Barbotine

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Rzymski „dzbanek z ptakami” wykonany w technice barbotine (I w. p.n.e. – I w. n.e.)

Barbotine (fr.) – technika dekoracji ceramiki.

Polega na naniesieniu plastycznego wyobrażenia na wyschnięty lecz niewypalony czerep naczynia płynną glinką ceramiczną (kaolinem) lub szlamem angoby za pomocą rożka garncarskiego albo natryskując (bryzgając – fr. barboter) je na powierzchnię wyrobu. Naczynie może być wcześniej angobowane. Ozdobione w ten sposób reliefowo naczynie poddaje się wypałowi[1]. Na powierzchnię można potem nałożyć jeszcze przejrzyste szkliwo i powtórnie wypalić[2].

Technika ta była stosowana w Europie od starożytności. Przetrwała do dziś przede wszystkim w dekoracji ceramiki ludowej[1]. W przypadku, gdy do zdobienia wyrobu wykorzystywany jest rożek garncarski, technikę tę nazywa się rożkowaniem lub „szlakowaniem”, „pisaniem”[2]. Oprócz najczęściej wykorzystywanych motywów roślinnych, w technice tej wykonywano także motywy figuralne. W ceramice rzymskiej uzyskiwano to poprzez nakładanie na powierzchnię wzoru przy pomocy wypełnionych pastą ceramiczną foremek, a następnie (po podsuszeniu) przez dokładniejsze kształtowanie go drewnianym rylcem[3].

Terminem barbotine określana jest również każda rzadka glinka ceramiczna, służąca do kształtowania wyrobów ceramicznych przez odlewanie w formach, a także do spajania osobno wykonanych części wyrobu, np. ucha z brzuścem[1].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Krystyna Zwolińska, Zasław Malicki: Mały słownik terminów plastycznych. Wyd. 4. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1993, s. 36.
  2. a b Garncarstwo baranowskie. [dostęp 2021-03-17].
  3. Elżbieta Makowiecka: Sztuka Rzymu. Od Augusta do Konstantyna. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2023, s. 202.