Psianka podłużna
| ||
 Owoc psianki podłużnej (bakłażan, oberżyna) | ||
| Systematyka[1] | ||
| Domena | eukarionty | |
| Królestwo | rośliny | |
| Klad | rośliny naczyniowe | |
| Klad | Euphyllophyta | |
| Klad | rośliny nasienne | |
| Klasa | okrytonasienne | |
| Klad | astrowe | |
| Rząd | psiankowce | |
| Rodzina | psiankowate | |
| Rodzaj | psianka | |
| Gatunek | psianka podłużna | |
| Nazwa systematyczna | ||
| Solanum melongena L. Sp. Pl. 1: 186 186 1753 | ||
| Synonimy | ||
|
Solanum esculentum Dunal | ||
Psianka podłużna (Solanum melongena) to prawidłowa nazwa botaniczna gatunku roślin z rodziny psiankowatych. Roślina ta jednak znana jest głównie pod zwyczajowymi nazwami jako oberżyna lub bakłażan, ale ma także inne nazwy: gruszka miłosna, jajko krzewiaste i bakman. Pochodzi z tropikalnej Afryki, Egiptu, Arabii i Indii. W Polsce uprawiana wyłącznie w sprzyjających warunkach mikroklimatycznych.
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
- Łodyga
- Dorastająca do 100 cm. Często jest pokryta kolcami (zależy od odmiany).
- Liście
- Jajowate, niekiedy z płytkimi wcięciami na brzegach o długości do 15 cm. Wyrastają na dość długich ogonkach.
- Kwiaty
- Korona kwiatu w kształcie rurki, zakończonej pięcioma płatkami w kolorze niebieskim lub fioletowym, o żółtym środku. Kwiaty wyrastają pojedynczo lub w kiściowatych kwiatostanach z kątów liści. Mają kolczasty, 5-działkowy kielich. 1 słupek i 5 pręcików.
- Owoc
- Wydłużona lub kulista, do 30 cm, soczysta jagoda w kolorze fioletowym lub brunatnym[2].
Zastosowanie[edytuj | edytuj kod]
Roślina uprawna: bakłażany uprawiane są w parnych tropikach i subtropikach na całym świecie od Indii Zachodnich po Filipiny. Japończycy, podobnie jak Hindusi, starają się wyhodować nowe, jak najlepsze odmiany. Współczesne krzyżówki mają owoce owalne, okrągłe lub w kształcie gruszki, a ich skórka może przybrać fioletową, żółtozieloną lub białą barwę. Owoce mogą ważyć nawet 500 g, jeśli są uprawiane w odpowiednich warunkach jako rośliny jednoroczne. Można je zbierać 6 miesięcy po zasiewach.
Pierwsze wzmianki o uprawie bakłażanów pochodzą z Chin z V wieku p.n.e. Przypuszcza się, że uprawiano je już wcześniej w Indiach. Bakłażany zawędrowały z Azji do Europy wraz z muzułmanami, którzy dotarli do Hiszpanii przez północną Afrykę w VII wieku, za czasów kalifatu Umajjadów. Hiszpański klimat jest na tyle łagodny, że bakłażany mogły rosnąć na dworze, w ogrodach lub na polach. W chłodniejszych rejonach Europy, np. Wielkiej Brytanii czy krajach niderlandzkich, uprawia się je na małą skalę w szklarniach. Znajduje się w rejestrze roślin rolniczych Unii Europejskiej.
Sztuka kulinarna. W Indiach i Afryce na południe od Sahary oberżyny stanowią istotny składnik jadłospisu ubogiej ludności. Mogą być przyrządzane na różnorodne sposoby.
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-06-13] (ang.).
- ↑ Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL, 1989. ISBN 83-09-00256-4.