Arubaini
| prawdopodobnie bogini płodności | |
 Arubaini (figurka z brązu, znaleziona podczas wykopalisk w Tejszebaini, przechowywana w Muzeum Historii Armenii) | |
| Inne imiona |
Arubani, Uarubaini, Uarubani |
|---|---|
| Występowanie | |
| Teren kultu | |
| Rodzina | |
| Mąż | |
Arubaini, Arubani, Uarubaini, Uarubani (urart. D 'a-(a-)ru-ba-(i-)ni / u-a-ru-ba-ni) – naczelne kobiece bóstwo urartyjskie, małżonka Chaldiiego. Zgodnie z napisami na urartyjskich tabliczkach glinianych ofiarę dla Arubaini stanowiły jedna krowa i jedna owca[1]. Prawdopodobnie była boginią płodności[2].
Arubaini została wspomniana jako Bagbartu lub Bagmasztu w opisie wyprawy wojennej Sargona II do Urartu w 714 roku p.n.e. Początkowo uważano, że Bagbartu było odrębnym bóstwem, nienależącym do panteonu urartyjskiego. Istniał pogląd, że było lokalnym bóstwem opiekuńczym miasta Musasir[3][4]. Jednak badania wykazały, że Bagbartu to jedno z imion Arubaini[2][5][6]. Według E.A. Grantowskiego odmiana imienia Bagmasztu ma pochodzenie irańskie i wywodzi się z imienia Baga-mazda, w którym „Baga” oznacza „pan”, „bóg”, a "mazda" – „mądry”, „wszechwiedzący”[7].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Г.А. Меликишвили, Урартские клинообразные надписи, „Вестник древней истории” 1–4 (1953), 1 (1954).
- ↑ a b Л.Н. Биягов, К вопросу об интерпретации Халди и Арубани-Багбарту, „Вестник общественных наук” 11 (1974), s. 98–101.
- ↑ Г.А. Меликишвили, Наири-Урарту, s. 161.
- ↑ Б.Б. Пиотровский, Ванское царство (Урарту), s. 223.
- ↑ P.E. Zimansky, Ancient Ararat. A Handbook of Urartian Studies, s. 87.
- ↑ R.D. Barnett, Urartu, w: Edwards I.E.S. i in., Cambridge Ancient history, T. 3, Cz. 2, s. 314–371.
- ↑ Э.А. Грантовский, Ранняя история иранских племен Передней Азии, s. 343–349.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Edwards I.E.S. i in., Cambridge Ancient History, T. 3, Cz. 2, London 1982. ISBN 0-521-22496-9.
- Zimansky P.E., Ancient Ararat. A Handbook of Urartian Studies, New York 1998. ISBN 0-88206-091-0.
- „Вестник древней истории” 1–4 (1953), 1 (1954).
- „Вестник общественных наук”, 11 (1974).
- Грантовский Э.А., Ранняя история иранских племен Передней Азии, Москва 1970.
- Меликишвили Г.А., Наири-Урарту, Тбилиси 1954
- Пиотровский Б.Б., Ванское царство (Урарту), Москва 1959.