Beluša
49°03′52″N 18°19′44″E/49,064444 18,328889
| |||||
| |||||
| Państwo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Kraj | |||||
| Powiat | |||||
| Powierzchnia |
51,33[1] km² | ||||
| Wysokość |
258[2] m n.p.m. | ||||
| Populacja (2023) • liczba ludności • gęstość |
|||||
| Nr kierunkowy |
+421 42[2] | ||||
| Kod pocztowy |
018 61 | ||||
| Tablice rejestracyjne |
PU | ||||
Położenie na mapie kraju trenczyńskiego  | |||||
Położenie na mapie Słowacji  | |||||
| 49°03′52″N 18°19′44″E/49,064444 18,328889
| |||||
| Strona internetowa | |||||
Beluša – wieś (obec) w zachodniej Słowacji, w kraju trenczyńskim, w powiecie Púchov.
Położenie
[edytuj | edytuj kod]Beluša położona jest w dolinie Wagu, na jego lewym brzegu, w północnej części Kotliny Ilawskiej, w miejscu, w którym wpada do niego jego lewobrzeżny dopływ, Pružinka. Zabudowania wsi, której centrum otaczają ze wszystkich stron Pružinka i jej aktywne stare koryto, oddziela od toku Wagu biegnący wzdłuż niego Kočkovský kanál. Do Belušy należą obecnie również dwie dawniej samodzielne wsie, położone na południe od niej Hloža i Podhorie, a także leżące na południowy wschód od niej, w dolinie Slatinskiego Potoku, już na skraju Gór Strażowskich, osady Čerencové i znane z ciepłych źródeł Belušské Slatiny[5].
Przez wieś prowadzi jedna z najważniejszych linii kolejowych Słowacji, linia nr 120 Bratysława – Żylina. Beluša jest również ważnym węzłem drogowym. Biegnie przez nią, omijając centrum miejscowości od południowego wschodu, słowacka autostrada D1, od której odgałęzia się tu krótki fragment drogi ekspresowej R6 do Púchova. Jednocześnie przez wieś biegnie droga krajowa I klasy nr 61, od której odgałęzia się tu droga krajowa I klasy nr 49 idąca przez Púchov ku granicy z Czechami[5].
Historia
[edytuj | edytuj kod]Powstała jako osada przy historycznym szlaku biegnącym doliną Wagu z Węgier na Śląsk i do Polski. Pierwsze wzmianki pochodzą z 1330 roku. Około połowy XIV w. dostała już prawa miejskie, w tym herb i prawo organizowania jarmarków, które utraciła w końcu XIX w. Przez ten czas w większości dokumentów funkcjonowała jako „oppidum“[6].
Obiekty zabytkowe
[edytuj | edytuj kod]- Późnoromańska/wczesnogotycka kaplica p.w. św. Anny z II połowy XIII w.[6]
- Późnorenesansowy kościół p.w. św. Elżbiety Węgierskiej z I połowy XVII w., w XVIII w. przekształcony w stylu barokowym[6].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Hustota obyvateľstva - obce. www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7014rr_obc: 51,33S_SK, om7014rr_ukaz: Rozloha (Štvorcový meter).
- ↑ a b Statistical Office of the Slovak Republic, Základná charakteristika [online], 17 kwietnia 2015 [dostęp 2022-05-22] (słow.).
- ↑ Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Počet obyvateľov podľa pohlavia - obce (ročne). www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7101rr_obc: AREAS_SK.
- ↑ Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Hustota obyvateľstva - obce. www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7014rr_obc: AREAS_SK.
- ↑ a b Mapa turystyczna. [dostęp 2025-01-27].
- ↑ a b c Adamec Vladimír, Jedličková Nora, Slovensko. Turistický lexikon, Bratislava: Šport, slovenské telovýchovné vydavateľstvo, 1991, s. 18, ISBN 80-7096-152-X.