Chronologia Gwiezdnych wojen
Ten artykuł od 2012-10 wymaga zweryfikowania podanych informacji. |
Chronologia Gwiezdnych wojen – ułożone chronologicznie wydarzenia z fikcyjnego świata Gwiezdnych wojen.
Datowanie wewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
Przez całe lata od powstania pierwszego z filmów z serii Gwiezdnych wojen nie udało się stworzyć spójnego kalendarza, który obowiązywałby wewnątrz świata. Główną przyczyną takiego stanu rzeczy był fakt, że George Lucas nie zezwolił twórcom Expanded Universe na opisywanie wydarzeń sprzed Nowej Nadziei. Doprowadziło to do powstania kilku 'umownych' systemów liczenia dat – najczęściej za 'rok zerowy' przyjmowano 35 lub 32 BNH, podejrzewając, że to wtedy Palpatine przejął władzę i stworzył Imperium.
Powstanie trylogii prequeli sprawiło, że wszystkie te wyliczenia przestały być zgodne z filmami. Kwestię tę próbuje się rozwiązać sugerując przeprowadzenie przez władze Starej Republiki ok. roku 35 BNH „synchronizacji dat” – w istocie wyzerowania numeru roku. Rozwiązanie to stoi jednak w sprzeczności z pojawiającymi się w niektórych źródłach określeniami „ery preimperialnej” i „ery imperialnej” w odniesieniu odpowiednio do okresów przed i po 35 BNH. Obecnie wszystkie źródła sprzed 2014 roku (poza filmami i Wojnami klonów) są niekanoniczne, więc system datowania ABY/BBY również nie jest już stosowany. Pomimo to najczęściej stosuje się datowanie BBY i ABY.
Datowanie zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
Ze względu na wspomniane powyżej problemy z datowaniem 'wewnętrznym', w świecie Gwiezdnych wojen przyjęło się określać daty w odniesieniu do akcji pierwszego z wydanych filmów: Gwiezdne wojny: część IV, a dokładniej – do przedstawionej w nim Bitwy o Yavin. Stąd też mamy następujące najczęściej stosowane skróty:
- ABY (ang. After Battle of Yavin) – po Bitwie o Yavin
- ANH (ang. After New Hope) – po Nowej Nadziei
- BBY (ang. Before Battle of Yavin) – przed Bitwą o Yavin
- BNH (ang. Before New Hope) – przed Nową Nadzieją.
Powyższe skróty stosuje się także w Polsce, ze względu na brak zgrabnych odpowiedników w języku polskim.
Pomimo to w większości przypadków używa się datowania BBY i ABY.
Ważniejsze wydarzenia (Expanded Universe)[edytuj | edytuj kod]
5 000 000 BBY[edytuj | edytuj kod]
- powstanie galaktyki
49 000 BBY[edytuj | edytuj kod]
- Powstanie Bezkresnego Imperium Rakatan
30 000 BBY[edytuj | edytuj kod]
- Powstanie gwiezdnej kuźni
27 500 BBY[edytuj | edytuj kod]
- skolonizowanie planety Alderaan
25 200 BBY[edytuj | edytuj kod]
- Upadek Bezkresnego Imperium
25 000 BBY[edytuj | edytuj kod]
- Powstanie Republiki Galaktycznej, Jedi strażnikami pokoju w Republice
24 500 BBY[edytuj | edytuj kod]
- Pierwsza wielka schizma – Xendor i Legiony Lettow
15 500 BBY[edytuj | edytuj kod]
- Wynalezienie pierwszych mieczy świetlnych
7000 BBY[edytuj | edytuj kod]
- Druga wielka schizma i początek Stuletniej Ciemności
5000 BBY[edytuj | edytuj kod]
- Wielka wojna nadprzestrzenna Republiki z Imperium Sithów (cykl komiksów Opowieści Jedi)
4000 BBY[edytuj | edytuj kod]
- Początek wielkiej wojny Sithów
3998 BBY[edytuj | edytuj kod]
- Powstanie Naddystów
3996 BBY[edytuj | edytuj kod]
- Wielka wojna Sithów (Opowieści Jedi)
3976-3960 BBY[edytuj | edytuj kod]
- Wojny mandaloriańskie
3960 BBY[edytuj | edytuj kod]
- Wygnana Jedi zostaje wydalona z Zakonu Jedi (gra Knights of the Old Republic II: The Sith Lords)
3959-3956 BBY[edytuj | edytuj kod]
- Wojna domowa Jedi (gry i komiksy z serii Star Wars: Knights of the Old Republic)
3956 BBY[edytuj | edytuj kod]
- Śmierć Dartha Malaka
3952 BBY[edytuj | edytuj kod]
- Śmierć mistrzów Jedi (Dorak, Vandar Tokare i Zhar Lestin) z rąk Darth Nihilusa na Katarrze.
3951 BBY[edytuj | edytuj kod]
- Śmierć zgromadzanych przez Wygnaną na Dantooine mistrzów z rąk Kreii.
- Odkupienie Atris na Telos
- Śmierć Darth Nihilusa na Ravagerze
- Śmierć Darth Siona i Kreii w Akademii Trayus na Malachorze V.
3681 BBY[edytuj | edytuj kod]
- Początek wielkiej wojny galaktycznej
3653 BBY[edytuj | edytuj kod]
- Splądrowanie Coruscant. Koniec wielkiej wojny galaktycznej
2000 BBY[edytuj | edytuj kod]
- Początek nowych wojen Sithów
1026 BBY[edytuj | edytuj kod]
- Narodziny Dartha Bane’a
1000 BBY[edytuj | edytuj kod]
- Bitwa o Ruusan i koniec nowych wojen Sithów (komiks Jedi vs. Sith)
980 BBY[edytuj | edytuj kod]
- Śmierć Darth Bane’a
896 BBY[edytuj | edytuj kod]
- Narodziny Yody
509 BBY[edytuj | edytuj kod]
- Narodziny Yaddle
206 BBY[edytuj | edytuj kod]
- Narodziny Oppo Rancisisa
200 BBY[edytuj | edytuj kod]
- Narodziny Chewbakki
102 BBY[edytuj | edytuj kod]
- Narodziny Dooku, przyszłego Dartha Tyranusa
92 BBY[edytuj | edytuj kod]
- Narodziny Qui-Gon Jinna, Finisa Valorum i Ki-Adi-Mundiego
82 BBY[edytuj | edytuj kod]
- Narodziny Palpatine’a, przyszłego Imperatora
72 BBY[edytuj | edytuj kod]
- Narodziny Mace’a Windu i Shmi Skywalker
70 BBY[edytuj | edytuj kod]
- Narodziny Kita Fisto
69 BBY[edytuj | edytuj kod]
- Narodziny Baila Organy
66 BBY[edytuj | edytuj kod]
- Narodziny Jango Fetta, przyszłego łowcy nagród
59 BBY[edytuj | edytuj kod]
- Narodziny Quinlana Vosa i Shaak Ti.
57 BBY[edytuj | edytuj kod]
- Narodziny Obi-Wana Kenobiego i Brucka Chuna
50 BBY[edytuj | edytuj kod]
- Narodziny Owena Larsa
47 BBY[edytuj | edytuj kod]
- Narodziny Aayli Secury i Beru Lars
46 BBY[edytuj | edytuj kod]
- Narodziny Padme Amidali
41 BBY[edytuj | edytuj kod]
- Narodziny Anakina Skywalkera
32 BBY[edytuj | edytuj kod]
- Blokada Naboo, Palpatine Wielkim Kanclerzem (Gwiezdne wojny: część I – Mroczne widmo), szczyt na Eriadu (książka Maska kłamstw), śmierć Qui-Gon Jinna i Dartha Plagueisa
29 BBY[edytuj | edytuj kod]
- Wyprawa na Zonamę Sekot (książka Planeta życia) i Lot Zewnętrzny (książka Outbound Flight), narodziny Hana Solo
25 BBY[edytuj | edytuj kod]
- Śmierć Yaddle
22 BBY[edytuj | edytuj kod]
- Misja na Ansion i początek wojen klonów, śmierć Finisa Valorum, Shmi Skywalker i Jango Fetta (Gwiezdne wojny: część II – Atak klonów)
19 BBY[edytuj | edytuj kod]
- Bitwa o Coruscant, koniec wojen klonów, śmierć Hrabiego Dooku, Generała Grievousa, Plo Koona, Saesee’a Tiina, Agena Kolara, Kita Fisto, Mace’a Windu, Aayli Secury, Ki-Adi-Mundiego, Nute Gunraya, Runa Haaka i Padmé Amidali, Rozkazem 66 rozpoczyna się Czystka Jedi i powstanie Imperium Galaktycznego Palpatine’a, Anakin Skywalker staje się Darthem Vaderem, narodziny Luke’a oraz Leii Skywalker (Gwiezdne wojny: część III – Zemsta Sithów).
18 BBY[edytuj | edytuj kod]
5 BBY[edytuj | edytuj kod]
- Narodziny Kypa Durrona
2 BBY[edytuj | edytuj kod]
- Powstanie Sojuszu Rebeliantów
0/1 ABY[edytuj | edytuj kod]
- Bitwa o Yavin, zniszczenie pierwszej Gwiazdy Śmierci, śmierć Obi-Wana Kenobiego i Baila Organy (Gwiezdne wojny: część IV – Nowa nadzieja)
2[edytuj | edytuj kod]
- Wyścig na Mimban.
3[edytuj | edytuj kod]
4[edytuj | edytuj kod]
- Śmierć Yody, Bitwa pod Endorem, śmierć Anakina Skywalkera oraz Imperatora; zniszczenie drugiej Gwiazdy Śmierci (Gwiezdne wojny: część VI – Powrót Jedi), inwazja Ssi-Ruuków na Bakurę; rozpad Imperium; powstanie Nowej Republiki (książka Pakt na Bakurze)
7[edytuj | edytuj kod]
- Zdobycie Coruscant przez Nową Republikę (cykl książek X-wingi)
8[edytuj | edytuj kod]
- Bitwa o Dathomirę i ślub Lei Organy z Hanem Solo (książka Ślub księżniczki Lei)
9[edytuj | edytuj kod]
- Kampania Wielkiego Admirała Thrawna przeciw Nowej Republice (książkowa Trylogia Thrawna) i powrót Ysanny Isard (książka X-wingi: Zemsta Isard), narodziny Jacena oraz Jainy Solo
10-11[edytuj | edytuj kod]
- Kampania odrodzonego Imperatora (komiksy Mroczne Imperium)
10[edytuj | edytuj kod]
- Narodziny Anakina Solo
11[edytuj | edytuj kod]
- Utworzenie i rozwiązanie Rady Tymczasowej Imperium (komiksy Karmazynowe Imperium), kontrofensywa Admirał Daali, śmierć i powrót ducha Exar Kuna (książkowa trylogia Akademia Jedi oraz Ja, Jedi)
12[edytuj | edytuj kod]
- Walki z lordami Senexa i Rogandą Ismaren (książka Dzieci Jedi), próby skonstruowania Miecza Ciemności, Druga Bitwa o Yavin (książka Miecz Ciemności)
16-17[edytuj | edytuj kod]
- Kryzys Czarnej Floty: bitwy o Doornik 319 i N'zoth (książkowa trylogia Kryzys Czarnej Floty)
17[edytuj | edytuj kod]
- Powstanie Kuellera na Almanii (książka Nowa Rebelia)
19[edytuj | edytuj kod]
- Podpisanie pokoju między Imperium a Nową Republiką (książkowa dylogia Ręka Thrawna), ślub Luke’a Skywalkera i Mary Jade
25[edytuj | edytuj kod]
- Początek najazdu Yuuzhan Vong
26[edytuj | edytuj kod]
- Bitwa o Duro (książka Punkt Równowagi), narodziny Bena Skywalkera
27[edytuj | edytuj kod]
- Śmierć Anakina Solo
40-41[edytuj | edytuj kod]
- Druga insurekcja koreliańska
40[edytuj | edytuj kod]
- Śmierć Mary Jade
116[edytuj | edytuj kod]
- Narodziny Cade’a Skywalkera
127[edytuj | edytuj kod]
- Początek wojny sithyjsko-imperialnej
130[edytuj | edytuj kod]
- Masakra na Ossusie
137[edytuj | edytuj kod]
- Darth Wyyrlok III zostaje Imperatorem i „zabija” Dartha Krayta, który zapada w śpiączkę, z której wybudza go Darth Talon.
138[edytuj | edytuj kod]
- Darth Krayt wraca na Coruscant i odzyskuje władzę, zabijając Dartha Wyyrloka III.
- Śmierć Roana Fela
- Atak na Świątynię Sithów na Coruscant
- Druga bitwa o Borosk
- Bombardowanie Falleenu
- Zdobycie Vinsoth
- Antares Draco, będący w niewoli na Korribanie, zdradza Sithom lokalizację Ukrytej Świątyni.
- Atak na Ukrytą Świątynię
Ważniejsze wydarzenia (Nowy kanon)[edytuj | edytuj kod]
896 BBY[edytuj | edytuj kod]
- Narodziny Yody
446 BBY[edytuj | edytuj kod]
- Narodziny Yaddle
200 BBY[edytuj | edytuj kod]
- Narodziny Chewbakki
102 BBY[edytuj | edytuj kod]
- Narodziny Dooku, przyszłego Dartha Tyranusa
84 BBY[edytuj | edytuj kod]
- Narodziny Palpatine’a, przyszłego Imperatora
72 BBY[edytuj | edytuj kod]
- Narodziny Mace’a Windu (około) i Shmi Skywalker
59 BBY[edytuj | edytuj kod]
- Narodziny Shaak Ti.
57 BBY[edytuj | edytuj kod]
- Narodziny Obi-Wana Kenobiego
46 BBY[edytuj | edytuj kod]
- Narodziny Padme Amidali.
41 BBY[edytuj | edytuj kod]
- [1]Narodziny Anakina Skywalkera
32 BBY[edytuj | edytuj kod]
- Blokada Naboo, Palpatine Wielkim Kanclerzem (Gwiezdne wojny: część I – Mroczne widmo), śmierć Qui-Gon Jinna
22 BBY[edytuj | edytuj kod]
- Bitwa o Geonosis i początek wojen klonów, śmierć Finisa Valorum, Shmi Skywalker i Jango Fetta (Gwiezdne wojny: część II – Atak klonów)
19 BBY[edytuj | edytuj kod]
- Bitwa o Coruscant, koniec wojen klonów, śmierć Hrabiego Dooku, Generała Grievousa, Plo Koona, Saesee’a Tiina, Agena Kolara, Kita Fisto, Mace’a Windu, Aayli Secury, Ki-Adi-Mundiego, Nute Gunraya, Runa Haaka i Padme Amidali, Rozkazem 66 rozpoczyna się Czystka Jedi i powstanie Imperium Galaktycznego Palpatine’a, Anakin Skywalker staje się Darthem Vaderem, narodziny Luke’a oraz Leii Skywalker (Gwiezdne wojny: część III – Zemsta Sithów). Narodziny Ezry Bridgera, przyszłego Rebelianta i Jedi.
0/1 ABY[edytuj | edytuj kod]
- Zniszczenie Jedy, Wykradanie planów Gwiazdy Śmierci, Bitwa o Scarif, Zniszczenie Scarif, Rozwiązanie senatu, Bitwa o Yavin, zniszczenie pierwszej Gwiazdy Śmierci, śmierć Obi-Wana Kenobiego, Baila Organy, Jyn Erso i Cassiana Andora (Gwiezdne wojny: część IV – Nowa nadzieja) (Łotr 1. Gwiezdne wojny – historie)
2 ABY[edytuj | edytuj kod]
- Narodziny pilota ruchu oporu, Poego Damerona.
3 ABY[edytuj | edytuj kod]
4 ABY[edytuj | edytuj kod]
- Śmierć Yody, Bitwa pod Endorem, śmierć Anakina Skywalkera oraz Imperatora; zniszczenie drugiej Gwiazdy Śmierci (Gwiezdne wojny: część VI – Powrót Jedi)
5 ABY[edytuj | edytuj kod]
- Narodziny Bena Solo (przyszłego Kylo Rena), bitwa o Jakku i traktat z Coruscant kończące istnienie Imperium Galaktycznego, powstanie Nowej Republiki
15 ABY[edytuj | edytuj kod]
- Narodziny Rey
34 ABY[edytuj | edytuj kod]
- Śmierć Hana Solo i Lor San Tekki. Zniszczenie układu Hosnian przez bazę Starkiller Najwyższego Porządku. (Gwiezdne wojny: Przebudzenie Mocy)
- Śmierć Snoke’a i Luke’a Skywalkera (Gwiezdne wojny: Ostatni Jedi)
35 ABY[edytuj | edytuj kod]
- Bitwa o Exegol.
- Śmierć Sheeva Palpatina.
- Śmierć Bena Solo (Kylo Rena)
- Śmierć Lei Organy Solo
- Śmierć Generała Huxa
(Gwiezdne wojny: Skywalker. Odrodzenie)
Inne metody określania czasu[edytuj | edytuj kod]
Kanon[edytuj | edytuj kod]
System Republikański[edytuj | edytuj kod]
Rokiem zerowym tego systemu jest rok 35 BBY wprowadzony w tym roku przez Republikański Urząd standaryzacji i miar skrótem tego systemu jest BrS (ang. before resynchonization) i ArS (ang. after resynchonization)
System Lothalski[edytuj | edytuj kod]
Rokiem zerowym tego systemu jest rok 3277 BBY zaś skrótem jest LY (ang. Lothal year)
Legendy (EU)[edytuj | edytuj kod]
System Russański[edytuj | edytuj kod]
Rokiem zerowym tego systemu jest rok 1000 BBY (czyli rok Reformacji Russańskiej) zaś skrótem jest BRR (ang. before Russan Reformation) i ARR (ang. after Russan Reformation)
System Traktatu z Coruscant[edytuj | edytuj kod]
Rokiem zerowym tego systemu jest rok 3653 BBY zaś skrótem jest BTC (ang. before Treaty of Coruscant) i ATC (ang. after Treaty of Coruscant)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Darek, Kiedy urodził się Han Solo? i gdzie możemy wstawić wydarzenia z filmu Han Solo?, „Teksty Drugie”, 4, 2017, s. 303–317, DOI: 10.18318/td.2017.4.18, ISSN 0867-0633 [dostęp 2020-07-24] .