Bayer

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Bayer AG
Logo
ilustracja
Państwo

 Niemcy

Kraj związkowy

 Nadrenia Północna-Westfalia

Siedziba

Leverkusen

Data założenia

1 sierpnia 1863

Forma prawna

Aktiengesellschaft

Prezes

Bill Anderson[1]

Zatrudnienie

111 tys. (2018)[2]

Dane finansowe
Przychody

39,586 mld (2018)[3]

Wynik operacyjny

3,914 mld € (2018)[3]

Wynik netto

1,711 mld € (2018)[3]

Aktywa

126,285 mld € (2018)[4]

Kapitał własny

57,314 mld € (2018)[4]

brak współrzędnych
Strona internetowa
Lek Rennie Antacidum produkowany przez Bayer

Bayer AG – niemieckie przedsiębiorstwo chemiczne i farmaceutyczne założone w 1863 roku przez Friedricha Bayera i Johanna Friedricha Weskotta. Początkowo siedzibą przedsiębiorstwa było Barmen (obecnie Wuppertal), a od 1912 jest to Leverkusen, położone na północ od Kolonii.

Historia[edytuj | edytuj kod]

W chwili utworzenia przedsiębiorstwo działało pod firmą „Friedr. Bayer et comp.” i produkowało barwniki, w 1881 zostało zarejestrowane jako „Farbenfabriken vormals Friedr. Bayer & Co.” Przełomem w historii przedsiębiorstwa było zsyntetyzowanie kwasu acetylosalicylowego znanego później pod handlową nazwą aspiryny. Wynalazku tego dokonał zatrudniony w Bayerze Felix Hoffmann, prawdopodobnie przy współudziale Arthura Eichengrüna[5] (kontrowersje związane z autorstwem odkrycia opisane są w haśle „Historia aspiryny”). Aspiryna została wprowadzona do produkcji w 1899 r.

W 1912 r. Carl Duisberg został dyrektorem generalnym przedsiębiorstwa i rozpoczął proces jego ekspansji rynkowej, której uwieńczeniem było powstanie w 1925 koncernu chemicznego pod nazwą IG Farben – w czasie II wojny światowej właśnie w nim wytwarzano gaz cyklon B używany w komorach gazowych. Duisberg został prezesem IG Farben, a Bayer AG stało się częścią kartelu, któremu kres położyło dopiero zajęcie Niemiec przez aliantów w 1945. W trakcie II wojny światowej Bayer jako część IG Farben uczestniczył w zbrodniach wojennych, m.in. przez wykorzystywanie pracy przymusowej więźniów osadzonych w obozie koncentracyjnym Mauthausen-Gusen (do którego w znacznej części trafiała polska elita eliminowana w ramach Intelligenzaktion)[6].

W 1951 r. Bayer znowu zaczął funkcjonować jako samodzielny podmiot pod firmą Farbenfabriken Bayer Aktiengesellschaft (obecnie znana nazwa Bayer AG została przyjęta w 1972).

Od 1956 do 1964 przewodniczący rady nadzorczej firmy był Fritz ter Meer, niemiecki zbrodniarz nazistowski, skazany w jednym z procesów norymberskich na siedem lat więzienia za zbrodnie popełnione w czasie, gdy był jednym z wysokich rangą urzędników IG Farben[7].

W latach 1981–1999 Bayer posiadał większość udziałów w Agfa-Gevaert Group – znanym belgijsko-niemieckim producencie akcesoriów fotograficznych i fotokopiarek. W czerwcu 2002 roku Bayer przejął Aventis CropScience, prowadząc działalność w dziedzinie ochrony roślin. W październiku Bayer CropScience AG stał się pierwszą prawnie niezależną podgrupą przedsiębiorstwa Bayer.

W 2004 roku Bayer został pierwszym partnerem z sektora prywatnego Programu Środowiskowego Organizacji Narodów Zjednoczonych (UNEP) w dziedzinie ochrony środowiska i edukacji młodzieży.

W 2006 roku Bayer przejął spółkę Schering AG z siedzibą w Berlinie, która oficjalnie została przemianowana na Bayer Schering Pharma AG.

W 2015 roku oddział Bayer MaterialScience został przekształcony w niezależną spółkę Covestro[8][9].

W maju 2016 roku Bayer AG złożył ofertę przejęcia biotechnologicznego giganta Monsanto w wysokości 62 mld USD[10][11], odrzuconą jako zbyt niską. We wrześniu 2016 roku zarząd Monsanto zaakceptował trzecią ofertę przejęcia za kwotę 66 mld USD, z karą 2 mld USD w przypadku odrzucenia transakcji przez regulatorów[12][13].

Działalność[edytuj | edytuj kod]

Znak Bayera – koło z krzyżem w środku jest rozpoznawalny na całym świecie. Wiele leków, barwników, tworzyw sztucznych, włókien, środków rolniczych zostało opracowanych po raz pierwszy w Bayerze. Oprócz aspiryny były to m.in. heroina (Bayer jako pierwsze przedsiębiorstwo była jej masowym producentem) używana jako środek przeciwbólowy i lek na kaszel, która została wprowadzona do obrotu w 1898. W 1935 jako pierwsze przedsiębiorstwo zaczęło sprzedawać sulfonamidy[a] (a dokładnie Protonsil), w 1937 jego pracownicy opracowali poliuretan, który obecnie jest składnikiem wielu pianek syntetycznych, farb i klejów.

Od 2002 r., po przejęciu Aventis CropScience, Bayer prowadzi też badania w zakresie środków ochrony roślin oraz biotechnologicznej modyfikacji żywności (materiał siewny). Bayer specjalizuje się w produkcji leków stosowanych w ginekologii, andrologii, onkologii, medycynie nuklearnej i diagnostyce.

Bayer działa w obszarze nauk o życiu. Podzielone jest na trzy segmenty:

  • Pharmaceuticals
  • Consumer Health
  • Crop Science

oraz dodatkową jednostkę Animal Health[15]. W przeszłości funkcjonował też oddział MaterialScience Division, który w roku 2015 przekształcił się w niezależną spółkę Covestro[8].

Przedsiębiorstwo w 2010 roku zatrudniało 111 400 pracowników, osiągając roczny przychód w wysokości 35 miliardów euro.

Od roku 2000 Bayer organizuje konkurs fotograficzny „Ekologia w obiektywie”[16].

Bayer w Polsce[edytuj | edytuj kod]

W 1991 r. w Polsce powstało samodzielne przedstawicielstwo „Bayer AG Oddział w Polsce”, przekształcone następnie w spółkę Bayer Sp. z o.o. Od 1999 siedzibą Bayer Sp. z o.o. jest gmach zaprojektowany przez architekta Miljenko Dumencica przy Al. Jerozolimskich 158 (rozbudowany w 2011 roku).

W 2000 roku Bayer Sp. z o.o. w Warszawie został centrum operacyjnym nowo powstałego regionu Europy Środkowej, integrując przedstawicielstwa Bayer w Polsce, Czechach, Słowacji i Węgier.

W 2012 roku Bayer Sp. z. o.o. otworzył globalne centrum usług finansowo-księgowych w Gdańsku, które do końca 2015 ma obsługiwać spółki w ponad 20 krajach Europy, w tym w Niemczech i Rosji[17][18].

Wybrane produkty[edytuj | edytuj kod]

  • Aspirin – lek na przeziębienie, grypę, zapalenie zatok i ból[19]
  • Bepanthen – produkty do pielęgnacji skóry oraz oczu dla dzieci i dorosłych[20]
  • Claritine – leki na alergię[21]
  • Dicoflor – żywe kultury bakterii dla dzieci i dorosłych[22]
  • Iberogast – produkty na zespół jelita drażliwego i dolegliwości żołądkowe[23]
  • Rennie – leki na zgagę, refluks żołądkowy, niestrawność i wzdęcia[24]

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Leki z tej grupy testowane były m.in. na więźniach obozu w Dachau[14].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Bayer’s Board of Management, Bayer AG [dostęp 2023-11-15] (ang.).
  2. Bayer’s Annual Report 2018. Personnel Expenses and Employee Numbers, www.annualreport2018.bayer.com [dostęp 2019-06-10] (ang.).
  3. a b c Bayer’s Annual Report 2018. Bayer Group Consolidated Income Statements, www.annualreport2018.bayer.com [dostęp 2019-06-10] (ang.).
  4. a b Bayer’s Annual Report 2018. Bayer Group Consolidated Statements of Financial Position, www.annualreport2018.bayer.com [dostęp 2019-06-10] (ang.).
  5. Elisabeth Vaupel, Arthur Eichengrün–Tribute to a Forgotten Chemist, Entrepreneur, and German Jew, „Angewandte Chemie International Edition”, 44 (22), 2005, s. 3344–3355, DOI10.1002/anie.200462959 (ang.).
  6. „Człowiek człowiekowi... Niszczenie polskiej inteligencji w latach 1939–1945 KL Mauthausen/Gusen”, Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, Warszawa 2009.
  7. Wollheim Memorial [1]
  8. a b Covestro – company overview. Covestro. [dostęp 2016-12-29].
  9. Independence of Covestro. Bayer. [dostęp 2016-12-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-12-15)].
  10. Niemcy: Gigantyczne przejęcie. Bayer oferuje Monsanto 62 mld dolarów, Deutsche Welle (www.dw.com), 23 maja 2016 [dostęp 2016-09-26] (pol.).
  11. Bayer chce przejąć Monsanto. Oferuje 64 mld dolarów, „Rzeczpospolita”, rp.pl, 15 lipca 2016 [dostęp 2016-09-26] (pol.).
  12. Niemcy: oferta koncernu Bayer ws. przejęcia Monsanto została przyjęta, Bankier.pl, 14 września 2016 [dostęp 2016-09-26] (pol.).
  13. Monsanto accepts sweeter bid from Bayer, Deutsche Welle (www.dw.com), 14 września 2016 [dostęp 2016-09-26] (ang.).
  14. Ernst Klee: KL Buchenwald: Laboratorium przemysłu farmaceutycznego i Wehrmachtu, [w:] Auschwitz- medycyna III Rzeszy i jej ofiary. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas, 2005, s. 274–277. ISBN 83-242-0537-3.
  15. Bayer’s Profile, Organization, Facts & Figures. Bayer. [dostęp 2016-12-29].
  16. Ekologia w obiektywie 2011. „Świat Nauki”. nr. 8 (240), s. 78, sierpień 2011. Prószyński Media. ISSN 0867-6380. 
  17. Bayer otwiera Centrum Finansowo-Księgowe w Trójmieście. Bayer Polska Sp. z o.o, 2012-07-01. [dostęp 2014-04-12]. [zarchiwizowane z tego adresu].
  18. Bayer Service Center Gdańsk Centrum Finansowo-Księgowe Bayer rozszerza działalność w Polsce. Bayer Polska Sp. z o.o, 2013-12-18. [dostęp 2014-04-12]. [zarchiwizowane z tego adresu].
  19. Aspirin, aspirin.pl [dostęp 2020-08-17].
  20. Produkty marki Bepanthen, Bepanthen [dostęp 2020-08-17].
  21. Claritine, www.claritine.pl [dostęp 2020-08-17].
  22. Dicoflor, www.dicoflor.pl [dostęp 2020-08-17].
  23. Iberogast, www.iberogast.pl [dostęp 2020-08-17].
  24. Rennie, www.rennie.pl [dostęp 2020-08-17].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]