, kraczący skrzek oraz piski i warczenie.

Zachowanie[edytuj | edytuj kod]

Przebywa z reguły w parach, grupach rodzinnych lub niewielkich stadach do 20 ptaków. Ze zbiorowych noclegowisk rozlatują się o świcie na żerowiska, skąd wracają o zmroku, lecąc blisko siebie, w zwartej grupie.

Długość życia[edytuj | edytuj kod]

Dożywa maksymalnie ok. 80 lat^[7], jednak przeważnie w środowisku naturalnym żyje w granicy 40–50 lat^[5].

Pożywienie[edytuj | edytuj kod]

Główny składnik diety tej papugi stanowią owoce. Wybierają raczej niedojrzałe owoce, których ptaki z mniejszym dziobem nie dadzą rady zjeść. Potężny dziób pozwala także na rozłupywanie nawet najtwardszych orzechów^[5].

Lęgi[edytuj | edytuj kod]

Gniazdo znajduje się w dziupli dużego drzewa. Samica składa 1–4 jaja. Wysiadywane przez 24–28 dni. Pisklęta uzyskują lotność po 14 tygodniach.

Status i ochrona[edytuj | edytuj kod]

Ara żółtoskrzydła to gatunek szerzej rozpowszechniony niż inne ary. Według IUCN ma status „najmniejszej troski” (LC – Least Concern)^[3]. Jest jednak coraz bardziej zagrożony przez kurczenie się jego środowiska życia (wyrąb lasów tropikalnych) i chwytanie do niewoli.

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Ara Catalina

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Ara macao, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
↑ ^a ^b Scarlet Macaw (Ara macao) (ang.). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-23)].
↑ ^a ^b Ara macao, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
↑ Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Arini Gray,GR, 1840 (1825) (wersja: 2020-01-11). W: Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-06-18].
↑ ^a ^b ^c MichelleM. Mijal MichelleM., Ara macao (scarlet macaw), Animal Diversity Web [dostęp 2020-06-16] (ang.).
↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Parrots, cockatoos (ang.). IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-06-18].
↑ ^a ^b Catherine Nicolle, Thierry Chauchat, Małgorzata Szmurło, Izabella Szmurło i inni: Encyklopedia dzikich zwierząt. Dżungla. Warszawa: Świat Książki, 1997, s. 116. ISBN 83-7129-804-8.
↑ ^a ^b Na ścieżkach wiedzy Encyklopedia 100 Ptaków. Bellona SA, 2008, s. 90. ISBN 978-83-11111-78-3.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

David Chandler, Dominic Couzens, Euan Dunn, Jonathan Elphick, Rob Hume: Fakty o zwierzętach świata. Ptaki. Derek Niemann, Tony Whitehead, John Woodward. Warszawa: Multico, 2008, s. 135. ISBN 978-83-7073-583-8.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Zdjęcia i materiały multimedialne (ang.). W: eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. [dostęp 2020-06-18].

[itis-1] Ara macao, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).

[ibc-2] Scarlet Macaw (Ara macao) (ang.). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-23)].

[iucn-3] Ara macao, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).

[mk-4] Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Arini Gray,GR, 1840 (1825) (wersja: 2020-01-11). W: Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-06-18].

[:0-5] MichelleM. Mijal MichelleM., Ara macao (scarlet macaw), Animal Diversity Web [dostęp 2020-06-16] (ang.).

[ioc-6] F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Parrots, cockatoos (ang.). IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-06-18].

[przypis_wielokrotny-7] Catherine Nicolle, Thierry Chauchat, Małgorzata Szmurło, Izabella Szmurło i inni: Encyklopedia dzikich zwierząt. Dżungla. Warszawa: Świat Książki, 1997, s. 116. ISBN 83-7129-804-8.

[ptaki-8] Na ścieżkach wiedzy Encyklopedia 100 Ptaków. Bellona SA, 2008, s. 90. ISBN 978-83-11111-78-3.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]