Besson MB.411
 Model samolotu Besson | |
| Dane podstawowe | |
| Państwo | |
|---|---|
| Producent |
Marcel Besson et Compagnie |
| Typ |
wodnosamolot obserwacyjny |
| Konstrukcja |
dolnopłat o konstrukcji mieszanej, podwozie pływakowe – stałe |
| Załoga |
2 |
| Historia | |
| Data oblotu | |
| Lata produkcji | |
| Wycofanie ze służby | |
| Dane techniczne | |
| Napęd |
1 silnik gwiazdowy, 9-cylindrowy Salmson 9Nd |
| Moc |
177 KM (130 kW) |
| Wymiary | |
| Rozpiętość |
12,00 m |
| Długość |
8,25 m |
| Wysokość |
2,85 m |
| Powierzchnia nośna |
22,00 m² |
| Masa | |
| Własna |
690 kg |
| Startowa |
1 020 kg (normalna) |
| Osiągi | |
| Prędkość maks. |
185 km/h |
| Prędkość przelotowa |
130 km/h |
| Prędkość wznoszenia |
3,1 m/s |
| Pułap |
2 800 m (normalny) |
| Zasięg |
345 km (normalny) |
| Długotrwałość lotu |
2 godz. 40 min. |
| Dane operacyjne | |
| Uzbrojenie | |
| nie posiadał | |
| Użytkownicy | |
| Francja | |
Besson MB.411 (nieoficjalna nazwa Pétrel - pol. fulmar) – francuski wodnosamolot obserwacyjny z okresu II wojny światowej.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Pod koniec lat dwudziestych we Francji zaczęto rozważać budowę samolotu, który mógłby być przystosowany do transportu okrętem podwodnym. Wtedy to powstał pierwszy francuski samolot tego typu Besson MB.35. Jednak z uwagi na brak odpowiednio dużych okrętów podwodnych, zbudowany został tylko prototyp.
W 1932 roku dowództwo francuskiej Marynarki Wojennej w związku z budową okrętu podwodnego „Surcouf” zwróciło się do wytwórni Marcel Besson et Compagnie o opracowanie wodnosamolotu przystosowanego do transportu tym okrętem. Zgodnie z założeniami samolot ten po złożeniu musiał się zmieścić w cylindrycznym hangarze o średnicy 2 m i długości 7m umieszczonym za kioskiem okrętu podwodnego. Powstał wtedy wodnosamolot oznaczony jako MB.410, którego konstrukcję oparto o wcześniejszy samolot Besson MB.35. Był to samolot jednomiejscowy, o konstrukcji drewnianej, wyposażony w silnik gwiazdowy Salmson 9Nc o mocy 130 KM (96 kW). Samolot ten w 1933 roku rozbił się w czasie prób.
W związku z tym dowództwo marynarki zamówiło kolejny prototyp, lecz z uwagi na bankructwo wytwórni Marcel Besson et Compagnie, prace nad tym samolotem kontynuowano w wytwórni Les Ateliers de Constructions du Nord de la France et Les Mureaux (ANF-Les Mureaux). Prototyp ten oznaczony jako MB.411 miał już konstrukcję mieszaną oraz otrzymał mocniejszy silnik Salmson 9Nd o mocy 130 KM. Wodnosamolot ten został oblatany w czerwcu 1935 roku. Następnie został poddany próbom na okręcie podwodnym, które trwały 1936 roku. Wrócił ponownie do wytwórni, gdzie wykonano szereg przeróbek, a najważniejszą z nich było dodanie drugiej kabiny. Próby poprawionego samolotu ostatecznie zakończono w lipcu 1937 roku. Już wcześniej zamówiono drugi samolot tego typu. Później prac nad nim nie kontynuowano. Ostatecznie zbudowano jeden samolot MB.410 i dwa MB.411.
Użycie w lotnictwie[edytuj | edytuj kod]
Wodnosamolot MB.411 w 1937 roku został zaokrętowany na okręt podwodny „Surcouf”. W chwili wybuchu wojny znajdował się na pokładzie okrętu. W dniu 18 czerwca 1940 roku okręt uciekł przed Niemcami z portu Brest do Plymouth w Anglii, z wodnosamolotem o numerze bocznym HS 73 i nazwie własnej Petrel na pokładzie[1]. Samolot został tam zdjęty z okrętu i od tego momentu operował z tego portu, wykonując kilka lotów zwiadowczych. W grudniu 1940 roku był ponownie używany z okrętu podwodnego, w okresie osiągania przez niego gotowości bojowej[2]. Pod koniec kwietnia 1941 roku wodnosamolot został jednak uszkodzony w czasie nalotu na bazę morską Plymouth i więcej nie wykonywał zadań bojowych[2]. Jego dalsze losy są nieznane[1].
Drugi samolot MB.411 pozostał na terenie Francji i dalsze jego losy nie są znane[1].
Opis konstrukcji[edytuj | edytuj kod]
Wodnosamolot Besson MB.411 był dolnopłatem o konstrukcji mieszanej. Płaty drewniane, konstrukcja kadłuba kratownicowa z rur stalowych, kryty płótnem. Dwie kabiny odkryte. Usterzenie klasyczne. Podwozie składało się z jednego centralnego jednoredanowego pływaka i dwóch bezredanowych pływaków stabilizujących pod skrzydłami.
Napęd samolotu stanowiły w 1 silnik gwiazdowy z osłonami w postaci pierścieni NACA, napędzający dwułopatowe śmigło.
Samolot miał składane skrzydła i usterzenie poziome. Transportowany w stanie złożonym. Czas złożenia i zmontowania samolotu na pokładzie okrętu podwodnego wynosił około 4 min. Po złożeniu samolot był opuszczony na wodę przy pomocy dźwigu i startował z powierzchni wody. Po wodowaniu był wciągany na pokład przy pomocy dźwigu i po rozmontowaniu umieszczony w hangarze okrętu.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Holicki 2015 ↓, s. 23.
- ↑ a b Holicki 2015 ↓, s. 27.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Chris Chant: Samoloty II wojny światowej. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 2000. ISBN 83-11-09053-X.
- J. Ś.. Lamus 1939-1945: Wodnosamolot Besson MB-411. „Skrzydlata Polska”. 37 (1986). s. 11. Warszawa. ISSN 0137-866X.
- Wojciech Holicki. Dziwoląg Marine Nationale. Surcouf. „Morze, Statki i Okręty”. Wydanie specjalne 2/2015, 2015. Warszawa: Magnum X.
| Samoloty myśliwskie | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Samoloty bombowe |
| ||||||
| Samoloty rozpoznawcze i łącznikowe | |||||||
| Samoloty transportowe | |||||||
| Samoloty szkolne | |||||||
| Wodnosamoloty | |||||||
| Konstrukcje prototypowe |
