Archiwum Państwowe w Toruniu

Archiwum Państwowe w Toruniu

Siedziba główna archiwum
Data założenia	1899
Dyrektor	Beata Herdzin
Wielkość zbioru	ponad 6 tys. akt
Rodzaje zbioru	akta, dokumentacja kartograficzna, fotografie, materiały ulotne, dokumentacja techniczna
Państwo	Polska
Województwo	kujawsko-pomorskie
Miejscowość	Toruń
Adres	Plac Rapackiego 4, Toruń
Oddziały	Włocławek, ul. ks. Skorupki 4
Położenie na mapie Torunia Archiwum Państwowe w Toruniu
Położenie na mapie Polski Archiwum Państwowe w Toruniu
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego Archiwum Państwowe w Toruniu
53°00′35″N 18°36′07″E
Oficjalna strona archiwum

W latach 1946 - 1957 Archiwum Państwowe mieściło się w Ratuszu Staromiejskim

Archiwum Państwowe w Toruniu − jedno z najstarszych archiwów państwowych w Polsce.

Lokalizacja

Centrala archiwum znajduje się w zachodniej części Zespołu Staromiejskiego, przy Placu Rapackiego 4, w sąsiedztwie Sądu Okręgowego oraz Collegium Maximum UMK.

Charakterystyka

Zadaniem instytucji jest gromadzenie, opracowywanie i udostępnianie materiałów archiwalnych oraz nadzór nad zasobem archiwalnym. Archiwum obejmuje swym działaniem miasto i powiat Toruń oraz powiaty: chełmiński, wąbrzeski, golubsko-dobrzyński, miasto i powiat Grudziądz, miasto i powiat Włocławek, powiat aleksandrowski, powiat lipnowski, powiat radziejowski, a także powiat nowomiejski w województwie warmińsko-mazurskim.

Historia

Początku Archiwum Państwowego w Toruniu sięgają średniowiecza, jednak pierwsze wzmianki o instytucji pochodzą z 1570 i 1587 roku. W okresie tym archiwum gromadziło dokumenty miasta, pełniło również funkcję Archiwum Ziem Pruskich. W niedługim czasie do instytucji zaczęły trafiać również akta okolicznych miast, m.in. Brodnicy, Chełmna, Chełmży i Kowalewa.

Po II rozbiorze Polski archiwum nabrało charakteru jedynie historycznego. Podjęto wówczas próby uporządkowania zasobu instytucji, czego udało się dokonać dopiero pod koniec XIX w. W 1899 roku utworzono stanowisko archiwisty miejskiego. Stanowisko to piastował przez wiele lat Arthur Semrau.

Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę Archiwum Państwowe w Toruniu stało się samodzielną instytucją publiczną z otwartą dla użytkowników pracownią naukową.

W czasie II wojny światowej najcenniejsze akta trafiły do kopalni Soli w Grasleben, wywieziono również część ksiąg metrykalnych z terenu miasta i powiatu toruńskiego. Większość zbiorów udało się odzyskać po 1947 roku.

W 1951 roku archiwum zostało upaństwowione, początkowo jako oddział Wojewódzkiego Archiwum Państwowego w Bydgoszczy, a od 1976 roku uzyskało status samodzielnej jednostki: Wojewódzkiego Archiwum Państwowego w Toruniu. W 1984 roku instytucję przekształcono w Archiwum Państwowe w Toruniu.

Dyrektorzy

• Artur Semrau (1899 - 1922)
• Helena Piskorska (1927 - 1929, 1930 - 1958)
• Kazimierz Sochaniewicz (1929 - 1930)
• Franciszek Paprocki (1958 - 1961)
• Irena Janosz-Biskupowa (1961-1965)
• Karola Ciesielska (1965 - 1984)
• Maksymilian Grzegorz (1984 - 1989)
• Jarosław Porazinski (1989 - 2004)
• Beata Herdzin (2004 - )

Oddziały w Toruniu

Oddział I (Centrala), Plac Rapackiego 4	Oddział II (Flisak), ul. Idzikowskiego 6c	Oddział III (Nadzór), ul. Idzikowskiego 6c
Przy Pl. Rapackiego mieszczą się: Dyrekcja Oddział I – Akt wytworzonych do końca XVIII w. Pracownia informacji archiwalnej i ewidencji Pracownia konserwacji Dział finansowo- księgowy Dział administracyjno- gospodarczy	Zasób Oddziału II obejmuje materiały archiwalne z XIX-XXI w.	Zadaniem Oddziału III jest nadzór nad archiwami zakładowymi z terenu: miasta Torunia miasta Grudziądza miasta Włocławka powiatu aleksandrowskiego powiatu brodnickiego powiatu chełmińskiego powiatu golubsko-dobrzyńskiego powiatu lipnowskiego powiatu grudziądzkiego powiatu radziejowskiego powiatu rypińskiego (z wyjątkiem gminy Wąpielsk) powiatu toruńskiego powiatu wąbrzeskiego powiatu włocławskiego powiatu nowomiejskiego

Pozostałe oddziały

Miasto	Adres	Status	Uwagi
Włocławek	ul. ks. Skorupki 4	oddział
Grudziądz		oddział	zlikwidowany w 1999 roku
Wąbrzeźno		ekspozytura	zlikwidowana w 1990 roku

Zobacz też

• Archiwa w Toruniu

Linki zewnętrzne

• Strona Archiwum Państwowego w Toruniu