54°23′36″N 18°24′30″E/54,393333 18,408333Banino
| Artykuł |
54°23′36″N 18°24′30″E |
|---|---|
| - błąd |
38 m |
| WD |
54°23'31.3818"N, 18°24'31.1731"E, 54°23'31.74"N, 18°24'22.39"E |
| - błąd |
0 m |
| Odległość |
152 m |
| wieś | |
 Kościół | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Sołectwo |
Banino |
| Liczba ludności (2022) |
9806[1] |
| Strefa numeracyjna |
58 |
| Kod pocztowy |
80-297[2] |
| Tablice rejestracyjne |
GKA |
| SIMC |
0177112 |
Położenie na mapie gminy Żukowo  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa pomorskiego  | |
Położenie na mapie powiatu kartuskiego  | |
| 54°23′36″N 18°24′30″E/54,393333 18,408333
| |
| Strona internetowa | |
Banino (dodatkowa nazwa w j. kaszub. Banino) – wieś kaszubska w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie kartuskim, w gminie Żukowo. Wieś jest siedzibą sołectwa Banino, w której skład wchodzi również miejscowość Borowiec.
Miejscowość jest siedzibą Ochotniczej Straży Pożarnej oraz parafii rzymskokatolickiej Niepokalanego Poczęcia NMP, należącej do dekanatu Żukowo w archidiecezji gdańskiej.
Przez Banino przejeżdża linia 126 ZTM Gdańsk oraz 810 PA Gryf.
Historia[edytuj | edytuj kod]
W 1283 roku książę Mestwin II nadał Banino w zamian za krainę gniewską cysterskiemu klasztorowi oliwskiemu. XIII-wieczna miejscowość była wówczas osadą chłopską na prawie polskim. Nowi gospodarze ufundowali kościół pod wezwaniem św. Michała, zniszczony przez pożar wzniecony prawdopodobnie przez Prusów lub husytów. Zachowały się plany z 1686 roku odbudowy świątyni przez opata Haskiego. W drugiej połowie XVI w. wieś nadal należała do cystersów oliwskich[3]. W roku 1717 wieś wydzierżawił Brandt.
W 1818 roku na skutek pruskiej reformy administracyjnej Banino weszło w skład powiatu kartuskiego. Na początku XX wieku Banino, gdzie ulokowane były dwa dworki: Bukowskiego i Emila Lupkego, otrzymało status wsi dworskiej. Później właściciele dworków zmienili się. Bukowski odsprzedał swój Janowi Karszni z Gdyni, zaś Lupke – Walterowi Goertzowi. Karsznia był właścicielem majątku do 1939 roku. Na początku II wojny światowej został wywieziony wraz z rodziną do Niemiec. Goertz natomiast mieszkał w swojej posiadłości do 1945 roku. Na jego polach pracowali jeńcy wojenni, m.in. wielu Jugosłowian. Po wojnie ziemia została rozparcelowana między gospodarzy.
Kiedy w 1946 ówczesny proboszcz parafii w Matarni ksiądz Kazimierz Rohde zmarł, jego następcą został ksiądz Józef Bigus, który był inicjatorem budowy kościoła w Baninie. Po wojnie Banino stało się gminą. Wybudowano tu posterunek Milicji Obywatelskiej, który istniał do 1955 roku. Powstał Ośrodek Zdrowia, Klub Prasy i Książki "Ruch", zaś od 1953 roku zaczął funkcjonować Urząd Pocztowy. Działały też stronnictwa polityczne, takie jak PZPR czy ZSL. W latach 1954–1973 istniała gromada Banino. W latach 1963–1964 gmina gromadziła 2804 osób, zaś sama wieś liczyła 501 osób. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gdańskiego.
Miejscowość została objęta badaniami socjologicznymi jako jedna z wielu wsi, do których migrują mieszkańcy miasta. Naukowcy zdiagnozowali tu szereg konfliktów społecznych, związanych z przestrzenią oraz infrastrukturą wsi (budową sieci wodociągowej, kanalizacyjnej, dróg osiedlowych dróg, parkingów), brak dbałości o przestrzeń wspólną oraz destrukcję więzi społecznych, wyrażająca się w rozpadzie społeczności wsi na ludność miejscową i napływową. Ludność napływowa nie integruje się z rodzimymi mieszkańcami. Rytm życia wsi wyznaczają dojazdy do pracy i na większe zakupy do Trójmiasta[4][5].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych, Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 12 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Mapy województwa pomorskiego : rozmieszczenie własności ziemskiej, sieć parafialna / Marian Biskup, Andrzej Tomczak. Toruń 1955, s. 91.
- ↑ Wojciech Knieć, dr Wojciech Goszczyński, prof. Cezary Obracht-Prondzyński "Kapitał społeczny pomorskiej wsi"
- ↑ Obcy w Baninie, czyli mieszczanie na przedmieściach
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Banino, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 99.
- Banino, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 1: Abablewo – Januszowo, Warszawa 1900, s. 79.
