50°01′58″N 19°59′26″E/50,032778 19,990556Bagry (Kraków)
| ||
| ||
| Położenie | ||
| Państwo |  Polska
| |
| Województwo |  małopolskie
| |
| Morfometria | ||
| Powierzchnia | 31,4 ha | |
| Wymiary • max długość • max szerokość |
ok. 1200 m ok. 400 m | |
| Głębokość • maksymalna |
10 m | |
| Hydrologia | ||
| Rodzaj jeziora | Zbiornik antropogeniczny (poeksploatacyjny) | |
Położenie na mapie Krakowa  | ||
Położenie na mapie Polski  | ||
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | ||
| 50°01′58″N 19°59′26″E/50,032778 19,990556
| ||
,_Krakow,_Poland.jpg)
Bagry[1] – zbiornik wodny w Krakowie, powstały w wyniku zatopienia wyrobisk żwirowni. Znajduje się pomiędzy ul. Lipską a ul. Wielicką, na terenie Płaszowa, w Dzielnicy XIII Podgórze. Jest jednym z większych zbiorników wodnych w granicach Krakowa. Do zalewu od strony południowej przylega stacja kolejowa Kraków Prokocim Towarowy, a nieco dalej na zachód znajduje się stacja Kraków Płaszów.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Zalew Bagry powstał dopiero w 1945 roku. Wcześniej na jego terenie znajdowały się wyrobiska w których pracowali przymusowo więźniowie z obozu Baudienst nr 108 znajdującego się przy ulicy Łukasiewicza (obecnie Kalimacha). Urobek służył przede wszystkim rozbudowie stacji kolejowej Kraków Prokocim. Obóz został zlikwidowany w 1944 roku, ale pompy nadal odprowadzały napływającą wodę do Wisły. Niemcy wyłączyli je kiedy wycofywali się z Krakowa, a napływająca woda w krótkim czasie przykryła wyrobisko zalewając również pozostałą infrastrukturę (m.in. koparki i wagoniki, które do dnia dzisiejszego znajdują się na dnie). Powstały zbiornik nazwano Bagrami od niemieckiego słowa Bagger oznaczającego koparkę[2].
Przyroda[edytuj | edytuj kod]
Brzegi zalewu porośnięte są szuwarem trzcinowym i pałkowym. Stwarza to dogodne warunki do gniazdowania ptaków wodnych. Ponadto zbiornik wodny jest zarybiony, stąd często można spotkać wędkarzy. Naturalnie występują ryby karpiowate: lin, karp, karaś, płoć, wzdręga, leszcz (wprowadzony sztucznie amur, różanka – około roku 1990). Nie brak drapieżników: okoń, sandacz, szczupak, a nawet węgorz. Od 2011 roku wprowadzano również pstrąga tęczowego lecz ten nie utrzymuje się dłużej niż sezon. Z płazów notowano traszkę zwyczajną, kumaka nizinnego, rzekotkę drzewną, żabę jeziorkową, żabę trawną. Z gadów – jaszczurkę żyworódkę i zaskrońca. Ewenementem jest pojawienie się ok. 2002 roku meduz słodkowodnych pochodzących z Brazylii z gatunku craspedacusta sowerbii. Naturalnie występują małże, które skutecznie oczyszczają zbiornik. Zimą trafiają się ciekawe gatunki ptaków wodnych, jak perkoz rogaty, zausznik, łyska oraz sporo mew białogłowych, pospolitych i śmieszek. W otoczeniu zbiornika występują łąki o charakterze wilgotnym.
Sport i rekreacja[edytuj | edytuj kod]
Na terenie zalewu znajduje się strzeżone w okresie wakacji kąpielisko, trzy przystanie wodne, wypożyczalnia sprzętu wodnego. Organizowane są kursy pierwszej pomocy oraz kursy patentowe. Na obrzeżach zalewu znajdują się również dzikie plaże.
W sezonie żeglarskim odbywają się imprezy i konkursy plenerowe. Plażowicze mogą posilić się w dwóch punktach gastronomicznych działających jedynie w sezonie. Ponadto dzieci mogą skorzystać z położonego nieopodal osiedlowego placu zabaw.
Kąpielisko[edytuj | edytuj kod]
Na terenie zalewu znajduje się strzeżone kąpielisko, na które wstęp jest bezpłatny, ponieważ jest finansowane przez Urząd Miasta. Czystość wody jest regularnie kontrolowana przez Sanepid. W sezonie letnim cieszy się zainteresowaniem wśród mieszkańców Krakowa.
Imprezy żeglarskie[edytuj | edytuj kod]
W sezonie żeglarskim odbywa się wiele różnych imprez wodnych:
- Otwarcie Sezonu Żeglarskiego w KŻ Horn Kraków,
- Mistrzostwa SZS Powiatu Krakowskiego,
- Integracyjne Mistrzostwa Małopolski w Żeglarstwie,
- Regaty Meczowego Pucharu Polski,
- Otwarte Mistrzostwa Małopolski,
- Otwarte Mistrzostwa Krakowskiego OZŻ,
- Wojewódzkie Igrzyska, Gimnazjada, Licealiada SZS,
- Ogólnopolskie Regaty o Puchar Prezydenta Krakowa,
- Meczowe Mistrzostwa NSKO,
- Międzywojewódzkie Mistrzostwa Młodzików,
- Drużynowe Mistrzostwa Małopolski,
- Regaty Energa Sailing,
- Regaty senioralne,
- Żeglarski Dzień Dziecka,
- inne wydarzenia: dni otwarte przystani, zajęcia i warsztaty żeglarskie dla przedszkoli i szkół.
Kluby żeglarskie[edytuj | edytuj kod]
Na terenie zalewu działa wiele krakowskich klubów żeglarskich, m.in.:
- Klub Żeglarski Horn Kraków
- Klub Narciarski Lider – sekcja żeglarska
- Młodzieżowy Klub Morski „Szkwał”
- Klub żeglarski „Bagry”
- Klub żeglarski „Kolchida”
- Klub żeglarski „Krakowski Yacht Club”
- Klub żeglarski „Saltrom”
- Klub żeglarski „Yacht Club”
- Klub żeglarski „Krakow Regatta Club”
- Harcerski Klub Żeglarski SWAT (Harcerska Stanica Żeglarska)
Wypożyczalnia sprzętu wodnego[edytuj | edytuj kod]
Sprzęt wodny można wypożyczyć w hangarze, znajdującym się tuż obok kąpieliska administrowanego przez Stowarzyszenie Omega, które dysponuje: kajakami, rowerami wodnymi, kanu.
Na przystani AZS Kraków Szkoła Narciarska Lider prowadzi wypożyczalnię sprzętu wodnego oraz Ośrodek Szkoleniowo-Żeglarski. Można również posilić się w działającym sezonowo barze Liderek.
Klub Żeglarski Horn Kraków prowadzi wypożyczalnię sprzętu wodnego oraz Ośrodek Szkoleniowo-Żeglarski Horn Kraków z zapleczem noclegowym i cateringowym.
Na Bagrach znajduje się również wyciąg do nart wodnych i wakeboardu wyposażony w profesjonalne przeszkody.
Komunikacja[edytuj | edytuj kod]
Nad zalew można dotrzeć transportem komunikacji miejskiej[3]:
Bezpośrednio nad zalew można dostać się regularną linią autobusową oraz dwoma dedykowanymi (sezonowymi) liniami autobusowymi:
- linia 127: Podgórze SKA - Powstańców Wielkopolskich, Płaszowska, Przewóz, Lipska, Węglarska, Grochowa, Kozia - Bagry (kursuje w dni powszednie w godz. 5 - 20, co ok. 40 - 60 minut)
- linia 427: Podgórze SKA - Powstańców Wielkopolskich, Kuklińskiego, Lipska, Węglarska, Grochowa, Kozia - Bagry (kursuje w weekendy w godz. 9 - 20, co ok. 20 minut)
- linia 497: Mały Płaszów P+R - Lipska, Mierzeja Wiślana, Sudecka - Bagry Tężnia (kursuje w weekendy w godz. 9 - 20, co ok. 20 minut)
Ponadto nad zalew można dostać się innymi liniami zatrzymującymi się nieopodal zalewu:
- przystanek "Dworcowa" - linie tramwajowe: 3, 6, 11, 13, 24 oraz autobusowe: 143, 274, 301
- przystanek "Dworzec Płaszów Estakada" - linie tramwajowe: 9, 11, 49, 50
- przystanek "Lipska" z możliwością przesiadki na linię "427" - linie tramwajowe: 9, 11, 20, 49, 50 oraz autobusowa: 128
- terminal tramwajowo-autobusowy "Mały Płaszów P+R" z możliwością przesiadki na linię "497" - linie tramwajowe: 11, 20 oraz autobusowe: 123, 125, 128, 158, 221, 264
- przystanek "Rzebika" z możliwością przesiadki na linie "127" oraz "427" - linie tramwajowe: 11, 20 oraz autobusowe: 125, 128, 158
Komunikacja kolejowa: z przystanku kolejowego Kraków Prokocim, następnie kładką nad torami stacji towarowej.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Izabella Krauze-Tomczyk, Jerzy Ostrowski (red.): Hydronimy. T. 1. Cz. 2: Wody stojące. Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, Komisja Nazw Miejscowości i Obiektów Fizjograficznych, 2006, s. 6. ISBN 83-239-9607-5.
- ↑ Grażyna Fijałkowska, Miejsca pamięci narodowej na terenie Podgórza, Kraków: Towarzystwo Przyjaciół Prokocimia im. Erazma i Anny Jerzmowskich, 2006, s. 100, ISBN 83-920955-3-7, OCLC 749148729 [dostęp 2019-12-21].
- ↑ Rozkłady jazdy Zarząd transportu publicznego w Krakowie, rozklady.ztp.krakow.pl [dostęp 2021-07-06].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Elżbieta Chytkowska. Bagry. „Głos Podgórza – biuletyn informacyjny dzielnicy XIII”. 3 (41), wrzesień 2008. Kraków: Urząd Miasta Krakowa.
