Azem Shkreli

Azem Shkreli

Data i miejsce urodzenia	10 lutego 1938 Shkrel (Jugosławia)
Data i miejsce śmierci	24 maja 1997 Prisztina (Kosowo)
Narodowość	albańska
Język	albański
Alma Mater	Uniwersytet w Prisztinie
Dziedzina sztuki	poezja, proza, dramat
Ważne dzieła
Karvani i bardhë

Azem Shkreli (ur. 10 lutego 1938 w Shkrelu – zm. 24 maja 1997 w Prisztinie) - kosowski pisarz i poeta.

Życiorys

Pochodził z małej wioski w górach, w pobliżu Peji. W roku 1965 ukończył studia z zakresu języka i literatury albańskiej na uniwersytecie w Prisztinie. Kierował Stowarzyszeniem Pisarzy Kosowa, do 1991 r. kierował także Studiem Filmowym Kosovafilmi w Prisztinie i jedną ze scen teatralnych (Teatri Krahinor). Zwolniony z pracy przez władze Serbii w 1991 r. zaangażował się w działalność na rzecz praw człowieka.

Pierwsze jego utwory były poświęcone życiu codziennemu mieszkańców gór. Z czasem poświęcił się poezji zaangażowanej, poświęcając ją problemom ludzi prześladowanych. Pisał też powieści, opowiadania, scenariusze filmowe i eseje. Zmarł na atak serca na lotnisku w Prisztinie, wracając z podróży do Niemiec.

Imieniem Azema Shkreliego została nazwana nagroda państwowa przyznawana przez premiera rządu Kosowa twórcom i naukowcom za całokształt twórczości, a także ulice w Prisztinie, Peje i w Uroševacu. W 2024 nakładem wydawnictwa Faik Konica ukazała się w Prisztinie siedmiotomowa edycji dzieł Azema Shkreliego.

Twórczość

Poezja

• 1960: Bulzat, Prishtina.
• 1963: Engjujt e rrugëve, (Uliczne anioły), Prishtina.
• 1970: E di një fjalë prej guri (Znam słowo z kamienia), Prishtina.
• 1981: Pagëzimi i fjalës, (Poświęcanie słów), Prishtina.
• 1986: Kënga e hutinit, (Pieśń żółwia), Prishtina.
• 1990: Nata e papagajve, (Noc papugi) Prishtina.
• 1997: Zogj dhe gurë (Ptak i kamień), Prishtina.
• 2022: Poezi e zgjedhur (Poezje zebrane)

Proza

• 1960: Karvani i bardhë, (Biały karawan), Prishtina - powieść.
• 1965: Sytë e Evës, (Oczy Ewy), Prishtina - opowiadania.
• 2021: Shtatë nga ata (Siedmiu spośród nich)

Dramat

• 1968: Fosilet.
• 1983: Varri i qyqes (Grób kukułki).

Bibliografia

• Strona poświęcona A.Shkreli. shkreli.net. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-01-16)].
• Strona poświęcona literaturze albańskiej. albanianliterature.net. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-03-01)].
• Profil pisarza na portalu poezishqip.com (alb.)