Armia Rezerwowa (II RP)

Armia Rezerwowa

Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	25 maja 1920
Rozformowanie	15 czerwca 1920
Dowódcy
Pierwszy	gen. por. Kazimierz Sosnkowski
Działania zbrojne
wojna polsko-bolszewicka
Organizacja
Dyslokacja	Wilno, potem Bracław (sztab)
Rodzaj sił zbrojnych	Wojska lądowe
Podległość	Front Północno-Wschodni
Skład	5 Dywizja Piechoty 11 Dywizja Piechoty 16 Dywizja Piechoty VII Brygada Rezerwowa I Brygada Jazdy

Armia Rezerwowa – związek operacyjny Wojska Polskiego, utworzony w trakcie wojny polsko-bolszewickiej rozkazem Wodza Naczelnego marsz. Józefa Piłsudskiego z 25 maja 1920.

Historia

Armia Rezerwowa, podobnie jak 7 Armia, miała pełnić funkcję odwodu Frontu Północno-Wschodniego oraz obserwować polsko-litewską linię demarkacyjną. Jednak w przeciwieństwie do niej, wzięła udział w walkach jako jedna formacja. Składała się głównie z oddziałów sformowanych w kraju, niebiorących wcześniej udziału w walkach polsko-bolszewickich.

I ofensywa Tuchaczewskiego (zwana też majową lub bitwą nad Berezyną) 14 maja 1920, odrzuciła siły polskie spod Połocka aż po jezioro Narocz. Wtedy NDWP postanowiło podjąć na początku czerwca kontruderzenie, które miało na celu okrążenie wroga (formacje skrzydłowe miały się spotkać w Dokszycach), a dowodzone było osobiście przez marsz. Józefa Piłsudskiego. Miały wziąć w nim udział 3 związki operacyjne (z czego 2 nowo sformowane):

Formacja	Skład	Kierunek natarcia
Armia Rezerwowa	5 DP, 8 DP, 11 DP, 16 DP, VII BR, I BJ	z Bracławia na południowy wschód
1 Armia	1 DLB, 3 DPLeg., 8 DP	z Wilejki na północny wschód
Grupa gen. Skierskiego	2 DLB, 10 DP	z Łohojska na północ

Jednak na trasie natarć wojsk Skierskiego i Sosnkowskiego opór był zbyt silny, a na obszarze działań 1 Armii zbyt słaby, w wyniku czego wojska sowieckie wycofały się 8 czerwca z kleszczy nad Autę, a na całym obszarze białoruskim rozpoczął się miesiąc względnego spokoju. Grupę Skierskiego i Armię Rezerwową rozwiązano, a ich jednostki włączono do 1 Armii.

Ogólnie operacja zakończyła się połowicznym sukcesem, gdyż mimo zatrzymania i odrzucenia wojsk sowieckich wojska polskie wyczerpały wszystkie odwody, niezbędne do powstrzymania lipcowej ofensywy wojsk Frontu Zachodniego Tuchaczewskiego.

Dowództwo i skład

dowódca – gen. por. Kazimierz Sosnkowski

• szef sztabu – ppłk Stanisław Burhardt-Bukacki
  • szef oddziału organizacyjnego – mjr (ppłk) Wacław Stachiewicz
  • szef oddziału Informacyjnego – Wacław Jędrzejewicz
  • szef oddziału operacyjnego – ppłk Władysław Bortnowski
  • szef oddziału zaopatrzenia – mjr SG Tadeusz Zwisłocki

OdeB AR:

• 5 Dywizja Piechoty tylko IX Brygada Piechoty
• 8 Dywizja Piechoty
• 11 Dywizja Piechoty
• 16 Dywizja Piechoty
• VII Brygada Rezerwowa
• 1 Brygada Jazdy

Bibliografia

• Norman Davies: White Eagle, Red Star: The Polish-Soviet War, 1919-20. London: Pimlico, 2003. ISBN 83-03-01373-4.brak strony w książce
• Tadeusz Wawrzyński. Dowództwa armii 1920-1922. „Biuletyn Centralnego Archiwum Wojskowego 22/1999”. brak numeru strony
• Mieczysław Wrzosek: Wojny o granice Polski Odrodzonej. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1992. ISBN 83-214-0752-8.brak strony w książce