Armata morska 100 mm Canet wz. 1891

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Canet 100 mm wz. 1891
ilustracja
Dane podstawowe
Państwo

 Francja

Producent

Schneider et Cie

Rodzaj

armata morska, bateria nadbrzeżna

Historia
Prototypy

Canet Modèle 1889

Dane taktyczno-techniczne
Kaliber

100 mm

Długość lufy

4497 mm[1]

Donośność

13 400 m[1]

Prędkość pocz. pocisku

do 720 m/s[1]

Długość

4646 mm (z zamkiem)

Masa

5200 kg (cały zestaw)[1]

Kąt ostrzału

+35°

Wysokość linii ognia

1000 mm[1]

Szybkostrzelność

5 strz./min[1]

Armata morska 100 mm Canet wz. 1891 – typ francuskich armat morskich opracowanych w zakładach Schneider et Cie i produkowanych w czterech wzorach: Modèle 1889[2], Modèle 1891, Modèle 1895 i Modèle 1897. Armaty używane były głównie przez marynarkę francuską i rosyjską.

Armata posiadała lufę o długości względnej L/45 (45 kalibrów)[1]. Zamek śrubowy, otwierany w lewą stronę[1]. W 1916 roku armaty zostały zmodernizowane przez obrócenie lufy o 180°, przez co zespół oporopowrotny znalazł się na górze, co umożliwiło zwiększenie kąta podniesienia do 35°, a co za tym idzie donośności[3]. Strzelały nabojami rozdzielnego ładowania o masie pocisków 13,5 kg[1].

Użycie[edytuj | edytuj kod]

Polska[edytuj | edytuj kod]

W 1924 roku dwie armaty wzoru 1891² zakupiła z kredytu we Francji polska Marynarka Wojenna, dostarczone w styczniu 1925 roku[4]. Zostały one zamontowane na rufie kanonierek ORP "Generał Haller" oraz ORP "Komendant Piłsudski", jednak okazały się zbyt ciężkie, co pogorszyło stateczność okrętów, dlatego prawdopodobnie w 1926 roku zostały zdemontowane[4] i ostatecznie zamienione na armaty 75 mm wz. 97. Następnie armaty te zamontowano na lądzie (Kępa Oksywska), gdzie do 1939 roku służyły jako bateria artylerii nadbrzeżnej – bateria „Canet”[5]. Podczas kampanii wrześniowej, jedna z armat uległa zniszczeniu już 1 września 1939 w nalocie niemieckiego lotnictwa. Druga armata służyła do ostrzeliwania niemieckich sił trałowych i pozycji lądowych aż do wyczerpania amunicji (19 września 1939)[6].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g h i Nadolny 2018 ↓, s. 25.
  2. Wzór 1889 był prototypem, na którym bazowano, budując pozostałe modele: 1891, 1895 i 1897.
  3. Nadolny 2018 ↓, s. 22-23.
  4. a b Nadolny 2018 ↓, s. 23-24.
  5. Armata Canet 100 mm
  6. Wielka Encyklopedia Uzbrojenia 1918-1939. [dostęp 2010-02-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-02-05)].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Waldemar Nadolny: Artyleria okrętowa. Edipresse Polska S.A., 2018, seria: Wielki Leksykon Uzbrojenia. Wrzesień 1939. Tom 143. ISBN 978-83-8117-386-5.