Bazylika kolegiacka Podwyższenia Krzyża Świętego i św. Jadwigi Śląskiej w Legnickim Polu

Bazylika kolegiacka Podwyższenia Krzyża Świętego i św. Jadwigi Śląskiej w Legnickim Polu
-------
Sanktuarium św. Jadwigi Śląskiej
	58 z dnia 29 marca 1949
	bazylika mniejsza, kolegiata; kościół parafialny, sanktuarium
	; Fasada kościoła św. Jadwigi
Państwo	Polska
Województwo	dolnośląskie
Miejscowość	Legnickie Pole
Adres	ul. Świętej Jadwigi 1
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Parafia	Podwyższenia Krzyża Świętego i św. Jadwigi Śląskiej w Legnickim Polu
Bazylika mniejsza; • nadający tytuł	od 15 czerwca 2014; Franciszek
Wezwanie	św. Jadwigi Śląskiej
Historia
Data powołania; • data dekretu; • dekret wydał	1728; z dnia 27 czerwca 1723; Franz Ludwig von Pfalz-Neuburg
Data rozpoczęcia budowy	15 czerwca 1719
Data zakończenia budowy	1729
Data poświęcenia	7 października 1731
Poprzednie wyznanie	protestanckie
Fundator	Othmar Daniel Zinke
Dane świątyni
Styl	barokowy
Architekt	Kilián Ignác Dientzenhofer
Wieża kościelna; • liczba wież	; 2
Ołtarz; • liczba ołtarzy	; 5
Liczba naw	1
	Położenie na mapie gminy Legnickie Pole Bazylika kolegiacka Podwyższenia Krzyża Świętego i św. Jadwigi Śląskiej w Legnickim Polu; -------; Sanktuarium św. Jadwigi Śląskiej
	Położenie na mapie Polski Bazylika kolegiacka Podwyższenia Krzyża Świętego i św. Jadwigi Śląskiej w Legnickim Polu; -------; Sanktuarium św. Jadwigi Śląskiej
	Położenie na mapie województwa dolnośląskiego Bazylika kolegiacka Podwyższenia Krzyża Świętego i św. Jadwigi Śląskiej w Legnickim Polu; -------; Sanktuarium św. Jadwigi Śląskiej
	Położenie na mapie powiatu legnickiego Bazylika kolegiacka Podwyższenia Krzyża Świętego i św. Jadwigi Śląskiej w Legnickim Polu; -------; Sanktuarium św. Jadwigi Śląskiej
	51°08′45″N 16°14′34″E/51,145833 16,242778
	Multimedia w Wikimedia Commons

Bazylika kolegiacka Podwyższenia Krzyża Świętego i św. Jadwigi Śląskiej w Legnickim Polu – kościół we wsi Legnickie Pole, w województwie dolnośląskim. Jest on siedzibą parafii Podwyższenia Krzyża Świętego i św. Jadwigi Śląskiej i centralnym elementem byłego zespołu klasztornego Benedyktynów. Od 2017 świątynia posiada godność kolegiaty^[2].

Rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z 1 maja 2004 roku, świątynia została uznana razem z: kościołem pw. Trójcy Świętej, klasztorem oo. benedyktynów i pawilonem ogrodowym za pomnik historii^[3].

Obok kościoła rośnie potężna lipa, pod którą według legendy pochowano głowę ks. Henryka II^[4].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Budowę kościoła rozpoczęto w 1719 roku. Autorem projektu był czeski architekt Kilián Ignác Dientzenhofer. W 1723 benedyktyni uzyskali zgodę na erygowanie własnej parafii. W tym samym roku opat Othmar Daniel Zinke położył kamień węgielny pod budowę klasztoru, a pięć lat później – pod założenie kościoła. Świątynię oddano w stanie surowym w 1729^[5].

Kościół został poświęcony 7 października 1731 roku przez bp. Eliasza von Sommerfelda, ale prace wykończeniowe trwały do 1733. Powstały wówczas m.in. freski sklepienne^[5]. W dniu 15 czerwca 2014 roku kościół został ogłoszony bazyliką mniejszą. Uroczystości przewodniczył biskup legnicki Stefan Cichy^[6].

Wnętrze[edytuj | edytuj kod]

Polichromia Cosmasa Damiana Asama na sklepieniu nawy

Front kościoła św. Jadwigi

Rzeźby umieszczone na fasadach i we wnętrzu kościoła oraz zdobienia ołtarzy bocznych i prospektu organowego, wykonał niemiecki rzeźbiarz Karl Joseph Hiernle. Ołtarz główny, pt. Znalezienie zwłok Henryka Pobożnego przez Św. Jadwigę wykonał flamandzki malarz Johan Franz de Backer w 1730 roku. Latem 1733 bawarski artysta Cosmas Damian Asam namalował polichromie na podniebieniach sklepień. Obrazy na czterech ołtarzach bocznych są autorstwa czeskiego malarza Wenzela Lorenza Reinera. Wystrój rzeźbiarski autorstwa Karla Josefa Hiernlego. Organy zaś wykonał śląski organmistrz Adam Horatio Casparini^[5]. W ołtarzu głównym rzeźby św. Piotra i Pawła wraz z grupą Świętej Trójcy. W ołtarzach bocznych m.in. św. Benedykt, św. Wojciech i Matka Boska dłuta Jana Putzengrubera. We wnętrzu znajdują się również późnobarokowe stalle, chrzcielnica, trony opata i przeora, chór oraz 16 rzeźb świętych męczenników, patriarchów i apostołów, kuta krata w balustradzie posiada emblematy biskupie i książęce^[4].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo dolnośląskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 24 listopada 2022, s. 93 [dostęp 2011-08-24] .
↑ Biskup legnicki ustanowił kapitułę św. Jadwigi w Legnickim Polu. Diecezja legnicka. [dostęp 2018-08-27]. (pol.).
↑ Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 14 kwietnia 2004 Dz.U. z 2004 r. nr 102, poz. 1056
↑ ^a ^b JanuszJ. Czerwiński JanuszJ., RyszardR. Chanas RyszardR., Dolny Śląsk - przewodnik, Warszawa: Wyd. Sport i Turystyka, 1977, s. 321-323 .
↑ ^a ^b ^c Legnickie Pole – pobenedyktyński zespół klasztorny. Narodowy Instytut Dziedzictwa. [dostęp 2011-09-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-08-31)]. (pol.).
↑ Czwarta bazylika legnicka. Gość Niedzielny. [dostęp 2014-06-16]. (pol.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

[zabytek-1] Rejestr zabytków nieruchomych – województwo dolnośląskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 24 listopada 2022, s. 93 [dostęp 2011-08-24] .

[2] Biskup legnicki ustanowił kapitułę św. Jadwigi w Legnickim Polu. Diecezja legnicka. [dostęp 2018-08-27]. (pol.).

[rozporządzenie-3] Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 14 kwietnia 2004 Dz.U. z 2004 r. nr 102, poz. 1056

[dolnyslask-4] JanuszJ. Czerwiński JanuszJ., RyszardR. Chanas RyszardR., Dolny Śląsk - przewodnik, Warszawa: Wyd. Sport i Turystyka, 1977, s. 321-323 .

[nid-5] Legnickie Pole – pobenedyktyński zespół klasztorny. Narodowy Instytut Dziedzictwa. [dostęp 2011-09-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-08-31)]. (pol.).

[6] Czwarta bazylika legnicka. Gość Niedzielny. [dostęp 2014-06-16]. (pol.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

Archikatedry	Białystok Częstochowa Frombork Gdańsk Gniezno Kraków Łódź Poznań Przemyśl Szczecin Warszawa
Katedry	Kielce Łowicz Pelplin Płock Sandomierz Sosnowiec Tarnów Toruń Warszawa-Praga Włocławek
Konkatedry	Chełmża Gdańsk Kołobrzeg Olsztyn Stalowa Wola
Kolegiaty	Bochnia Brzozów Chełm Dobre Miasto Gdynia Grudziądz Janów Podlaski Kalisz Kętrzyn Koronowo Kraków Krosno Kruszwica Krzeszów Legnickie Pole Leszno Limanowa Miechów Mielec Myszyniec Nowe Miasto Lubawskie Nowy Sącz Olkusz Parczew Poznań Przeworsk Pułtusk Sejny Sieradz Skarżysko-Kamienna Strzegom Szamotuły Środa Wielkopolska Węgrów Wiślica Zawiercie
Klasztorne	Bardo Bydgoszcz (św. Wincentego à Paulo) Czerwińsk n. Wisłą Częstochowa (Jasna Góra) Dębowiec Gdańsk (św. Mikołaja) Gidle Gietrzwałd Głogówko (Święta Góra) Góra św. Anny Górka Klasztorna Jarosław Kalwaria Pacławska Kalwaria Zebrzydowska Katowice (Panewniki) Kodeń Kraków (św. Franciszka) Kraków (Kazimierz) Kraków (Mogiła) Kraków (Na Piasku) Kraków (NSPJ) Kraków (Skałka) Kraków (św. Trójcy) Leśna Podlaska Leżajsk Licheń Lublin Niepokalanów Poznań (św. Józefa) Radecznica Różanystok Rychwałd Rzeszów Stara Wieś Stoczek Klasztorny Studzianna Święta Lipka Święty Krzyż Trzebinia Trzebnica Tuchów Twardogóra Wambierzyce Warszawa (NSPJ) Warszawa (św. Krzyża)
Poklasztorne	Koronowo Krzeszów Legnickie Pole Markowice Miechów Poznań Przeworsk Rokitno Rudy Sejny Skrzatusz Trzemeszno
Pozostałe	Augustów Bielsk Podlaski Bielsko-Biała Białystok Bolesławiec Braniewo Bydgoszcz (Matki Boskiej Królowej Męczenników) Chojnice Dąbrowa Górnicza (MB Anielskiej) Dąbrowa Górnicza (NSPJ) Gdańsk (św. Brygidy) Gorlice Grybów Inowrocław Jelenia Góra Katowice (Bogucice) Kobyłka Kraków (Łagiewniki) Kraków (Mariacki) Krotoszyn Lubartów Ludźmierz Mikołów Nysa Oleśnica Pacanów Piekary Śląskie Piotrków Trybunalski Prostyń Pszów Radom Rybnik Sokoły Szczecin Szczepanów Wadowice Wąwolnica Wrocław (garnizonowy) Zduńska Wola Ziębice

dolnośląskie	Duszniki-Zdrój (Młyn Papiernictwa) Jawor (Kościół Pokoju) Krzeszów (Opactwo Cystersów) Legnickie Pole (bazylika i dawny klasztor) Srebrna Góra (Twierdza srebrnogórska) Strzegom (bazylika) Świdnica (katedra) Świdnica (Kościół Pokoju) Trzebnica (bazylika) Wrocław (zespół historycznego centrum miasta) Wrocław Hala Stulecia Pawilon Czterech Kopuł Pergola Iglica Pałace i parki krajobrazowe Kotliny Jeleniogórskiej Bobrów Bolczów Bukowiec Chojnik Cieplice Ciszyca Dąbrowica Grabarów Janowice Wielkie Jelenia Góra (Dwór Czarne) Jelenia Góra (Pałac Paulinum) Jelenia Góra (Sobieszów) Karpniki (pałac) Karpniki (zamek) Kowary (dwór) Kowary (pałac) Łomnica (dwór) Łomnica (pałac) Zamek Henryka Miłków Mniszków Mysłakowice Pakoszów Radomierz Rybnica Siedlęcin Sokolec Staniszów (dwór) Staniszów (pałac) Staniszów (Pałac na Wodzie) Wojanów
kujawsko-pomorskie	Biskupin (rezerwat archeologiczny) Chełmno (Stare Miasto) Ciechocinek (zespół tężni i warzelni soli wraz z parkami Tężniowym i Zdrojowym) Grudziądz (zespół spichlerzy nad Wisłą) Strzelno (zespół dawnego klasztoru Norbertanek wraz z kościołem pod wezwaniem Świętej Trójcy i NMP oraz rotundą św. Prokopa) Toruń (zespół staromiejski) Włocławek (katedra)
lubelskie	Kazimierz Dolny (zespół staromiejski) Kozłówka (zespół pałacowo-parkowy) Lublin (historyczny zespół architektoniczno-urbanistyczny) Wygoda (stadnina koni) Zamość (historyczny zespół miasta)
lubuskie	Gościkowo-Paradyż (pocysterski zespół klasztorny) Klępsk (kościół Nawiedzenia NMP) Łęknica (Park Mużakowski) Żagań (kościół Wniebowzięcia NMP)
łódzkie	Łowicz (katedra) Łódź (wielokulturowy krajobraz miasta przemysłowego) Nieborów i Arkadia (zespół pałacowo ogrodowy i ogród sentymentalno-romantyczny) Sulejów (opactwo Cystersów) Tum (archikolegiata)
małopolskie	Bochnia (kopalnia soli) Kalwaria Zebrzydowska (sanktuarium pasyjno-maryjne) Kraków (historyczny zespół miasta) Kraków (opactwo Benedyktynów) Kraków (Kopiec Kościuszki z otoczeniem) Racławice (historyczny teren bitwy) Stary Sącz (zespół staromiejski wraz z klasztorem klarysek) Szalowa (kościół św. Michała Archanioła) Wieliczka (kopalnia soli)
mazowieckie	Płock (Wzgórze Tumskie) Radom (zespół klasztorny Bernardynów) Warszawa historyczny zespół miasta (zob. Stare Miasto, Nowe Miasto z Traktem Królewskim, Wilanowem i Gmach Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego) zespół Stacji Filtrów Williama Lindleya zespół sześciu zabytkowych cmentarzy na Powązkach Żyrardów (XIX-wieczna osada fabryczna)
opolskie	Brzeg (zespół Zamku Piastów Śląskich) Nysa (zespół bazyliki św. Jakuba i św. Agnieszki) Olesno (kościół odpustowy św. Anny) Ozimek (most wiszący) Paczków (zespół staromiejski ze średniowiecznym systemem fortyfikacji) Góra Świętej Anny (komponowany krajobraz kulturowo-przyrodniczy Góry Świętej Anny)
podkarpackie	Bóbrka (kopalnia ropy naftowej) Krasiczyn (zespół zamkowo-parkowy) Leżajsk (zespół klasztorny Bernardynów) Łańcut (zespół pałacowo-parkowy) Przemyśl (zespół staromiejski) Radruż (zespół cerkiewny)
podlaskie	Białystok (zespół bazyliki Chrystusa Króla i św. Rocha) Meczety i mizary w Bohonikach i Kruszynianach Kanał Augustowski
pomorskie	Gdańsk (miasto w zasięgu obwarowań z XVII wieku) Gdańsk (pole bitwy na Westerplatte) Gdańsk (Zespół pocystersko-katedralny w Gdańsku Oliwie) Gdańsk (Twierdza Wisłoujście) Gdańsk (Stocznia) Gdynia (historyczny układ urbanistyczny śródmieścia) Kwidzyn (zespół zamkowo-katedralny) Malbork (zespół zamku krzyżackiego) Pelplin (zespół katedralny)
śląskie	Częstochowa (Jasna Góra) Gliwice (radiostacja) Katowice (osiedle Nikiszowiec) Katowice (Gmach Województwa i Sejmu Śląskiego oraz zespół katedralny) Tarnowskie Góry (podziemia Zabytkowej Kopalnia Srebra oraz Sztolni Czarnego Pstrąga)
świętokrzyskie	Kielce (dawny pałac biskupów i katedra) Oblęgorek (pałac Henryka Sienkiewicza wraz z parkiem i Aleją Lipową) Rytwiany (Pustelnia Złotego Lasu) Sandomierz (Historyczny zespół architektoniczno-krajobrazowy) Sudół (Krzemionki – kopalnie krzemienia z okresu neolitu) Święty Krzyż (pobenedyktyński zespół klasztorny) oraz przedchrześcijańskie obwałowania kamienne na Łysej Górze Ujazd ruiny zamku Krzyżtopór Wąchock (opactwo Cystersów) Wiślica (zespół bazyliki kolegiackiej, relikty kościoła św. Mikołaja oraz grodzisko)
warmińsko-mazurskie	Frombork (zespół archikatedralny) Grunwald (pole bitwy) Lidzbark Warmiński (zamek biskupów warmińskich) Kanał Elbląski Święta Lipka (zespół sanktuarium pielgrzymkowego)
wielkopolskie	Dobrzyca (zespół pałacowo-parkowy) Gniezno (archikatedra) Głogówko (bazylika i oratorium) Kórnik (zespół zamkowo-parkowy oraz kościół Wszystkich Świętych) Koszuty (zespół dworsko-parkowy) Ląd (dawne opactwo Cystersów) Lednogóra (wyspa Ostrów Lednicki) Lubiń (zespół opactwa Benedyktynów) Poznań (historyczny zespół miasta) Rogalin (zespół pałacowy z ogrodem i parkiem) Rydzyna (zamek)
zachodniopomorskie	Kamień Pomorski (zespół konkatedry) Kołbacz (zespół opactwa Cystersów) Stargard (zespół kolegiaty oraz mury obronne)

Bazylika kolegiacka Podwyższenia Krzyża Świętego i św. Jadwigi Śląskiej w Legnickim Polu

Spis treści

Historia[edytuj | edytuj kod]

Wnętrze[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Menu nawigacyjne