Bazylika św. Balbiny na Awentynie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Bazylika św. Balbiny na Awentynie
Basilica di Santa Balbina all'Aventino
Kościół tytularny
Ilustracja
Fasada bazyliki
Państwo

 Włochy

Miejscowość

Rzym
Piazza Santa Balbina 8

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

św. Saby

Bazylika mniejsza

od niepamiętnych czasów

Wezwanie

św. Balbiny

Wspomnienie liturgiczne

31 marca[1]

Położenie na mapie Rzymu
Mapa konturowa Rzymu, w centrum znajduje się punkt z opisem „Bazylika św. Balbiny na Awentynie”
Położenie na mapie Włoch
Mapa konturowa Włoch, w centrum znajduje się punkt z opisem „Bazylika św. Balbiny na Awentynie”
Położenie na mapie Lacjum
Mapa konturowa Lacjum, w centrum znajduje się punkt z opisem „Bazylika św. Balbiny na Awentynie”
41°52′50″N 12°29′23″E/41,880522 12,489661

Bazylika św. Balbiny na Awentynie w Rzymie (wł. Basilica di Santa Balbina all'Aventino) – rzymskokatolicki kościół tytularny w Rzymie.

Świątynia ta jest kościołem rektoralnym parafii św. Saby oraz kościołem tytularnym, mającym również rangę bazyliki mniejszej[2]. Jest też kościołem stacyjnym z drugiego wtorku Wielkiego Postu[1].

Lokalizacja[edytuj | edytuj kod]

Kościół znajduje się w XXI Rione RzymuSan Saba przy Piazza Santa Balbina.

Patronka[edytuj | edytuj kod]

Patronką świątyni jest św. Balbina – rzymianka, która poniosła śmierć męczeńską za wiarę chrześcijańską w II wieku.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Według legendy kościół powstał jako miejsce modlitwy (tzw. Titulus Balbinae) dla chrześcijan w domu św. Balbiny[3]. Titulus Balbinae został wymieniony w dokumentach po raz pierwszy w 595 roku, istnieje przypuszczenie, że wcześniej mógł nosić nazwę Titulus Tigridae (który był wzmiankowany w dokumentach w 499 roku)[1]. Niewykluczone, że kościół został ufundowany przez kobietę o imieniu Balbina, którą późniejsza tradycja podniosła do rangi patronki[1]. Kościół znajduje się nad starożytnym domem, wzniesionym (wg stempli na cegłach) za panowania Hadriana[1].

Kościół został przebudowany w V w., a w VIII w. rozbudowano go[3]. W 1489 r. został odrestaurowany[3]. W późniejszym czasie kościół był poddawany wielu przeróbkom[1]. W latach 1927–1930 został przywrócony do dawniejszego wyglądu przez Antonio Munoza[3].

Obok kościoła znajdują się ufortyfikowane zabudowania klasztorne. Nie wiadomo, kto i kiedy ufundował klasztor, być może miało to miejsce w końcu VI wieku[1]. W XIX wieku patronką klasztoru została św. Dorota[1].

Wieża konwentu
Zabudowania klasztorne z opus listatum


Architektura i sztuka[edytuj | edytuj kod]

Kościół ma charakter halowy z niszami w ścianach bocznych, zamknięty jest apsydą[3].

Ołtarz główny pochodzący z 1742 r. zawiera urnę z relikwiami św. Balbiny, św. Felicissimo i innych męczenników[3]. W górnej części apsydy znajduje się fresk z 1623 r.[1] autorstwa Anastasio Fontebuoni Odkupiciel w chwale pomiędzy świętymi Balbiną, Felicissimo i Kwirynem wraz z papieżem[3]. Za ołtarzem stoi tron biskupi z XIII wieku[3].

W czwartej niszy po prawej stronie znajduje się marmurowy relief Ukrzyżowanie, którego autorstwo przypisywane jest Mino da Fiesole i Giovanniemu Dalmacie[3][1].

Wnętrze bazyliki
Tron biskupi z XIII w. (arte cosmatesca)
Ukrzyżowanie przypisywane Mino da Fiesole i Giovanniemu Dalmacie (koniec XV w.)


Kardynałowie prezbiterzy[edytuj | edytuj kod]

Bazylika św. Balbiny jest jednym z kościołów tytularnych nadawanych kardynałom-prezbiterom (Titulus Sanctae Balbinae)[4].

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Mianowany przez antypapieża Jana XXIII

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g h i j Santa Balbina na Churches of Rome. [dostęp 2018-10-26]. (ang.).
  2. Chiesa rettoria santa Balbina all'Aventino w serwisie Diocesi di Roma. [dostęp 2018-10-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-01-11)]. (wł.).
  3. a b c d e f g h i Legendarne wzgórza Rzymu – Awentyn na Zagubieni w Rzymie. [dostęp 2018-10-21].
  4. Bazylika św. Balbiny na Awentynie [online], catholic-hierarchy.org [dostęp 2018-10-27] (ang.).