Barania Góra
 Widok na Baranią Górę z Hali Boraczej (2011) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Położenie | |
| Pasmo | |
| Wysokość |
1215 m n.p.m. |
| Wybitność |
170[1] m |
| Pierwsze wejście |
14 sierpnia 1810 |
Położenie na mapie Beskidu Śląskiego  | |
Położenie na mapie Karpat  | |
 49°36′41,4″N 19°00′37,9″E/49,611500 19,010528
| |
Barania Góra (niem. Widderberg, śl: Barańo Gůra) – kopulasty szczyt o wysokości 1215 m[1] w południowo-wschodniej części Beskidu Śląskiego, drugi (po Skrzycznem) pod względem wysokości szczyt tego pasma. Podawana najczęściej w literaturze wysokość 1220 m (1219,8±0,1 m w układzie wysokościowym PL-EVRF2007-NH) odnosi się do punktu osnowy geodezyjnej umiejscowionego 4,92 m nad poziomem gruntu, na stojącym na wierzchołku obelisku betonowym[2].
Położenie[edytuj | edytuj kod]
Góra leży w województwie śląskim na granicy powiatów cieszyńskiego i żywieckiego. Na szczycie zbiega się granica 4 miejscowości: Wisła, Lipowa, Radziechowy i Kamesznica[3].
Zachodnie stoki Baraniej Góry są obszarem źródliskowym Wisły: tam wypływają dwa z trzech potoków źródłowych Wisły (Biała i Czarna Wisełka) – teren źródlisk jest chronionym obszarem[3]. Trzecim potokiem źródłowym jest Malinka, której źródła są łatwo dostępne do zwiedzania na zboczu Malinowskiej Skały (dojście nieznakowaną szeroką ścieżką spod Białego Krzyża na Salmopolu). Zbocza porośnięte lasami jodłowo-bukowymi z domieszką jesionów, jaworów i świerków; stanowiska sztucznie wprowadzonych limb i kosodrzewiny. Występują wychodnie gruboławicowego piaskowca istebniańskiego[4].
Rezerwat przyrody „Barania Góra” o powierzchni 386 ha obejmuje szczytowe partie góry wraz z obszarem źródliskowym Wisły. Ponadto ochronie w ramach rezerwatu przyrody „Wisła” podlegają cieki wodne Czarnej Wisełki, Białej Wisełki i Malinki (ochrona pstrąga potokowego)[4].
Z rzadkich w Polsce roślin występuje tocja karpacka i tojad morawski, a także wierzbownica zwieszona (częsta w Sudetach, rzadka w Karpatach)[5].
-
Platforma szczytowa
-
Wieża widokowa
-
Widok z wieży widokowej
-
Skałki pod szczytem
-
Barania Góra z Magurki Radziechowskiej
_02.jpg)
.jpg)
Turystyka[edytuj | edytuj kod]
Węzeł szlaków turystycznych prowadzących m.in. na Skrzyczne, Malinowską Skałę, Przełęcz Salmopolską, do Wisły Czarne i Węgierskiej Górki. Przez szczyt przebiega Główny Szlak Beskidzki[6].
Barania Góra – zwłaszcza obecnie (2 dekada XXI w.), gdy znaczne połacie lasów świerkowych na jej wschodnich i południowych stokach padło ofiarą wiatrołomów, kornika i idących za tym cięć sanitarnych – jest doskonałym punktem widokowym. Dodatkowo na jej szczycie znajduje się ogólnodostępna, stalowa wieża widokowa, oferując panoramę gór trzech państw: Polski, Czech i Słowacji. Widok z niej obejmuje: Beskid Śląski, Beskid Mały, Beskid Makowski, Beskid Żywiecki z Babią Górą, Tatry, Góry Choczańskie, Małą Fatrę, Góry Strażowskie, Jaworniki i Beskid Śląsko-Morawski, a przy szczególnie dobrej widoczności nawet Jesioniki należące już do Sudetów[4].
Na polanie Przysłop pod Baranią Górą (900 m n.p.m.) znajduje się schronisko PTTK Przysłop pod Baranią Górą, które w latach 1925–1979 działało w drewnianym pałacyku myśliwskim Habsburgów, a od 1979 funkcjonuje w murowanym, trzypiętrowym budynku[7].
Szlaki piesze[edytuj | edytuj kod]
Ze schroniska na Przysłopie – 1 h, z powrotem 45 min,
z Kamesznicy – 3 h, z powrotem 2:45 h,- z Przełęczy Kubalonka przez Stecówkę – 3 h, z powrotem 2:45 h,
- z Węgierskiej Górki – 4:30 h, z powrotem 3:45 h,
ze Skrzycznego – 3:30 h, z powrotem 3:30 h,
z Wisły Czarne doliną Białej Wisełki – 2:30 h, z powrotem 2 h,- ze Zwardonia – 6 h (szlak niebieski do schroniska, później czerwony),
- z Wisły Czarne doliną Czarnej Wisełki 2:30 h, z powrotem 2 h (szlak czarny do schroniska, później czerwony).
Schroniska turystyczne[edytuj | edytuj kod]
Inne[edytuj | edytuj kod]
- Ścieżka przyrodnicza w dolinie Czarnej Wisełki i Białej Wisełki
- wieża widokowa na Baraniej Górze
- wyciąg narciarski
- trasy narciarskie
- rezerwat przyrody „Barania Góra”[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Główny Urząd Geodezji i Kartografii, Dane pomiarowe z lotniczego skaningu laserowego (nad Przełęczą Gawlasią).
- ↑ Opis topograficzny punktu osnowy geodezyjnej [dostęp 2022-04-02].
- ↑ a b Geoportal. Mapa lotnicza [dostęp 2023-05-30].
- ↑ a b c d Mirosław Barański, Beskid Śląski, Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2007, ISBN 978-83-89188-71-7.
- ↑ Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirek, Czerwona księga Karpat Polskich, Warszawa: Instytut Botaniki PAN, 2008, ISBN 978-83-89648-71-6.
- ↑ Beskid Śląski i Żywiecki. Mapa 1:50 000, Kraków: Compass, 2011, ISBN 978-83-7605-084-3.
- ↑ Tomasz Biesik, Schroniska górskie dawniej i dziś. Beskid Mały i Beskid Śląski, Bielsko-Biała: Wyd. „Logos” Agnieszka Korzec-Biesik, 2013, s. 255–266, ISBN 978-83-925599-3-1.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Archiwalne widoki góry w bibliotece Polona
