Austriacka odmiana języka niemieckiego
 |
Ten artykuł od 2011-04 wymaga zweryfikowania podanych informacji. |
| Obszar | |||
|---|---|---|---|
| Liczba mówiących |
8,5 miliona | ||
| Pismo/alfabet | |||
| Klasyfikacja genetyczna | |||
| |||
| Status oficjalny | |||
| język urzędowy |  Austria
| ||
| Kody języka | |||
| IETF | de-AT | ||
| W Wikipedii | |||
| |||
| Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu. | |||
Austriacka odmiana języka niemieckiego, potocznie Österreichisch – regionalne formy języka niemieckiego na terenie Austrii, odmienne od ogólnej formy literackiej tego języka. Ich obszar występowania nie pokrywa się z granicami państwa austriackiego.
Dla 75 procent mieszkańców Austrii językiem ojczystym jest język niemiecki[1]. Stanowi on także, zgodnie z ósmym artykułem konstytucji, język urzędowy.
Austriacyzmy[edytuj | edytuj kod]
W Austrii używa się kilku tysięcy słów specyficznych dla tego kraju.
24 nazwy potraw specyficzne dla Austrii[edytuj | edytuj kod]
Poniższe 24 nazwy artykułów spożywczych używane w Austrii zapisano w 10 protokole traktatu akcesyjnego:
| Austria | Niemcy | Polska |
|---|---|---|
| Beiried (n) | Roastbeef | rostbef |
| Eierschwammerl (n, z reguły w liczbie mnogiej) | Pfifferlinge | pieprznik jadalny (kurka) |
| Erdäpfel (m, z reguły w liczbie mnogiej) | Kartoffeln | ziemniak |
| Faschiertes (n) | Hackfleisch | mięso mielone |
| Fisole (f, z reguły w liczbie mnogiej) | Grüne Bohnen | fasola |
| Grammel (f, z reguły w liczbie mnogiej) | Grieben | smalec |
| Hüferl (n) | Hüfte | biodro |
| Karfiol (m) | Blumenkohl | kalafior |
| Kohlsprossen (f) | Rosenkohl | brukselka |
| Kren (m) | Meerrettich | chrzan |
| Lungenbraten (m) | Filet | polędwica |
| Marille (f) | Aprikose | morela |
| Melanzani (f) | Aubergine | oberżyna, bakłażan |
| Nuss (f) (Fleisch, kul.) | Kugel | zapiekanka |
| (Schlag)Obers (n) | Sahne, Rahm | [śmietana słodka] |
| Sauerrahm (m) | Sahne, Rahm | [śmietana kwaśna] |
| Paradeiser (m) | Tomate | pomidor |
| Powidl (n) | Pflaumenmus, Latwerge | powidła |
| Ribisel (f) | Johannisbeere | porzeczka |
| Rostbraten (m) | Rostbraten, Hochrippe | pieczeń |
| Schlögl (m) | Keule | udko |
| Topfen (m) | Quark | twaróg |
| Vogerlsalat (m) | Feldsalat | roszpunka |
| Weichsel (f) | Sauerkirsche | wiśnia |
| Eierspeis (f) | Rührei | jajecznica |
Typowe słownictwo[edytuj | edytuj kod]
- Beistrich (m) – przecinek (niem. Komma(n))
- Heuriger – restauracja, w której podaje się wino własnej produkcji z ostatniego roku – Heuriger (Wein)
- Jänner (m) – styczeń (niem. Januar)
- Feber (m) – luty (niem. Februar)
- heuer – w tym roku (niem. in diesem Jahr, dieses Jahr)
- Trafik (f), Tabaktrafik (f) – kiosk (niem. Kiosk (m), Tabakladen (m))
- Kasten (m) – szafa (niem. Schrank (m))
- Sessel (m) – krzesło (niem. Stuhl (m))
- verkühlt – przeziębiony (niem. erkältet)
- Zuseher (m) – widz (niem. Zuschauer)
Różnice rodzaju gramatycznego[edytuj | edytuj kod]
Poniższe rzeczowniki różnią się rodzajem (w pierwszej kolumnie użycie typowe dla Austrii, w drugiej dla Niemiec):
- der Akt – die Akte
- das (także der) Brezel – die Brezel
- das Cola – die Cola (także w Badenii-Wirtembergii, Palatynacie i Bawarii)
- der Gehalt – das Gehalt (miesięczna pensja)
- das Joghurt (także die Joghurt) – der Joghurt
- das Keks – der Keks
- das E-Mail – die E-Mail
- das SMS - die SMS
- das Monat – der Monat (są wyjątki)
- der (raczej das) Radio – das Radio (także w Badenii-Wirtembergii i Bawarii)
- der Teil – das Teil (w Austrii raczej „das Stück“)
- das (także der) Prospekt – der Prospekt (także potocznie w północnych Niemczech)
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ JagodaN 1TE: JĘZYK NIEMIECKI W EUROPIE I KRAJE NIEMIECKOJĘZYCZNE.. niemiecki.phorum.pl. [dostęp 2015-02-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-15)]. (pol.).