Aszur-etel-ilani

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania

Aszur-etel-ilani (akad. Aššur-etel-ilāni, tłum. „Aszur jest panem bogów”[1]) – król Asyrii (? - 623 p.n.e.), syn i następca Aszurbanipala.

Wśród historyków wciąż trwa debata na temat długości rządów Aszur-etel-ilani, ich chronologii, a także okoliczności objęcia i utraty przez niego władzy[2]. Problemy z rekonstrukcją jego rządów wynikają przede wszystkim z gwałtownego spadku ilości dostępnych źródeł pisanych, jaki nastąpił po śmierci Aszurbanipala[2]. Do tego dochodzą jeszcze trudności w interpretacji zachowanych źródeł, które czasem zaprzeczają sobie nawzajem[2].

Wiele wskazuje na to, że w chwili śmierci swego ojca Aszur-etel-ilani nie był jeszcze pełnoletni[2]. Ze źródeł pisanych wiadomo, iż decydującą rolę w osadzeniu go na tronie Asyrii odegrał Sin-szumu-liszir, wysoki dostojnik i eunuch na dworze asyryjskim, który do ochrony młodego księcia użył własnej, prywatnej armii[2]. Aszur-etel-ilani wyprawiał się do Babilonii, gdzie odnosił sukcesy w walce z Nabopolassarem, który ogłosił się królem Babilonii[2]. Przez cały swój krótki okres rządów musiał też stawiać czoła roszczeniom swego starszego brata Sin-szar-iszkuna, któremu udało się jednak w końcu w 623 r. p.n.e. przejąć tron[2]. Dalszy los Aszur-etel-ilani nie jest znany[2].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ hasło etellu, The Assyrian Dictionary, tom 4 (E), The Oriental Institute, Chicago 2004, s. 381.
  2. ↑ a b c d e f g h hasło Ashur-etel-ilani, [w:] Gwendolyn Leick, Who's Who..., s. 28.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • hasło Ashur-etel-ilani, [w:] Gwendolyn Leick, Who's Who in the Ancient Near East, London and New York 2002, s. 28.
p • d • e
Królowie Asyrii
Wszystkie daty dotyczą okresu przed narodzeniem Chrystusa (p.n.e.)
Okres
staroasyryjski
Uszpia (koniec XXI w.?) • Sulili (koniec XXI w.?) • Kikkia (przełom XXI/XX w.) • Akia (przełom XXI/XX w.) • Puzur-Aszur I (początek XX w.) • Szalim-ahum (początek XX w.) • Ilu-szuma (?-1971) • Eriszum I (1972-1933) • Ikunum (1932-1918) • Sargon I (1917-1878) • Puzur-Aszur II (1877-1870) • Naram-Sin (1869-?) • Eriszum II (?-1809) • Szamszi-Adad I (1808–1776) • Iszme-Dagan I (1775–1736?)
Der Stier.jpg
Okres
anarchii
Aszur-dugul (?) • Aššur-apla-idi, Naşir-Sîn, Sîn-nāmir, Ipqi-Ištar, Adad-şalūlu i Adasi (?)
Mut-Aszkur (1740?–?) • Rēmu(…) (?)
Według inskrypcji Puzur-Sina
Asinum (?) • Puzur-Sin (?)
Dynastia
Adasiego

Bēl-bāni (ok. 1698–1689 / ok. 1700–1691) • Libāja (ok. 1688–1672 / ok. 1690–1674) • Šarma-Adad (I) (ok. 1671–1660 / ok. 1673–1662) • Iptar(?)-Sîn (ok. 1659–1648 / ok. 1661–1650) • Bazāja (ok. 1647–1620 / ok. 1649–1622) • Lullāja (ok. 1619–1614 / ok. 1621–1616) • Šū-Ninua (ok. 1613–1600 / ok. 1615–1602) • Šarma-Adad (II) (ok. 1599–1597 / ok. 1601–1599) • Erišum (III) (ok. 1596–1584 / ok. 1598–1586) • Szamszi-Adad II (ok. 1583–1578 / ok. 1585–1580) • Iszme-Dagan II (ok. 1577–1562 / ok. 1579–1564) • Szamszi-Adad III (ok. 1561–1546 / ok. 1563–1548) • Aszur-nirari I (ok. 1545–1520 / ok. 1547–1522) • Puzur-Aszur III (ok. 1519–1496 / ok. 1521–1498) • Enlil-nasir I (ok. 1495–1483 / ok. 1497–1485) • Nur-ili (ok. 1482–1471 / ok. 1484–1473) • Aszur-szaduni (?) • Aszur-rabi I (ok. 1470–1451 / ok. 1472–1453) • Aszur-nadin-ahhe I (ok. 1450–1431 / ok. 1452–1433) • Enlil-nasir II (ok. 1430–1425 / ok. 1432–1427) • Aszur-nirari II (ok. 1424–1418 / ok. 1426–1420) • Aszur-bel-niszeszu (ok. 1417–1409 / ok. 1419–1411) • Aszur-rem-niszeszu (ok. 1408–1401 / ok. 1410–1403) • Aszur-nadin-ahhe II (ok. 1400–1391 / ok. 1402–1393) • Eriba-Adad I

ok. 1390–1364 (ok. 1392–1366)
Okres
średnioasyryjski

Aszur-uballit I (1363–1328 / 1365–1330) • Enlil-narari (1327–1318 / 1329–1320) • Arik-den-ili (1317–1306 / 1319–1308) • Adad-nirari I (1305–1274 / 1307–1275) • Salmanasar I (1273–1244 / 1274–1245) • Tukulti-Ninurta I (1243–1207 / 1244–1208) • Aszur-nadin-apli (1206–1203 / 1207–1204) • Aszur-nirari III (1202–1197 / 1203–1198) • Enlil-kudurri-usur (1196–1192 / 1197–1193) • Ninurta-apil-Ekur (1191–1179 / 1192–1180) • Aszur-dan I

1178–1133 (1179–1134) • Ninurta-tukulti-Aszur (?) • Mutakkil-Nusku (?) • Aszur-resza-iszi I (1132–1115 / 1133–1116) • Tiglat-Pileser I (1114–1076 / 1115–1077) • Aszared-apil-Ekur (1075–1074 / 1076–1075) • Aszur-bel-kala (1073–1056 / 1074–1057) • Eriba-Adad II (1055–1054 / 1056–1055) • Szamszi-Adad IV (1053–1050 / 1054–1051) • Aszurnasirpal I (1049–1031 / 1050–1032) • Salmanasar II (1030–1019 / 1031–1020) • Aszur-nirari IV (1018–1013 / 1019–1014) • Aszur-rabi II (1012–972 / 1013–973) • Aszur-resza-iszi II (971–967 / 972–968) • Tiglat-Pileser II (966–935 / 967–935)
Okres
nowoasyryjski
Pierwsi
władcy
Aszur-dan II (934–912) • Adad-nirari II (911–891) • Tukulti-Ninurta II (890–884) • Aszurnasirpal II (883–859) • Salmanasar III (858–824) • Szamszi-Adad V (823–811) • Adad-nirari III (810–783) • Salmanasar IV (782–773) • Aszur-dan III (772–755) • Aszur-nirari V (754–745) • Tiglat-Pileser III (744–727) • Salmanasar V (726–722)
Sargon II (721–705) • Sennacheryb (704–681) • Asarhaddon (680–669) • Aszurbanipal (668–627?) • Aszur-etel-ilani (630?–626
627–623) • Sin-szumu-liszir (626) • Sin-szarra-iszkun (626–612 / 622–612) • Aszur-uballit II (612–610 / 611–?)
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Aszur-etel-ilani&oldid=55018205”