Bóbr

Bóbr
	Castor
	Linnaeus, 1758
	; Przedstawiciel rodzaju – bóbr kanadyjski (C. canadensis)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Nadgromada	czworonogi
Gromada	ssaki
Infragromada	łożyskowce
Rząd	gryzonie
Podrząd	Supramyomorpha
Infrarząd	bobrokształtne
Rodzina	bobrowate
Rodzaj	bóbr
	Typ nomenklatoryczny
	Castor fiber Linnaeus, 1758
Synonimy
	Fiber A.M.C. Duméril, 1806; Mamcastorus Herrera, 1899;
	Fiber A.M.C. Duméril, 1806; Mamcastorus Herrera, 1899;
Gatunki
	5 gatunków (w tym 3 wymarłe) – zobacz opis w tekście
	5 gatunków (w tym 3 wymarłe) – zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Hasło w Wikisłowniku
	Cytaty w Wikicytatach

Bóbr^[5] (Castor) – rodzaj ssaka z rodziny bobrowatych (Castoridae).

Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Eurazji i Ameryce Północnej^[6]^[7]^[8].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała (bez ogona) 800–900 mm, długość ogona 200–300 mm; masa ciała 15–20 kg (rzadko 30–40 kg)^[7].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Etymologia[edytuj | edytuj kod]

Castor: łac. castor, castoris „bóbr”, od gr. κάστωρ kastōr, καστορος kastoros „bóbr”^[9].
Fiber: łac. fiber „bóbr” (por. nowołac. fiber „nurek, pływak”)^[10]. Gatunek typowy: Castor fiber Linnaeus, 1758.
Mamcastorus: modyfikacja zaproponowana przez meksykańskiego przyrodnika Alfonso Luisa Herrerę w 1899 roku polegająca na dodaniu do nazwy rodzaju przedrostka Mam (od Mammalia)^[11].

Podział systematyczny[edytuj | edytuj kod]

Do rodzaju należą dwa żyjące współcześnie gatunki^[6]^[5]:

Castor fiber Linnaeus, 1758 – bóbr europejski
Castor canadensis Kuhl, 1820 – bóbr kanadyjski

Opisano również gatunki wymarłe^[12]:

Castor californicus L. Kellogg, 1911^[13] (Stany Zjednoczone; miocen–pliocen)
Castor neglectus Schlosser, 1902^[14] (Polska; pliocen)
Castor orientalis Tokunaga & Naora, 1939^[15] (Chińska Republika Ludowa; plejstocen).

W przeszłości w obrębie rodzaju lokowano także wymarły gatunek Sinocastor anderssoni (jako Castor anderssoni)^[16], ale opublikowana przez naukowców (Natalia Rybczynski, Elizabeth M. Ross, Joshua X. Samuels, William W. Korth) w 2010 roku analiza morfometryczna wykazała szereg różnic w budowie kości czaszki, z których część nie została zauważona we wcześniejszych badaniach. W konsekwencji gatunek został wydzielony do odrębnego rodzaju Sinocastor^[17]. Do rodzaju Castor zaliczany był w przeszłości inny wymarły gatunek – Palaeocastor peninsulatus, opisany naukowo po raz pierwszy przez Edwarda Cope’a w 1881 roku. Po rewizjach Rubena Stirtona (1935) i Xu Xing (1996) wymarły gatunek jest zaliczany do rodzaju Palaeocastor^[18].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

ssaki Polski

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Castor, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
↑ C. Linnaeus: Systema naturae per regna tria naturae, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. Wyd. 10. T. 1. Holmiae: Impensis Direct. Laurentii Salvii, 1758, s. 58. (łac.).
↑ A.M.C. Duméril: Zoologie analytique, ou, Méthode naturelle de classification des animaux: rendue plus facile a l'aide de tableaux synoptiques. Paris: Allais, libraire, 1806, s. 18. (fr.).
↑ A.L. Herrera: Sinonimia vulgar y cientifica de los principales vertebrados mexicanos. Mexico: Officina Tipografica de la Secretan’a de Foment, 1899. (hiszp.).
↑ ^a ^b Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 215. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ ^a ^b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 292. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
↑ ^a ^b P. Busher: Family Castoridae (Beavers ). W: D.E. Wilson, T.E. Lacher, Jr & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 6: Lagomorphs and Rodents I. Barcelona: Lynx Edicions, 2016, s. 166–167. ISBN 978-84-941892-3-4. (ang.).
↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Castor. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-11-08].
↑ Palmer 1904 ↓, s. 162.
↑ Palmer 1904 ↓, s. 285.
↑ Palmer 1904 ↓, s. 25.
↑ J.S. Zijlstra: Castor. Hesperomys project. [dostęp 2023-01-20]. (ang.).
↑ L. Kellogg. A fossil beaver from the Kettleman Hills, California. „University of California Publications, Geological Sciences”. 6 (17), s. 401, 1911. (ang.).
↑ M. Schlosser. Beiträge zur Kenntniss der Säugethierreste aus den süddeutschen Bohnerzen. „Geologische und Palaeontologische Abhandlungen”. Neue folge. 5, s. 136, 1902. (niem.).
↑ S. Tokunaga & N. Naora: Fossil remains excavated at Ku-Hsiang-Tung near Harbin, Manchoukuo. W: I. Matuzawa: Report of the First Scientific Expedition to Manchoukuo under the leadership of Shigeyasu Tokunaga, (June-October 1933). Geology, section II, part IV. Manchoukuo: Institute of Scientific Research of Manchoukuo, 1939, s. 202.
↑ Castor. The Paleobiology Database. [dostęp 2016-04-08]. (ang.).
↑ N. Rybczynski, E.M. Ross, J.X. Samuels, W.W. Korth. Re-Evaluation of Sinocastor (Rodentia: Castoridae) with Implications on the Origin of Modern Beavers. „PLOS ONE”. 5 (11), s. e13990, 2010. DOI: 10.1371/journal.pone.0013990. PMID: 21085579. PMCID: PMC2981558. (ang.).
↑ Paleobiology Database: Castor peninsulatus. Paleobiology Database. [dostęp 2016-04-08]. (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 1–984, 1904. (ang.).

[itis-1] Castor, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).

[Linnaeus-2] C. Linnaeus: Systema naturae per regna tria naturae, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. Wyd. 10. T. 1. Holmiae: Impensis Direct. Laurentii Salvii, 1758, s. 58. (łac.).

[Duméril-3] A.M.C. Duméril: Zoologie analytique, ou, Méthode naturelle de classification des animaux: rendue plus facile a l'aide de tableaux synoptiques. Paris: Allais, libraire, 1806, s. 18. (fr.).

[Herrera-4] A.L. Herrera: Sinonimia vulgar y cientifica de los principales vertebrados mexicanos. Mexico: Officina Tipografica de la Secretan’a de Foment, 1899. (hiszp.).

[Cichocki&inni-5] Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 215. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[Burgin&inni-6] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 292. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).

[Busher-7] P. Busher: Family Castoridae (Beavers ). W: D.E. Wilson, T.E. Lacher, Jr & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 6: Lagomorphs and Rodents I. Barcelona: Lynx Edicions, 2016, s. 166–167. ISBN 978-84-941892-3-4. (ang.).

[Wilson&Reeder-8] D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Castor. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-11-08].

[CITEREFPalmer1904[https://www.biodiversitylibrary.org/item/88553#page/170/mode/1up_162]-9] Palmer 1904 ↓, s. 162.

[CITEREFPalmer1904[https://www.biodiversitylibrary.org/item/88553#page/293/mode/1up_285]-10] Palmer 1904 ↓, s. 285.

[CITEREFPalmer1904[https://www.biodiversitylibrary.org/item/88553#page/33/mode/1up_25]-11] Palmer 1904 ↓, s. 25.

[zij-12] J.S. Zijlstra: Castor. Hesperomys project. [dostęp 2023-01-20]. (ang.).

[kel-13] L. Kellogg. A fossil beaver from the Kettleman Hills, California. „University of California Publications, Geological Sciences”. 6 (17), s. 401, 1911. (ang.).

[sch-14] M. Schlosser. Beiträge zur Kenntniss der Säugethierreste aus den süddeutschen Bohnerzen. „Geologische und Palaeontologische Abhandlungen”. Neue folge. 5, s. 136, 1902. (niem.).

[tok&nao-15] S. Tokunaga & N. Naora: Fossil remains excavated at Ku-Hsiang-Tung near Harbin, Manchoukuo. W: I. Matuzawa: Report of the First Scientific Expedition to Manchoukuo under the leadership of Shigeyasu Tokunaga, (June-October 1933). Geology, section II, part IV. Manchoukuo: Institute of Scientific Research of Manchoukuo, 1939, s. 202.

[fw-16] Castor. The Paleobiology Database. [dostęp 2016-04-08]. (ang.).

[plos-17] N. Rybczynski, E.M. Ross, J.X. Samuels, W.W. Korth. Re-Evaluation of Sinocastor (Rodentia: Castoridae) with Implications on the Origin of Modern Beavers. „PLOS ONE”. 5 (11), s. e13990, 2010. DOI: 10.1371/journal.pone.0013990. PMID: 21085579. PMCID: PMC2981558. (ang.).

[pb-18] Paleobiology Database: Castor peninsulatus. Paleobiology Database. [dostęp 2016-04-08]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]