Bangiowe

Bangiowe
	; Porphyra yezoensis
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Gromada	krasnorosty
Klasa	bangiowe
	Nazwa systematyczna
	Bangiophyceae Wettstein; 1901: 187 (Handbuch der systematischen Botanik. Vol. 1 pp. [i]-iv, [v], [1]-201. Leipzig & Wein [Vienna]: Franz Deuticke)
Synonimy
	Bangioideae; Protoflorideae;
	Bangioideae; Protoflorideae;
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Bangiowe (Bangiophyceae Wettst.) – klasa krasnorostów.

Budowa i biologia[edytuj | edytuj kod]

Plechy nitkowate lub płasko liściowate (jednokomórkowe w grupach obecnie wyłączanych z tej klasy). Wzrost odbywa się przez podziały wszystkich komórek ciała. Otwory zatkane korkami występują jedynie w pokoleniu diploidalnym niektórych przedstawicieli. Heteromorficzna przemiana pokoleń (liściokształtny gametofit i nitkowaty sporofit). Ściany komórkowe sporofitów zbudowane są głównie z celulozy i galaktanu, podczas gdy u gametofitów jest to ksylan i mannan^[3]. Różnica między sporofitem a gametofitem jest tak duża, że niegdyś bywały opisywane jako odrębne gatunki^[2]. Sporofity wielu bangiowych (np. z rodzajów Porphyra, Bangia czy Scinaia) klasyfikowano jako rodzaj Conchocelis^[4].

Rozmnażają się wegetatywnie poprzez podział. Rozmnażanie płciowe jest połączone z przemianą pokoleń. Gametofity oprócz gamet mogą wytwarzać również monospory, z których nie powstaje sporofit, lecz kolejne pokolenie gametofitu.

Gamety męskie (spermacja) powstają przez podział jednej z komórek liściowatej plechy, pełniącej funkcje plemni. Z jednej komórki zwykle powstają 64 spermacja. Karpogonia także powstają z dowolnej komórki plechy, której zawartość funkcjonuje jako gameta żeńska. Po zapłodnieniu zygota dzieli mitotycznie się na 8 lub 16 nagich, ameboidalnych zarodników (karpospor). Karpospory wwiercają się w muszle mięczaków morskich, gdzie kiełkują, dając nitkowatą roślinę żyjącą endolitycznie (tj. wewnątrz mineralnej skorupki). Ten nitkowaty twór produkuje tzw. konchosporangia, w których zachodzi mejoza. Powstają zatem cztery konchospory, które kiełkując tworzą liściowatą plechę.

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Systematyka bangiowych (podobnie jak pozostałych krasnorostów) ulega przebudowaniu. Tradycyjnie dzielono je na następujące rzędy:

Według nowszych systemów, opartych o wyniki filogenetyki molekularnej, aby zachować monofiletyzm taksonu, należy wyłączyć z niego wszystkie rzędy poza Bangiales^[5]. W tym ujęciu Bangiophyceae są taksonem monotypowym. W niektórych systemach krasnorosty są traktowane jako monotypowa gromada z jedyną klasą Rhodophyceae, gdzie bangiowe mają rangę podklasy Bangiophycidae^[6].

Zastosowanie[edytuj | edytuj kod]

Niektórzy przedstawiciele, zwłaszcza szkarłatnice Porphyra yezoensis i Porphyra tenera, są uprawiani w Chinach, Korei i Japonii, a ich gametofity służą do produkcji nori^[7].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Class: Bangiophyceae. Algaebase. [dostęp 2010-02-04]. (ang.).
↑ ^a ^b Richard Harder: Systematyka. W: Botanika: podręcznik dla szkół wyższych. Eduard Strasburger (red.). Wyd. 2 pol. według 28 oryg. Warszawa: PWRiL, 1967, s. 580–585.
↑ Fan Xiaolei, Wang Guangce, Li Demao, Xu Pu i Shen Songdong. Study on early-stage development of conchospore in Porphyra yezoensis Ueda. „Aquaculture”. 278 (1-4), s. 143-149, 10 czerwca 2008. DOI: 10.1016/j.aquaculture.2008.02.037. (ang.).
↑ Conchocelis rosea Batters. algaebase. [dostęp 2010-02-04]. (ang.).
↑ Gary W. Saunders, Max H. Hommersand. Assessing red algal supraordinal diversity and taxonomy in the context of contemporary systematic data. „American Journal of Botany”. 91 (10), s. 1494-1507, 2004. DOI: 10.3732/ajb.91.10.1494. PMID: 21652305. (ang.).
↑ Rhodophyta. Tree of Life Web Project. [dostęp 2010-02-04]. (ang.).
↑ Tuyosi Oohusa. Recent trends in nori products and markets in Asia. „Journal of Applied Phycology”. 5 (2), s. 155-159, kwiecień 1993. DOI: 10.1007/BF00004011. (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Alicja Szweykowska, Jerzy Szweykowski: Botanika. T. 2: Systematyka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1999. ISBN 83-01-10951-3.

[1] Class: Bangiophyceae. Algaebase. [dostęp 2010-02-04]. (ang.).

[hard-2] Richard Harder: Systematyka. W: Botanika: podręcznik dla szkół wyższych. Eduard Strasburger (red.). Wyd. 2 pol. według 28 oryg. Warszawa: PWRiL, 1967, s. 580–585.

[3] Fan Xiaolei, Wang Guangce, Li Demao, Xu Pu i Shen Songdong. Study on early-stage development of conchospore in Porphyra yezoensis Ueda. „Aquaculture”. 278 (1-4), s. 143-149, 10 czerwca 2008. DOI: 10.1016/j.aquaculture.2008.02.037. (ang.).

[4] Conchocelis rosea Batters. algaebase. [dostęp 2010-02-04]. (ang.).

[5] Gary W. Saunders, Max H. Hommersand. Assessing red algal supraordinal diversity and taxonomy in the context of contemporary systematic data. „American Journal of Botany”. 91 (10), s. 1494-1507, 2004. DOI: 10.3732/ajb.91.10.1494. PMID: 21652305. (ang.).

[6] Rhodophyta. Tree of Life Web Project. [dostęp 2010-02-04]. (ang.).

[7] Tuyosi Oohusa. Recent trends in nori products and markets in Asia. „Journal of Applied Phycology”. 5 (2), s. 155-159, kwiecień 1993. DOI: 10.1007/BF00004011. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]