Baśnie Andersena

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ilustracja Heinricha Leflera z 1897 r. do Świniopasa

Baśnie Andersena – cykl baśni napisanych przez duńskiego pisarza Hansa Christiana Andersena.

Powstanie i publikacja[edytuj | edytuj kod]

W krainę baśni pierwsza wprowadziła Andersena babcia ze strony ojca. Andersen bywał z nią w przytułku dla chorych, gdzie zajmowała się ogrodem i gdzie później przebywał jego chory psychicznie dziadek. Kilka motywów z opowieści babki zostało później wykorzystanych przez Andersena w jego utworach.

Twórczości dla dzieci początkowo nie traktował poważnie, raczej jako zajęcie na marginesie pisarstwa dla dorosłych. Choć zastrzegał, iż jego baśnie to pudełka: dzieci oglądają opakowanie, a dorośli mają zajrzeć do wnętrza. Bardzo nie lubił, że jego baśnie od początku uznano za dzieła dla dzieci, bez głębszego sensu. Jednak właśnie baśnie przyniosły mu wielki rozgłos i sławę.

Pierwszy ich zbiór (Eventyr fortalte for Børn (Baśnie opowiedziane dla dzieci)) został wydany w Kopenhadze w roku 1835, a kolejne tomy ukazały się w latach 1836 i 1837. Zachęcony powodzeniem pierwszej serii, pisarz wydawał kolejne aż do roku 1872.

Ilustratorami pierwszych (i wielu kolejnych, do dziś) wydań baśni Andersena byli Lorenz Frølich i Vilhelm Pedersen.

Międzynarodowa kariera baśni[edytuj | edytuj kod]

Baśnie zostały przetłumaczone na ponad 80 języków. Na język polski tłumaczyli je m.in. Stefania Beylin, Jarosław Iwaszkiewicz, Franciszek Mirandola, Władysław Syrokomla, Czesław Kędzierski i Bogusława Sochańska[a].

W 1956 powstała międzynarodowa nagroda dla najwybitniejszych twórców literatury dla dzieci – Medal im. H.C. Andersena, przyznawany co dwa lata przez IBBY, a także Lista Honorowa im. H.C. Andersena, na której umieszczane są najlepsze książki dla dzieci i młodzieży.

W roku 2005, z okazji dwusetnej rocznicy urodzin baśniopisarza, Poczta Polska wydała dwa znaczki, na których znajdują się wizerunki postaci z dwóch popularnych baśni Andersena: z Małej Syrenki oraz Królowej Śniegu. Natomiast w Danii postanowiono wydać wszystkie jego baśnie tak, jak je napisał – bez poprawek wydawnictw. To właśnie wydanie, ilustrowane wycinankami Andersena, stało się podstawą przekładu Bogusławy Sochańskiej (Baśnie i opowieści t. 1-3, Poznań, 2006).

Lista baśni Andersena[edytuj | edytuj kod]

Tytuły baśni (na pierwszym miejscu) według wydania w tłumaczeniu Stefanii Beylin i Jarosława Iwaszkiewicza:

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Większość tłumaczeń dokonywana była z wersji niemieckojęzycznych. Pierwsze tłumaczenie bezpośrednio z duńskiego zostało wykonane przez Jarosława Iwaszkiewicza[1] lub Bogusławę Sochańską[2].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Czesław Miłosz, Historia literatury polskiej, Kraków: Wydawnictwo Znak, 1993, ISBN 83-7006-424-8. Por. Czesław Miłosz, Jarosław Iwaszkiewicz (1894–1980), [w:] Folder przedstawienia „Pod akacjami”, Teatr Rampa, 2013, s. 2 [dostęp 2020-05-27].
  2. ↑ Joanna Olech, Andersen nie tylko dla dzieci [online], Tygodnik Powszechny, 15 listopada 2006 [dostęp 2020-05-27].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Baśnie_Andersena&oldid=70233942”