Czapla malgaska

Czapla malgaska
	Ardeola idae
	(Hartlaub, 1860)
	; Szata godowa
	; Szata spoczynkowa
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	pelikanowe
Podrząd	czaplowce
Rodzina	czaplowate
Rodzaj	Ardeola
Gatunek	czapla malgaska
Synonimy
	Ardea Idae Hartlaub, 1860;
	Ardea Idae Hartlaub, 1860;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; zagrożony
	Zasięg występowania
	; Pora występowania Przebywa zimą W sezonie lęgowym
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Czapla malgaska^[4] (Ardeola idae) – gatunek migrującego ptaka z rodziny czaplowatych (Ardeidae), zamieszkujący wschodnią Afrykę i afrykańskie wyspy na Oceanie Indyjskim. Nie wyróżnia się podgatunków^[2]^[5]. Zagrożony wyginięciem.

Morfologia: Długość ciała 45–48 cm^[6]. W szacie godowej upierzenie całkowicie śnieżnobiałe, niekiedy z delikatnym płowym odcieniem, długie godowe pióra na wierzchu głowy, grzbiecie i piersi. Dziób w kolorze ciemnego błękitu z czarną końcówką. W szacie spoczynkowej białe lotki, kuper i ogon, reszta ciała w brązowe prążki, najciemniejsze na wierzchu głowy i karku; dziób zielonkawoszary z czarną końcówką. Tęczówki żółte^[6].

Zasięg występowania:: W sezonie lęgowym zamieszkuje Madagaskar i mniejsze wyspy – Aldabrę (Seszele), Majottę (archipelag Komorów) i Europę (francuskie Wyspy Rozproszone). Poza sezonem lęgowym przebywa na Komorach oraz we wschodniej części kontynentu afrykańskiego: w Burundi, Demokratycznej Republice Konga, Kenii, Malawi, Mozambiku, Rwandzie, Tanzanii, Ugandzie, Zambii i Zimbabwe^[3]. Wyjątkowo zalatuje do Angoli, Somalii oraz na Sokotrę (Jemen)^[3]^[6].

Biotop: Na siedliska wybiera subtropikalne i tropikalne lasy namorzynowe, rzeki, jeziora, bagna, zbiorniki wodne i żyzne pola.

Pożywienie: Zjada ryby, żaby, scynki, gekony, koniki polne, chrząszcze i inne drobne bezkręgowce^[3]^[6]. Zazwyczaj żeruje samotnie, rzadko łączy się w stada^[6].

Rozród: Sezon lęgowy trwa od końca października do marca, ale głównie w listopadzie i grudniu^[6]. Gniazduje kolonijnie, zazwyczaj razem z innymi gatunkami ptaków, a zwłaszcza z czaplą modronosą (A. ralloides). Gniazdo na drzewie lub krzewie (na wysokości 0,5–4 m) w pobliżu wody, na Aldabrze gniazduje także w namorzynach. Gniazdo jest masywne, zbudowane z gałązek. W zniesieniu 2–4 jaja (najczęściej 3). Inkubacja trwa około 20 dni, zajmują się nią oboje rodzice. Młode zaczynają opuszczać gniazdo po około 15 dniach od wyklucia, są w stanie same zdobywać pokarm w wieku około 4 tygodni^[3]^[6].

Status: Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje czaplę malgaską za gatunek zagrożony (EN – Endangered). W 2002 roku szacowano liczebność światowej populacji na 2000–6000 osobników, czyli około 1300–4000 osobników dorosłych. Globalny trend liczebności oceniany jest jako spadkowy. Główne zagrożenia dla gatunku to osuszanie i przekształcanie terenów podmokłych w pola ryżowe, a także wybieranie jaj i piskląt z gniazd^[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Ardeola idae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b Madagascar Pond-heron (Ardeola idae). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-06-09)]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Ardeola idae, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Ardeidae Leach, 1820 - czaplowate - Herons (wersja: 2020-06-25). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-11-13].
↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Ibis, spoonbills, herons, hamerkop, shoebill, pelicans. IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-05-21]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Martínez-Vilalta, A., A. Motis & G. M. Kirwan: Malagasy Pond-Heron (Ardeola idae), version 1.1. [w:] Birds of the World (J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D. A. Christie & E. de Juana, Editors) [on-line]. Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY, USA, 2020. [dostęp 2021-11-13]. (ang.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Zdjęcia i krótkie filmy. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).

[itis-1] Ardeola idae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[ibc-2] Madagascar Pond-heron (Ardeola idae). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-06-09)]. (ang.).

[iucn-3] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Ardeola idae, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[mk-4] Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Ardeidae Leach, 1820 - czaplowate - Herons (wersja: 2020-06-25). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-11-13].

[ioc-5] F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Ibis, spoonbills, herons, hamerkop, shoebill, pelicans. IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-05-21]. (ang.).

[botw-6] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Martínez-Vilalta, A., A. Motis & G. M. Kirwan: Malagasy Pond-Heron (Ardeola idae), version 1.1. [w:] Birds of the World (J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D. A. Christie & E. de Juana, Editors) [on-line]. Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY, USA, 2020. [dostęp 2021-11-13]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]