August Kretschmann
 SS-Hauptscharführer
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1939–1943 |
| Formacja | |
| Stanowiska |
zastępca komendanta Gęsiówki |
August Kretschmann (ur. 31 marca 1895 w Bollbitten, zm. 24 września 1943 w Warszawie) – SS-Hauptscharführer, zastępca komendanta Gęsiówki zastrzelony w ramach Akcji Główki w Warszawie przez polski ruch oporu.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
W okupowanej Polsce był pracownikiem referatu IV A 3c warszawskiego oddziału Gestapo oraz pełnił funkcję zastępcy komendanta obozu karnego dla Polaków przy ul. Gęsiej.
Kretschmann w obozie na ul. Gęsiej gdzie zasłynął z okrucieństwa oraz sadyzmu wobec więźniów. W 1943 roku został osądzony za dokonane zbrodnie przez polski podziemny sąd i skazany na karę śmierci[1]. Jego nazwisko zostało umieszczone na liście największych zbrodniarzy nazistowskich w okupowanej Polsce przeznaczonych do eliminacji w ramach Akcji Główki[2].
Z wyroku Kierownictwa Walki Podziemnej[3] u zbiegu ulic Dmochowskiego i Rozbrat Kretschmann został zastrzelony dnia 24 września 1943 przez członków oddziału Agat 90[4]. Akcja w polskiej historiografii znana jest jako akcja Kretschmann[5].
Wyrok wykonał II pluton – pięcioosobowy oddział Agatu w składzie[6]:
- Stanisław Jastrzębski „Kopeć” – wykonał wyrok,
- Zbigniew Dąbrowski ps. „Cyklon”,
- Żelisław Olech „Rawicz”
- Tadeusz Chojko „Bolec” – ubezpieczał akcję od ulic Szarej i Śniegockiej oraz informował Żelisława Olecha o opuszczeniu domu przez Kretschmanna,
- Tadeusz Kostrzewski „Niemira”.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Maria Dylawerska, Danuta Kaczyńska, Akcje na niemieckich katów..., „Wojskowy Przegląd Historyczny”, 1961, s. 64–71.
- ↑ Tomasz Strzembosz, Akcje zbrojne podziemnej Warszawy 1939-1944, Warszawa, 1978.
- ↑ Komunikat nr 14 Kierownictwa Walki Podziemnej z 27 IX 1943, „Biuletyn Informacyjny” nr 40/195 1943.
- ↑ Piotr Stachniewicz: „Parasol”. Dzieje oddziału do zadań specjalnych Kierownictwa Dywersji Komendy Głównej Armii Krajowej. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1984, s. 188–200. ISBN 83-211-0273-5.
- ↑ Opis akcji Kretschmann. [dostęp 2013-10-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-13)].
- ↑ Władysław Bartoszewski, Warszawski pierścień śmierci 1939-1944, Interpress, Warszawa 1970, s. 279.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Komunikat nr 14 Kierownictwa Walki Podziemnej z 27 IX 1943, „Biuletyn Informacyjny” nr 40/195 1943.
- Maria Dylawerska, Danuta Kaczyńska, Akcje na niemieckich katów..., „Wojskowy Przegląd Historyczny”, 1961, s. 64–71.
- Władysław Bartoszewski, Warszawski pierścień śmierci 1939-1944, Interpress, Warszawa 1970, s. 279.
- Tomasz Strzembosz, Akcje zbrojne podziemnej Warszawy 1939-1944, Warszawa, 1978.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Specjalna operacja bojowa Kretschmann. info-pc.home.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-13)].
- Opis akcji Kretschmann. 169.zhr.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-13)].