Argophyllaceae

*Argophyllaceae*
	; Argophyllum nullumense
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	astropodobne
Rząd	astrowce
Rodzina	Argophyllaceae
	Nazwa systematyczna
	Argophyllaceae Takht.; Sist. Magnoliof. [Syst. Magnolioph.]: 208. 24 Jun 1987
	Typ nomenklatoryczny
	Argophyllum J.R. Forst. & G. Forst. (1775)
	Multimedia w Wikimedia Commons

Argophyllaceae – rodzina roślin z rzędu astrowców. Obejmuje dwa rodzaje i 21 gatunków występujących we wschodniej Australii i na wyspach południowo-zachodniej Oceanii. Rośliny nie mają wielkiego znaczenia ekonomicznego. Kilka gatunków sadzonych jest jako krzewy ozdobne, zwłaszcza Corokia cotoneaster i C. buddlejoides^[4].

Rozmieszczenie geograficzne[edytuj | edytuj kod]

Liczący 15 gatunków rodzaj Argophyllum występuje we wschodniej Australii i na Nowej Kaledonii. Bardzo ograniczone zasięgi ma sześć gatunków z rodzaju Corokia – dwa rosną w Nowej Zelandii i pojedyncze w lasach deszczowych w północnej części Nowej Południowej Walii, na wyspach Lord Howe, Chatham i Rapa^[4].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Pokrój: Zimozielone krzewy do 4 m wysokości, rzadko (niektóre gatunki Corokia) niewielkie drzewa. Pędy zwykle pokryte są charakterystycznymi, T-kształtnymi włoskami, czasem gęsto omszone^[4].
Liście: Skrętoległe, zebrane po 3–4 na końcach krótkopędów^[5]. Blaszka całobrzega lub ząbkowana, gęsto owłosiona, od spodu często biało lub srebrzyście^[4]. Kształt liści od równowąskiego, poprzez lancetowaty do owalnego^[5].
Kwiaty: Drobne, pojedyncze lub zebrane w kwiatostany wierzchotkowe i grona na końcach pędów lub wyrastające z kątów liści^[4]. Kwiaty są promieniste i obupłciowe, zwykle 5-krotne^[5]. Trwałe działki kielicha składają się z (4–)5(8) działek^[4], u dołu zrośniętych w rurkę, u góry z ząbkami wyraźnie dłuższymi od rurki^[5]. Korona zwykle z (4–)5(8) płatkami, u nasady zrośniętymi, u niektórych gatunków Corokia w długą rurkę^[4]. Płatki żółte, białe lub zielone^[4]. Pręcików jest 5 lub 8^[5]. Zalążnia jest dolna (u Corokia) lub wpół dolna (u Argophyllum), zwykle z 1 lub 2 komorami (rzadko 6). Słupek jest rozwidlony na szczycie na 2–5 łatek lub zwieńczony jest główkowatym znamieniem^[4]^[2].
Owoce: Wielonasienne torebki u Argophyllum oraz jednonasienne pestkowce u Corokia^[4].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Pozycja systematyczna według Angiosperm Phylogeny Website (aktualizowany system APG IV z 2016)

Rodzina zaliczona do rzędu astrowców Asterales reprezentującego klad astrowych w obrębie okrytonasiennych w systemie APG III (2009)^[2]. Pozycja filogenetyczna rodziny nie jest ustalona jednoznacznie. W przeszłości zaliczane tu rodzaje były rozmaicie klasyfikowane. Corokia była włączana do dereniowatych (Cornaceae)^[4] lub wyodrębniana jako rodzina Corokiaceae^[6]. Rodzaj Argophyllum wyłączany był także w monotypową rodzinę, poza tym zaliczany był do skalnicowatych (Saxifragaceae) i twardziczkowatych (Escalloniaceae)^[4]. W systemie Takhtajana (1997) rośliny te zaliczone zostały do rzędu hortensjowców (Hydrangeales), a u Cronquista (1981) włączane były do bardzo heterogenicznej w jego ujęciu rodziny agrestowatych (Grossulariaceae)^[2].

astrowce

	Rousseaceae

	Campanulaceae – dzwonkowate

Pentaphragmataceae

Alseuosmiaceae

	Phellinaceae

	Argophyllaceae

Stylidiaceae

Menyanthaceae – bobrkowate

Goodeniaceae

	Asteraceae – astrowate

	Calyceraceae

Wykaz rodzajów^[6]

Argophyllum J.R. Forst. & G. Forst.
Corokia A. Cunn.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-05] (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-05] (ang.).
↑ ^a ^b Indices Nominum Supragenericorum Plantarum Vascularium – A. Cornell University. [dostęp 2015-08-11].
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l Heywood V. H., Brummitt R. K., Culham A., Seberg O.: Flowering plant families of the world. Ontario: Firely Books, 2007, s. 44. ISBN 1-55407-206-9.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e L. Watson, M. J. Dallwitz: Argophyllaceae (Engl.) A. Takhtadzhyan. [w:] The families of flowering plants [on-line]. delta-intkey.com. [dostęp 2015-08-11].
↑ ^a ^b GRIN Genera of Argophyllaceae. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. United States Department of Agriculture. [dostęp 2015-08-11].

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-05] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-05] (ang.).

[reveal-3] Indices Nominum Supragenericorum Plantarum Vascularium – A. Cornell University. [dostęp 2015-08-11].

[heywood-4] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l Heywood V. H., Brummitt R. K., Culham A., Seberg O.: Flowering plant families of the world. Ontario: Firely Books, 2007, s. 44. ISBN 1-55407-206-9.

[watson-5] L. Watson, M. J. Dallwitz: Argophyllaceae (Engl.) A. Takhtadzhyan. [w:] The families of flowering plants [on-line]. delta-intkey.com. [dostęp 2015-08-11].

[grin-6] GRIN Genera of Argophyllaceae. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. United States Department of Agriculture. [dostęp 2015-08-11].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]